ehlidunya
Tue 17 August 2010, 10:14 am GMT +0200
Risale-i Nurda geçen şu cümleyi açıklar mısınız: “...Enva’ının fasıleleri ve umum arazının havass-ı mümeyyizeleri bizzarure adem-i sırftan muhteradırlar.” (Mesnevî-i Nuriye)
Nevilerin, bugünkü tabirle türlerin birbirinden farklı oluşları, genetik şifrelerin farklığıyla izah ediliyor. Genler mevcutturlar, ama şifreler onların dizilişlerinin takdir edilmesi tamamen İlâhî irade iledir. O diziliş bir sebebe bağlanamaz; yani genlerin diziliş plânı mevcut bir varlık değildir. Bu açıklamamız bedenler alemi içindir.
Bildiğimiz gibi bedenler ruhların haneleri hükmündedirler. Bir türü diğerinden ayıran asıl faktör onların ruhlarının farklı olmasıdır. Bu farklılık için maddi bir sebep göstermek mümkün değildir. Her türün ruhu sebepsiz olarak, İlâhî takdir ve irade ile yaratılmıştır. Ruhların birbirinden ayrıldığı noktalar, yani onlardaki farkı özellikler de yine yoktan yaratılmıştır. Bu hüküm bir türün fertleri arasındaki farklılık için de geçerlidir.
Bir insanı diğer insandan farklı kılan, yani birine, meselâ, Ahmet, diğerine Mehmet dedirten, onları teşkil eden madde ve atomlar değildir. O atomlarla dokunan iki çehreden birini diğerinden farklı kılan suretler yoktan yaratılmışlardır. Yani o suretler daha önceki insanlarda olmadıkları gibi, başka mahluklarda da yok idiler. Her iki suret de yeniden ve yoktan var edildiler. Dolayısıyla bir şeyi diğerinden farklı kılan, “havass-ı mümeyyizeler” yokluğa dayanmakta, yani bir şeyden, yahut bir şeylerden değil, doğrudan ilâhî irade ile yaratılmaktadırlar
Nevilerin, bugünkü tabirle türlerin birbirinden farklı oluşları, genetik şifrelerin farklığıyla izah ediliyor. Genler mevcutturlar, ama şifreler onların dizilişlerinin takdir edilmesi tamamen İlâhî irade iledir. O diziliş bir sebebe bağlanamaz; yani genlerin diziliş plânı mevcut bir varlık değildir. Bu açıklamamız bedenler alemi içindir.
Bildiğimiz gibi bedenler ruhların haneleri hükmündedirler. Bir türü diğerinden ayıran asıl faktör onların ruhlarının farklı olmasıdır. Bu farklılık için maddi bir sebep göstermek mümkün değildir. Her türün ruhu sebepsiz olarak, İlâhî takdir ve irade ile yaratılmıştır. Ruhların birbirinden ayrıldığı noktalar, yani onlardaki farkı özellikler de yine yoktan yaratılmıştır. Bu hüküm bir türün fertleri arasındaki farklılık için de geçerlidir.
Bir insanı diğer insandan farklı kılan, yani birine, meselâ, Ahmet, diğerine Mehmet dedirten, onları teşkil eden madde ve atomlar değildir. O atomlarla dokunan iki çehreden birini diğerinden farklı kılan suretler yoktan yaratılmışlardır. Yani o suretler daha önceki insanlarda olmadıkları gibi, başka mahluklarda da yok idiler. Her iki suret de yeniden ve yoktan var edildiler. Dolayısıyla bir şeyi diğerinden farklı kılan, “havass-ı mümeyyizeler” yokluğa dayanmakta, yani bir şeyden, yahut bir şeylerden değil, doğrudan ilâhî irade ile yaratılmaktadırlar