sumeyye
Tue 26 January 2010, 02:56 pm GMT +0200
Ebu Zerri´l-Gıfârî´nin Müslüman Oluşu
Ebu Zerri´l-Gıfârî; Amr b. Abese ile, bir anadan doğma kardeş idiler.[870]
Kendisi, Cahiliye devrinde, putlara tapmazdı.[871]
"Ben kavmimin tapageldikleri putlardan yüz çevirmiştim!" dediği zaman, Abdullah b. Abbas:
"Senin taptığın ne idi?" diye sormuştu.
Ebu Zerri´l-Gıfârî:
"Hiçbir şey değildi!" demiştir.[872]
Mekke halkından bir adam, bir gün Ebu Zerri´l-Gıfârîye:
"Mekke´de bir zât, senin dediğin gibi ´Lâ ilahe illallah=Allah´tan başka ilah yoktur1 diyor ve kendisinin peygamber olduğunu söylüyor" diye haber vermişti. Ebu Zerri´l-Gıfârî:
"O, kimlerdendir?" diye sorunca, Mekkeli adam:
"Kureyş´tendir!" demişti.[873]
Ebu Zerri´l-Gıfârî der ki:
"Ben Gıfâr kabilesinden bir adamdım.
´Mekke´de bir zât zuhur etmiş, kendisinin peygamber olduğunu söylüyormuş´ diye, bize bir haber erişince.[874] Yüce Allah daha o zaman kalbime İslâmiyet sevgisini düşürdü.[875] Kardeşim Üneys´e:
´Hayvanına bin! Şu vadiye doğru git!
Kendisine gökten haber geldiğini söyleyen[876] o zât ile konuş![877]
Kendisinin söyledikleri şeyleri dinle![878]
Kendisi hakkında benim için bilgi edin![879] Haberi bana getir!´ dedim.[880]
Kardeşim[881] Üneys, Mekke´ye kadar[882] gitti.[883]
Onunla buluştu.[884]
Kendisinin söylediklerini dinledikten sonra, dönüp[885] yanıma geldi.[886] Ona:
´Ne yaptın?[887] Ne haber var sende?´ diye sordum.[888]
´Mekke´de, senin dininde bir zâta rastladım ki, kendisini Allah´ın gönderdiğini söylüyor´ dedi.
´Halk, onun hakkında ne söylüyor?´ diye sordum.
´Şair, kâhin, sihirbaz diyorlar!´ dedi.
Üneys, şair kişilerdendi. O:
´Ben, doğrusu, kâhinlerin sözünü dinledim. Onun söylediği, kâhinlerin sözü değil!
Onun sözünü şiirin her çeşidine de tatbik ettim.[889] Vallahi,[890] benden sonra[891] ona şiir demeye kimsenin dili varamaz!
Vallahi, o muhakkak sadıktır.
Onlar ise, muhakkak yalancıdırlar![892]
Vallahi, ben öyle bir zât gördüm ki; hayrı ,[893] iyiliği, ahlâkîfaziletleri[894] emrediyor, serden, kötülük ten de sakındınyor.[895]
Onu ahlâkî faziletleri emrederken ve öyle bir söz söylerken gördüm ki, o söz sihir değildir dedi.[896]
Vallahi, ben kardeşim Üneys´ten daha üstün bir şair duymadım![897]
Kardeşime:
´Sen bana bu hususta arzu ettiğim, gönlüme şifa verir, müşkillerimi giderir bir haber getimnedin![898]
Kendim gidip onu görürüm´ dedim. Üneys:
´Olur! Fakat, sen Mekke halkından sakıma ol!
Çünkü, onlar ona karşı son derecede kin besliyorlar. Hep surat asıp duruyorlar´ dedi.[899]
Hemen, azık dağarcığımı, su tulumumu yüklendim.[900] Elime bir asâ alıp yola düştüm, Mekke´ye ulaştım.
Resûlullah´ı şahsen tanımıyor, başkasından sormayı da uygun bulmuyor, Mescid-i Haram´da bulunuyor ve Zemzem suyundan içip duruyordum .[901]
O sırada, yanıma Ali b. Ebi Talib uğradı ve:
´Şu adam herhalde garîbdir, sanırım dedi. Ona:
´Evet! Garibim´ dedim. Bana:
´Öyle ise, kalk, benimle birlikte bizim eve git!´ dedi.
Onunla birlikte gittim.
Ne o bana birşey sordu, ne de ben ona birşey haber verdim.
Sabaha çıkınca, Resûlullah´ı sormak için, kuşluk vakti Mescid-i Haram´a gittim.
Fakat, hiç kimse onun hakkında bana bir haber vermedi.
Yine, Ali bana uğradı da:
´Bu adam için, daha yerini öğrenmek zamanı gelmedi mi?!´ dedi. Ben:
´Hayır!´ dedim. Ali:
´Öyle ise, gel, benimle birlikte bizim eve git!´ dedi.
Evlerine varınca, bana:
´Senin işin nedir? Sen bu şehre ne için geldin? diye sordu.
Ona:
´Gizli tutacağına[902] ve işim hakkında bana kılavuzluk edeceğine[903] söz verirsen, sana haber verir im´ dedim.
´Öyle yaparım1 deyince:
´Bize erişen habere göre; burada bir zât çıkmış, kendisinin peygamber olduğunu söylüyormuş![904] Onunla konuşması,[905] ondan işittiklerini ezberleyip bana haberini getirmesi için,[906] kardeşimi gönder miştim.[907] Kardeşim bana gönlüme şifa verecek bir haber getirmedi.[908] Kardeşimin getirdiği haber gönlüme şifa vermediği için,[909] onunla kendim buluşup konuşmak üzere[910] geldim´[911] dedim.
Bunun üzerine, Ali bana:
´Sen, geldiğine isabet ettin, akıllılık etfin![912]
Bu zât Allah´ın resûlüdür, hak peygamberdir![913]
Sabahladığın vakit, sen beni takip et!
Ben senin için korkulacak bir şey görürsem[914], ya ayakkkabımı düzeltiyormuşumgibi duvara doğru yönelir dururum;[915] ya da, döküyormuşum gibi yaparım.[916]
Sen, durup beni bekleme, git![917]
Ben geçip gidersem, sen arkamdan gel ve benim girdiğim yere sen de gir!´ dedi.[918]
O, gitti, ben de gittim.
Nihayet, o, Peygamber (a.s.)ın huzuruna girdi.
Ben de kendisiyle birlikte girdim.[919]
´Esselâmü aleyke yâ Rasûlallah!´ diyerek onu ilk kez İslâm selâmı ile ben selamladım.[920] Bana:
´Sen, kimsin?´ diye sordu.
´Gıfâr oğullarından bir adamım´ dedim.[921] Kendisine:
´Yâ Muhammedi Sen insanları nelere davet ediyorsun?´ diye sordum.
Resûlullah:
´Bir olan ve hiçbir şerîki olmayan Allah´a imana ve putları gidermeye ve benim de Resûlullah olduğu ma şehadet etmeye davet ediyorum´ buyurdu.[922]
´Bana İslâmiyeti (nasıl Müslüman olunacağını) bildir!´ dedim.
Bildirince, hemen oracıkta Müslüman oldum.[923]
´Eşhedü en lâ ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abduhû ve rasûlüh=Şehadet ederim ki, Allah´tan başka hiçbir ilah yoktur ve yine şehadet ederim ki, Muhammed, Allah´ın kulu ve resûlüdür1 diy erek şehadet getirdim.[924]
Resûlullah (a.s.)ın yüzünde sevinç belirdiğini gördüm.[925]
Resûlullah (a.s.):
´Ey Ebu Zer! Sen şimdi bu işi Mekkelilenden gizli tut, memleketine dön, git!´ buyurdu.[926]
´Yâ Rasûlallah! Ben dinimi açıklamak istiyorum´ dedim.[927]
Resûlullah (a.s.):
´Ben senin hakkında Mekkelilenden endişe ediyorum![928] Öldürülürsün, diye korkuyorum´ buyur-du.[929]
´Yâ Rasûlallah! Ben öldürüleceğimi bilsem de, bunu muhakkak yapacağım´ dedim. Resûlullah (a.s.), sustu.[930]
´Seni hak dinle peygamber gönderen,[931] varlığım Kudret Elinde bulunan Allah´a[932] yemin ederim ki,[933] Mescid-i Haram´da,[934] onların arasında bunu[935] İslâmiyeti[936] bağıracağım![937] İslâmiyeti haykırarak açıklamadıkça yurduma dönüp gitmeyeceğim´ diyerek,[938] Kureyşlilerin Mescid-i Haram´da halkalandıkları, konuştukları sırada[939] Mescid-i Haram´a varıp yüksek sesle:[940]
´Ey Kureyş cemaatı![941] Eşhedü en lâ ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abduhû ve rasûlüh=Şehadet ederim ki, Allah´tan başka hiçbir ilah yoktur ve yine şehadet ederim ki, Muhammed Allah´ın kulu ve resûlüdür!´ diyerek bağırdım.[942] Müşrikler:
´Adam sapıttı! Adam sapıttı ![943] Kalkınız yürüyünüz şu Sâbiî´nin üzerine!´diyerek silkinip kalkıverdil-er, beni öldüresiye[944] dövdüler, yere serdiler.[945]
O sırada, Abbas b. Abdulmuttalib yetişip üzerime kapandı ve onlara:
´Yazıklara olsun size! Siz Gıfâr kabilesinden bir adamı öldürüyorsunuz da,[946] onun Gıfâr kabilesin den olduğunu ve tüccarlarınızın Şam´a giden yolunun bunların yurdundan geçtiğini bilmiyorsunuz!?[947] Ey Kuneyş cemaatı! Sizler tüccarsınız! Ticaret yolunuz da Gıfâr yurdunun üzerindedir! Yoksa, siz ticaret yolunuzun kesilmesini mi istiyorsunuz?´[948] diyerek çıkışınca, üzerimden çekildiler,[949] başımdan dağıldılar.[950]
Ertesi günü, sabahleyin, yine, Mescid-i Haram´a vardım.
Dünkü söylediğimin aynını tekrar söyledim.
Onlarda:
´Kalkınız, yürüyünüz şu Sabiı´nin üzerine!´ diyerek kalkıverdiler.
Dünkü gibi, yine, öldüresiye[951] dövdüler ve yere serdiler.
O sırada, yine Abbas yetişip, onlara dün söyledikleri gibi söyleyince, bıraktıIar.[952] Beni öldürdük lerini sandılar.
Kalkıp Resûlullah (a.s.)ın yanına vardım.
Resûlullah (a.s.), halimi görünce:
´Ben seni men etmemiş miydim?´ buyurdu.
´Yâ Rasûlallah! Bu, kalbimde bir istekti. Ben de onu yerine getirdim dedim.
Bir müddet, Resûlullah (a.s.)ın yanında bulundum.[953]
´Ey Allah´ın Peygamberi! Sen ne yapmamı bana emredersin?[954] Yâ Rasûlallah! İstediğini bana emret!´ dedim .[955]
Resûlullah (a.s.):
´Emrim sana gelince, onu kavmine haber ver, tebliğ et![956]
Ortaya çıkışımızın haberi sana eriştiği zaman, yanıma gel!´ buyurdular."[957]
Bunun üzerine, Ebu Zerri´l-Gıfârî:
"Yâ Rasûlallah! Şimdi ben ev halkımın yanına döneceğim!
Senin savaşla memur olacağın zamana kadar bekleyecek, o zaman, gelip yanına katılacağım!" dedi. Peygamberimiz (a.s.), ona:
"İyi edersin, hemen dön, git!" buyurdu.[958]
Allah ondan razı olsun![959]
[870] İbn Hacer, el-İsâbe, c. 1 , s. 252.
[871] İbn Sa´d, Tabakât, c. 4, s. 222, Ebu Nuaym, Hilyetü´l-evliyâ, c. 1 , s. 156, Zehebî, Siyeru a´lâmi´n-nübelâ, c. 2, s. 38.
[872] Heysemî, Mecmau´z-zevâid, c. 9, s. 327.
[873] İbn Sa´d, Tabakât, c. 4, s. 223.
[874] Buhârî, Sahih, c.4, s. 158, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 338, İbn E ar, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 38.
[875] İbn Sa´d, Tabakât, c. 4, s. 222.
[876] Buhârî, Sahih, c.4, s. 241, Müslim, Sahih, c. 4, s. 1923, İbn Abdilberr, İstiâb, c. 4, s. 1653, İbn E ar, Câmiu´l-usûl, c. 10,s. 38, İbn E ar, Usdu´l-gâbe, c. 6, s. 100, Ebu´l-Fidâ, el-Bidâye ve´n-nihâye, c. 3, s. 34, İbn Hacer, el-İsâbe, c. 4, s. 62.
[877] Buhârî, Sahih, c. 4, s. 158, Hâkim , Müstedrek, c. 3, s. 338, İbn Ea>, Câmiu´l-usûl, c. 1 0, s. 38, Zehebî, Siyeru a´lâmi´n-nübelâ, c. 2, s. 37.
[878] İbn Sa´d, Tabakâtü´l-kübrâ, c. 4, s. 224, Buhârî, Sahîh, c. 4, s. 241, Müslim, Sahîh, c. 4, s. 1923, İbn Abdilberr, İstiâb, c.4, s. 1653, İbn Esîr, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 38, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe, c. 6, s. 100, Ebu´l-Fidâ, el-Bidâye ve´n-nihâye, c. 3, s. 34.
[879] Buhârî, Sahîh, c. 4, s. 241, Müslim, Sahîh, c. 4, s. 1923, İbn Abdilberr, İstiâb, c. 4,s. 1653, İbn Esîr, Câmiu´l-usûl, c. 10,s. 38, İbn E sfr, Usdu´l-gâbe, c. 6, s. 100, Ebu´l-Fidâ, el-Bidâye ve´n-nihâye, c. 3, s. 34.
[880] İbn Sa´d, Tabakât, c. 4, s. 224, Buhârî, Sahih, c. 4, s. 158, Müslim, c. 4, s. 1923, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 338, İbnAbdilberr, İstiâb, c . 4, s. 1653, İbn Esîr, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 38, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe, c. 6, s. 100, Ebu´l-Fidâ, el-Bidâye ve´n-nihâye, c. 3, s. 34.
[881] Buhârî, Sahih, c. 4, s. 241.
[882] İbn Sa´d, Tabakât, c. 4, s. 224, Müslim, c. 4, s. 1923, İbn Esîr, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 38.
[883] İbn Sa´d, c. 4, s. 224, Ahmedb. Hanbel.c. 5, s. 174, Buhârî, c. 4, s. 158, Müslim, c. 4, s. 1923, Ebu Muaym , Delâil, c. 1 ,s. 254, Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 209, İbn Abdilberr, c. 4, s. 1653, Zehebî, Siyeru alâmu´n-nübelâ, c. 2, s. 37.
[884] Buhârî, Sahih, c. 4, s. 1 58, Zehebî, Siyeru a´lâmi´n-nübelâ, c. 2, s. 37.
[885] İbn Sa´d, c. 4, s. 224, Buhârî, c. 4, s. 241, Müslim, c.4, s. 1923, İbn Abdilberr, c. 4, s. 1653, İbn Ea"r, Câmiu´l-usûl, c. 10,s. 38, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 34.
[886] Ahmedb. Hanbel.c. 5, s. 174, Beyhakî, c. 2, s. 209, Zehebî, T ârfhu´l-İslâm , s. 166.
[887] Müslim, Sahîh, c.4, s. 1923, İtan Esîr, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 35.
[888] Buhârî, Sahih, c. 4, s. 1 58, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 338, Zehebî, Siyer, c. 2, s. 37.
[889] İbn Sa´d, c.4, s. 220, Ahmed b. Hanbel, c.5,s. 174, Müslim, c. 4, s. 1923, Ebu Nuaym , c. 1, s. 254, Beyhakî, c. 2, s.209, İbn E sfr, c. 10, s.35, Zehebî, Târih, s. 166, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 35.
[890] Ahmedb. Hanbel, M üsned, c. 5, s. 174.
[891] Müslim, Sahîh, c. 4, s. 1923, Beyhakî, Delâil, c . 2, s. 209, İbn E sfr, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 36, Zehebî, T ârfhu´l-İslâm , s.167.
[892] İbn Sa´d, c.4, s. 220, Ahmed b. Hanbel, c.5,s. 174, Müslim, c. 4, s. 1923, Ebu Nuaym , c. 1, s. 254, Beyhakî, c. 2, s.209, Zehebî, T ârfhu´l-İsla m, s. 167, Ebu´l-Fidâ, el-Bidâye ve´n-nihâye, c. 3, s. 35.
[893] Buhârî, Sahih, c.4, s. 1 58, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 338, Zehebî, Siyeru a´lâmi´n-nübelâ, c. 2, s. 37.
[894] İbn Sa´d, Tabakât, c. 4, s. 224.
[895] İbn Sa´d, c. 4, s. 224, Buhârî, c. 4, s. 158, Hâkim, c. 3, s. 338, Zehebî, c. 2, s. 37.
[896] Buhârî, Sahih, c. 4, s. 241 .Müslim, Sahîh, c. 4, s. 1922-1923, İbn Abdilberr, İstiâb, c. 4, s. 1653, İbn Esîr, Câmiu´l-usûl,c. 10, s. 38, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe, c. 6, s. 100, Ebu´l-Fidâ, el-Bidâye ve´n-nihâye, c. 3, s. 34, İbn Hacer, el-İsâbe, c. 4, s. 62.
[897] Kadı I yaz, es-Şitâ, c. 1, s. 219.
[898] Buhârî, Sahîh, c.4, s. 158,241 , Müslim, Sahîh, c. 4, s. 1924, Hakim, Müstedrek, c. 3, s. 338, İbn Abdilberr, İstiâb, c .4,s. 1653, İbn E ar, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 39, Zehebî, T ârfhu´l-İslâm , s. 167, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 34, İbn Hacer, c. 4, s. 62.
[899] Ben senin için korkulacak birşey görürsem,904 ya ayakkabımı düzeltiyomnuşum gibi duvara doğru yönelir, İbn Sa´d, Tabakât, c. 4, s. 220, Ahmedb. Hanbel, Müsned, c. 5, s. 174, Müslim, c. 4, s. 1924, Ebu Nuaym, Delâil, c. 1, s.254, Beyhakî, Delâil, c . 2, s. 209, İbn Esîr, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 38, Zehebî, Târih, s. 167, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 35.
[900] Buhârî, Sahih, c. 4, s. 1 58, 241 .
[901] Buhârî, Sahih, c. 4, s. 1 58-1 59, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 338, Zehebî, Siyeru a´lâmi´n-nübelâ, c. 2, s. 37.
[902] Buhârî, Sahih, c.4, s. 159, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 338, Zehebî, Siyeru a´lâmi´n-nübelâ, c. 2, s. 37.
[903] Buhârî, Sahih, c.4, s. 241, Müslim, Sahih, c. 4, s. 1924.
[904] Buhârî, Sahih, c.4, s. 1 59, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 338, Zehebî, Siyeru a´lâmi´n-nübelâ, c. 2, s. 37.
[905] Buhârî, Sahih, c.4, s. 159.
[906] İbn Sa´d, Tabakâtü´l-kübrâ, c. 4, s. 225.
[907] İbn Sa´d, Tabakât, c. 4, s. 225, Buhârî, Sahîh, c. 4, s. 159.
[908] İbn Sa´d, Tabakât, c. 4, s. 225.
[909] Buhârî, Sahih, c. 4, s. 1 59.
[910] İbn Sa´d, Tabakât, c. 4, s. 225, Buhârî, Sahîh, c. 4, s. 159.
[911] İbn Sa´d, Tabakât, c. 4, s. 225.
[912] Buhârî, Sahih, c. 4, s. 1 59, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 338-339.
[913] Buhârî, Sahih, c. 4, s. 241, Müslim , Sahîh, c. 4, s. 1924, İbn Esîr, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 39, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe, c. 6,s. 100.
[914] İbn Sa´d, Tabakât, c.4, s. 225, Buhârî, c. 4, s. 1 59, Müslim, c. 4, s. 1924, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 339, İbn Abdilberr,İstiâb, c. 4, s. 1654, İbn Ea"r, Câmiu´l-usûl, c. 1 0, s. 38, İbn E sfr, Usdu´l-gâbe, c. 6, s. 100, Zehebî, Siyer, c. 2, s. 37.
[915] Buhârî, c. 4, s. 159, Hâkim, c. 3, s. 339, Zehebî, c. 2, s. 37.
[916] İbn Sa´d, c.4, s. 225, Buhârî, c. 4, s. 241 , Müslim, c. 4, s. 1924, İbn Abdilberr, İstiâb, c. 4, s. 1654, İbn Esîr, Cami, c. 10,s. 39, İbn E ar, Usd, c. 6, s. 100.
[917] Buhârî, c. 4, s. 159, Hâkim, c. 3, s. 339, Zehebî, Siyer, c. 2, s. 37.
[918] Buhârî, c. 4, s. 159, Müslim, c. 4, s. 1924, İbn Esîr, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 39.
[919] Buhârî, Sahih, c.4, s. 1 59, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 339, Zehebî, Siyeru a´lâmi´n-nübelâ, c. 2, s. 37.
[920] . Ebu Nuaym, Hilyetü´l-evliyâ, c. 1, s. 136,159, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 342, İbn Abdilberr, İstiâb, c. 4, s. 1654, Beyhakî, Delâilü´n-nübüvve, c. 2, s. 212, Zehebî, Târihu´l-İslâm , s. 168, 170.
[921] İbn Abdilberr, İstiâb, c . 4, s. 1654.
[922] İbn Sa´d, Tabakât, c. 4, s. 225.
[923] Buhârî, Sahih, c. 4, s. 1 59.
[924] İbn Sa´d, c. 4, s. 222, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 342, İbn Abdilberr, c. 4, s. 1654, Beyhakî, c. 2, s. 212, Zehebî, s. 170.
[925] Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 342, Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 212, Zehebî, s. 1 70.
[926] Buhârî, c. 4, s. 159, Hâkim, c. 3, s. 339, İbn Abdilberr, c. 4, s. 1654, İbn Esîr, Cami, c. 10,s. 40, Zehebî, s. 170, Ebu´l-Fidâ, el-Bidâye ve´n-nihâye, c. 3, s. 34.
[927] Ebu Nuaym, Hilyetü´l-evliyâ, c. 1, s. 158, Heysemî, Mecmau´z-zevâid, c. 9, s. 328.
[928] İbn Abdilberr, İstiâb, c. 4, s. 1624.
[929] Heysemî, Mecmau´z-zevâid, c. 9, s. 328.
[930] Ebu Nuaym, Hilye, c. 1, s. 158, Heysemî, Mecmau´z-zevâid, c. 9, s. 328.
[931] Buhârî, c. 4, s. 159, Hâkim, c. 3, s. 339, Zehebî, Siyeru a´lâmi´n-nübelâ, c. 2, s. 37, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 34.
[932] İbn Sa´d, c.4, s. 225, Buhârî, c.4, s. 242, Müslim, c. 4, s. 1924, İbn Abdilberr, c. 4, s. 1654, İbn Esîr, Câmiu´l-usûl, c. 10,s. 39, İbn EaV, Usd, c. 6, s. 100, İbn Hacer, el-İsâbe, c. 4, s. 63.
[933] İbn Sa´d, c.4, s. 225, Buhârî, c. 4,s. 159, 242, Müslim, c. 4, s. 1924, Hâkim, c. 3, s. 339, İbn Abdilberr, c. 4, s. 1654, İbnEsîr, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 39, İbn Esîr, Usd, c. 6, s. 1 00, Zehebî, Siyeru a´lâmi´n-nübelâ, c. 2, s. 37.
[934] İbn Sa´d, Tabakât, c. 4, s. 225.
[935] Buhârî, Sahih, c. 4, s. 159, 242, Müslim, Sahîh, c. 4, s. 1924, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 339, İbn Abdilberr, İstiâb, c.4,s. 1954, İbn EaV, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 39, İbn Ea"r, Usdu´l-gâbe, c. 6, s. 100, Zehebî, Siyeru a´lâmi´n-nübelâ, c. 2, s. 37.
[936] İbn Sa´d, Tabakâtü´l-kübrâ, c. 4, s. 225, Ebu Nuaym , Hilyetü´l-evliyâ, c. 1, s. 158.
[937] Buhârî, c. 4, s. 159, Müslim, Sahîh, c.4, s. 1924, Hâkim, c. 3, s. 339, İbn Abdilberr, c. 4, s. 1 654, İbn Esîr, Câmiu´l-usûl,c. 10, s. 39, İbn Esîr, Usd, c, 6, s. 100, Zehebî, c. 2, s. 37.
[938] İbn Sa´d, Tabakât, c. 4, s. 225, Ebu Nuaym, Hilyetü´l-evliyâ, c. 1 , s. 158.
[939] Heysemî, Mecmau´z-zevâid, c. 9, s. 328.
[940] İbn Sa´d, c. 4, s. 225, Buhârî, c. 4, s. 159, Müslim , c.4, s. 1924, Ebu Nuaym, c. 1, s. 158, Hâkim, c. 3, s. 339, İbn Abdilberr, c. 4, s. 1654, İbn Esîr, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 39, İbn Ea>, Usd, c. 6, s. 100, Ebu´l-Fidâ, el-Bidâye ve´n-nihâye, c. 3, s. 34, Heysemî, Mecmau´z-zevâid, c. 9, s. 328.
[941] Buhârî, Sahih, c. 4, s. 1 59, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 339, Zehebî, T ârfhu´l-İsla m, s. 170.
[942] İbn Sa´d, c. 4, s. 225, Buhârî, c. 4, s. 159, Müslim , c. 4, s. 1924, Ebu Nuaym, c. 1, s.1 58, Hâkim, c. 3, s. 339, İbn Abdilberr,c.4, s. 1654, İbn Esîr, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 39, İbn Esîr, Usd, c. 6, s. 100, Zehebî, Târîhu´l-İslâm, s. 170, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 34,Heysemî, c. 9, s. 328, İbn Hacer, el-İsâbe, c. 4, s. 68.
[943] İbn Sa´d, Tabakât, c. 4,s. 225, Ebu Nuaym, Hilyetü´l-evliyâ, c. 1, s. 158-159.
[944] Buhârî, c. 4, s. 159, Hâkim, c. 3, s. 339, Zehebî, T ârfhu´l-İsla m, s. 170.
[945] İbn Sa´d, c.4, s. 225, Buhârî, c. 4, s. 242, Müslim ,c. 4, s. 1924, EbuNuaym, c.1 ,s. 159, Hâkim, c. 3, s.339, İbn Abdilberr c.4, s. 1954, İbn Esîr, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 39, İbn Esîr, Usd, c. 6, s. 1 00, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 34.
[946] Buhârî, c. 4, s. 159, Hâkim, c. 3, s. 339, Zehebî, Târih, s. 170.
[947] Buhârî, c. 4, s. 242, MüsJim, c. 4, s. 1924-1925, İbn Abdilberr, c. 4, s. 1 654, İbn Esîr, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 3940, İbn Esîr, Usd, c. 6, s. 101, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 34.
[948] İbn Sa´d, c. 4, s. 225, Ebu Nuaym, Hilyetü´l-evliyâ, c. 1 , s. 159.
[949] Buhârî, Sahih, c. 4, s. 1 59, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 339.
[950] Ebu Nuaym, Hilyetü´l-evliyâ, c. 1, s. 159.
[951] Buhârî, Sahih, c. 4, s. 1 59, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 339.
[952] İbn Sa´d, Tabakâtü´l-kübrâ, c. 4, s. 225, Buhârî, c. 4, s. 159, 242, Müslim, Sahîh,c. 4, s. 1924-1925, Ebu Nuaym, Hilyetü´l-evliyâ, c. 1, s. 159, Hâkim , c. 3, s. 339, İbn Abdilberr, İstiâb, c. 4, s. 1654, İbn Ea>, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 40, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe,c. 6, s. 100, Ebu´l-Fidâ, el-Bidâye ve´n-nihâye, c. 3, s. 34.
[953] Heysemî, Mecmau´z-zevâid, c. 9, s. 328.
[954] İbn Sa´d, Tabakâtü´l-kübrâ, c. 4, s. 225.
[955] Ebu Nuaym, Hilyetü´l-evliyâ, c. 1, s. 158.
[956] İbn Sa´d, c.4, s. 225, Buhârî, c. 4, s. 241-242, Müslim, c. 4, s. 1924, İbn Esîr, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 39, İbn Esîr, Usd, c.6, s. 100, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 34.
[957] Buhârî, c. 4, s. 159, Hâkim, c. 3, s. 339, Ebu Nuaym, Hilyetü´l-evliyâ, c. 1, s. 158, İbn Esîr, Câmiu´l-usûl, c. 10, s. 40,Zehebî, Siyeru a´lâmi´n-nübelâ, c. 2, s. 37.
[958] İbn Sa´d, Tabakât, c. 4, s. 222.
[959] M. Asım Köksal, İslam Tarihi, Köksal Yayıncılık: 1/275-283.