Hadice
Sun 5 June 2011, 03:14 pm GMT +0200
2. el-Hakîm en-Neysâbûrî ve Ma'rifetu ulûmi'l-hadîs'i
el-Müstedrek'i tanıtırken kısa biyografisini verdiğimiz el-Hâkim (405/1014) tarafindan kaleme alınmış bulunan Ma'rifetu ulûmi'l-hadîs, bir Önceki eser gibi hadis ve hadisçiler karşısındaki olumsuz tutumlarından yakınarak başlamasına rağmen, konuları, oldukça değişik bir tertib içinde, "nevs" kelimesiyle oluşturulmuş başlıklar altında ve senedli bilgiler halinde vermektedir.
"Ulûmu'l-hadîs" teriminin ilk kez kullanıldığı kitab, 52 nevi'den oluşmaktadır. İlk nevi', âli isnâd'm tanımına tahsis edilmiştir. En son nevi' ise, arz, semâ1 ve kitabet gibi hadis öğrenim yollarına ayrılmıştır. Konuların işlenmesinde yer yer müellifin görüşlerine de rastlamak mümkündür.
îbn Hacer, tertib bakımından eserin mükemmel sayılamayacağını söylerken[585]İbn Haldun, (808/1405) "hadis ilminin güzelliklerini ortaya koyduğu[586] görüşündedir. Ma'rifetu ulûmi'l-hadîs, Tahîr el-Cezâirî (1338/1920) tarafından Tevcihu'n-nazar'da Özetlenmiştir.
Ma'rife, Seyyid Muazzam Hüseyin tarafından Hindistan'da neşredilmiştir. Bu neşirden ofset Usulüyle baskılar da yapılmıştır. [587]
er-Râmehurmüzî ile ile aralarında çok büyük bir zaman farkı bulunmamasına rağmen bu iki müellif arasında konuya bakış ve tertip açısından oldukça farklılık görülmektedir. Bu da bu müelliflerden önce, usûl konusunda büyük bir ilmî birikimin mevcudiyetini göstermektedir.[588]
[585] bk. a.g, yer.
[586] bk. îbn Haldun, Mukaddime, II, 476 (Z. K. Ugan tercümesi).
[587] Medine, 1397/1977.
[588] Doç. Dr. İsmail Lütfi Çakar, Hadis Edebiyâtı, İfav Yayınları: 179.