hafiza aise
Wed 23 March 2011, 03:03 pm GMT +0200
1. Düğün Yemeği
165. Enes b. Mâlik (r.a)'tan rivayet edilmiştir:
"Abdurrahman ibn Avf, (muhacir olup Mekke'den Medine'ye) geldiği zaman, Peygamber (s.a.v), Abdurrahman ile Sa'd ibnu'r-Rebî' el-Ensâri arasında (din yönünden) kardeşlik akdi yapmıştı. Ensârî'nin (nikahı) altında iki kadın vardı. Ensârî, Abdurrahman'a; kadınlarını ve malını, yan yarıya bölüşmeyi teklif etti. Abdurrahman ibn Avf, Sa'd ib-nu'r-Rebî'ye:
Allah, ailen ve malın hususunda sana bereket ihsan eylesin! Sen, bana, (içinde alışveriş yapılan) çarşıyı göster dedi.
Bunun üzerine Abdurrahman ibn Avf, (Kaynuka kabilesine ait) çarşıya gitti. (Yaptığı alışverişlerin) sonunda bir miktar yoğurt kurusu ile bir miktar da yağ kazandı.
Bir kaç gün sonra Peygamber (s.a.v), Abdurrahman ı, üzerinde yeni evlenen kişilere özgü Sufre (san boyalı bir koku) olduğu halde görüp ona:
Ey Abdurrahman! Ne vaziyettesin (evlendin mi)?' diye sordu. Abdurrahman:
Ensarlı bir kadınla evlendim' diye cevap verdi. Peygamber (s.a.v):
O kadına mehir olarak ne verdin?' diye sordu. Abdurrahman:
Bir çekirdek ağırlığında (beş dirhem) altın verdim' diye cevap verdi. Peygamber (s.a.v):
Bir koyun bile olsa, düğün yemeği yap1 buyurdu. [639]
Bu hadis(in bu şekildeki metnin)i, Buhârî ile Müslim rivayet etmiştir. Yine Müslim'in konu ile ilgili bir rivayeti şu şekildedir:
Abdurrahman ibn Avf, bir nevat [640] ağırlığı altını mehir vererek bir kadınla evlenmişti. [641]
Bu mikdara, hejrhangi bir ilave yapılmamıştır.
Yine Müslim'in konu ile ilgili başka bir rivayetinde, şu ilave yer almaktadır:
Resulullah (s.a.v), Abdurrahman ibn Avf'a: - 'Bir koyun bile olsa, düğün yemeği [642] yap' buyurdu. [643]
Tirmizî'nin konu İle ilgili rivayeti ise şu şekildedir:
Sa'd ibnu'r-Rebî', Abdurrahman ibn Avf a:
Gel, malımı ikiye bölüp seninle paylaşayım ve iki eşim var; birini boşa-nm iddeti dolduğu zaman onunla evlen' dedi. Abdurrahman:
Allah, ailen ve malın hususunda sana bereket ihsan eylesin! Sen, bana, (içinde alışveriş yapılan) çarşıyı göster1 dedi.
Abdurrahman'a çarşıyı gösterdiler. O gün beraberinde (yaptığı alışverişten) artırdığı bir miktar yoğurt kurusu keşj ve yağ olduğu halde döndü.
Bir kaç gün sonra Peygamber (s.a.v), Abdurrahman'ı, üzerinde yeni evlenen kişilere özgü Sufire (san boyalı bir koku) olduğu halde görüp ona:
(Ey Abdurrahman!) Ne vaziyettesin (evlendin mi)?' diye sordu. Abdurrahman:
Ensardan bir kadınla evlendim' diye cevap verdi. Peygamber (s.a.v):
O kadının mehri ne kadardır?' diye sordu. Abdurrahman:
Bir çekirdek (ağırlığında beş dirhem altın) verdim' diye cevap verdi,
(Ravi) Humeyd der ki: 'Veya çekirdek ağırlığında altın' diye cevap verdi.
Peygamber (s.a.v):
Bir koyun bile olsa, düğün yemeği yap [644] buyurdu. [645]
Bu hadisi, Buhârî'de rivayet ermiştir.[646] Yine Tirmizî, Müslim'in (burada) naklettiği son rivayeti de nakletmiştir.[647]
Nesâî'nin konu ile ilgili rivayeti şu şekildedir:
Abdurrahman ibn Avf, Peygamber (s.a.v)'in yanına geldi. Üzerinde yeni evlenen kişilere özgü Sufre (=san boyalı bir koku) izi vardı. Resulullah (s.a.v), ona, bu kokunun sebebini sordu. Abdurrahman'da, Ensarh bir kadınla evlendiğini söyledi. Resulullah (s.a.v), ona:
O kadına ne kadar mehir verdin?1 diye sordu. Abdurrahman:
Bir çekirdek ağırlığında (beş dirhem) altın (verdim) diye cevap verdi. Peygamber (s.a.v):
Bir koyun bile olsa, düğün yemeği yap1 buyurdu. [648]
Yine Nesâî'nin konu iie ilgili başka bir rivayetinde, Abdurrahman ibn Avf şöyle der:
Resulullah (s.a.v), beni gördü. Ben de, düğün neşesi vardı. (Ona:)
Ensardan bir kadınla evlendim' dedim. Resulullah (s.a.v):
O kadının mehri ne kadardır?' diye sordu. Ben de:
Bir çekirdek ağırlığında (beş dirhem) altın (verdim)' diye cevap verdim. [649]
Yine Nesâî, ilk baştaki rivayeti de nakletm iştir.
Ebu Dâvud ise, bu hadisi, Nesâînin ilk rivayetine (benzer) bir şekilde rivayet etmiştir.
[639] Buhârî, Nikâh 7, 49, Müslim, Nikâh 79-83 (1427); Ebu Dâvud, Nikâh 28-29 (2109); Tirmizî, Nikâh 10 (1094), Birr 22 (1933); Nesâî, Nikâh 67; İbn Mâce, Nikâh 24 (1907); Ahmed b. Hanbel, 3/165,190, 204
[640] kelimesi sözlükte, hurma çekirdeği anlamına gelir. Araplar arasında İse bir ağırlık ölçüsü olarak bilinir. Hattâbî (388/998)'nin ifadesine göre; bir nevat altın, beş dirhem gümüşe eşittir. Ezherî'de bu görüşü tercih etmiştir. Kadı İyâz (Ö. 544/1149)'m rivayetine göre; alimlerin büyük çoğunluğu bu görüştedir, (ç)
[641] Müslim, Nikâh 81
[642] Velîme"; Düğün yemeği demektir. Araplar, hazırlanış sebebine göre her ziyafete ayrı bir isim verirler. Örneğin, çocuk doğduğu zaman verilen ziyafete "akika", bir çocuğun Kur'an-ı hatmetmesi sebebiyle verilen ziyafete "hazâk", sünnet münasabetiyle verilen ziyafete "i'zâr", doğum münasebetiyle verilen ziyafete "hurs", bina yapmak suretiyle verilen ziyafete "vekîre", misafir için verilen ziyafete "nakia", bir musibetle karşılaşıldığında musibet sahibi tarafından veriekln yemeğe "vadıyma", sebepsiz olarak verilen yemeğe "me1-dûbe" ve "me'debe" ismi verilir. Yalnız vadıyma yemeği vermek, haramdır, (ç)
[643] Müslim, Nikâh 80
[644] Hadisin zahirine göre; düğün yemeği vermek, vaciptir. Hanefilere göre ise düğün yemeği, vacip olmayıp vacip kuvvetinde bir sünnettir.
Gücü yeten kimselerin, düğün yemeğini bolca vermeleri gerekir. Alimlerin büyük çoğunluğuna göre; düğün yemeğinin, en az ve en çok olan miktarları İçin bir sınırlama yoktur. Şunu, imkanların elverdiği miktarda hazırlamak yeterlidir. Müstehab olan da budur. Önemli olan, bu ziyafette Allah'ın rızasını kazanmaya çalışmak ve riyadan sakınmaktır. Yalnız düğün yemeğinin misafirlere ne zaman verileceği hususunda ihtilaf bulunmaktadır. (ç)
[645] Tirmizî, Birr 22 (1933)
[646] Buhârî, Nikâh 68, Büyü' 1
[647] Tirmizî, Birr 22 (1933); Müslim, Nikâh 80
[648] Nesâî, Nikâh 67
[649] Nesâî, Nikâh 67
165. Enes b. Mâlik (r.a)'tan rivayet edilmiştir:
"Abdurrahman ibn Avf, (muhacir olup Mekke'den Medine'ye) geldiği zaman, Peygamber (s.a.v), Abdurrahman ile Sa'd ibnu'r-Rebî' el-Ensâri arasında (din yönünden) kardeşlik akdi yapmıştı. Ensârî'nin (nikahı) altında iki kadın vardı. Ensârî, Abdurrahman'a; kadınlarını ve malını, yan yarıya bölüşmeyi teklif etti. Abdurrahman ibn Avf, Sa'd ib-nu'r-Rebî'ye:
Allah, ailen ve malın hususunda sana bereket ihsan eylesin! Sen, bana, (içinde alışveriş yapılan) çarşıyı göster dedi.
Bunun üzerine Abdurrahman ibn Avf, (Kaynuka kabilesine ait) çarşıya gitti. (Yaptığı alışverişlerin) sonunda bir miktar yoğurt kurusu ile bir miktar da yağ kazandı.
Bir kaç gün sonra Peygamber (s.a.v), Abdurrahman ı, üzerinde yeni evlenen kişilere özgü Sufre (san boyalı bir koku) olduğu halde görüp ona:
Ey Abdurrahman! Ne vaziyettesin (evlendin mi)?' diye sordu. Abdurrahman:
Ensarlı bir kadınla evlendim' diye cevap verdi. Peygamber (s.a.v):
O kadına mehir olarak ne verdin?' diye sordu. Abdurrahman:
Bir çekirdek ağırlığında (beş dirhem) altın verdim' diye cevap verdi. Peygamber (s.a.v):
Bir koyun bile olsa, düğün yemeği yap1 buyurdu. [639]
Bu hadis(in bu şekildeki metnin)i, Buhârî ile Müslim rivayet etmiştir. Yine Müslim'in konu ile ilgili bir rivayeti şu şekildedir:
Abdurrahman ibn Avf, bir nevat [640] ağırlığı altını mehir vererek bir kadınla evlenmişti. [641]
Bu mikdara, hejrhangi bir ilave yapılmamıştır.
Yine Müslim'in konu ile ilgili başka bir rivayetinde, şu ilave yer almaktadır:
Resulullah (s.a.v), Abdurrahman ibn Avf'a: - 'Bir koyun bile olsa, düğün yemeği [642] yap' buyurdu. [643]
Tirmizî'nin konu İle ilgili rivayeti ise şu şekildedir:
Sa'd ibnu'r-Rebî', Abdurrahman ibn Avf a:
Gel, malımı ikiye bölüp seninle paylaşayım ve iki eşim var; birini boşa-nm iddeti dolduğu zaman onunla evlen' dedi. Abdurrahman:
Allah, ailen ve malın hususunda sana bereket ihsan eylesin! Sen, bana, (içinde alışveriş yapılan) çarşıyı göster1 dedi.
Abdurrahman'a çarşıyı gösterdiler. O gün beraberinde (yaptığı alışverişten) artırdığı bir miktar yoğurt kurusu keşj ve yağ olduğu halde döndü.
Bir kaç gün sonra Peygamber (s.a.v), Abdurrahman'ı, üzerinde yeni evlenen kişilere özgü Sufire (san boyalı bir koku) olduğu halde görüp ona:
(Ey Abdurrahman!) Ne vaziyettesin (evlendin mi)?' diye sordu. Abdurrahman:
Ensardan bir kadınla evlendim' diye cevap verdi. Peygamber (s.a.v):
O kadının mehri ne kadardır?' diye sordu. Abdurrahman:
Bir çekirdek (ağırlığında beş dirhem altın) verdim' diye cevap verdi,
(Ravi) Humeyd der ki: 'Veya çekirdek ağırlığında altın' diye cevap verdi.
Peygamber (s.a.v):
Bir koyun bile olsa, düğün yemeği yap [644] buyurdu. [645]
Bu hadisi, Buhârî'de rivayet ermiştir.[646] Yine Tirmizî, Müslim'in (burada) naklettiği son rivayeti de nakletmiştir.[647]
Nesâî'nin konu ile ilgili rivayeti şu şekildedir:
Abdurrahman ibn Avf, Peygamber (s.a.v)'in yanına geldi. Üzerinde yeni evlenen kişilere özgü Sufre (=san boyalı bir koku) izi vardı. Resulullah (s.a.v), ona, bu kokunun sebebini sordu. Abdurrahman'da, Ensarh bir kadınla evlendiğini söyledi. Resulullah (s.a.v), ona:
O kadına ne kadar mehir verdin?1 diye sordu. Abdurrahman:
Bir çekirdek ağırlığında (beş dirhem) altın (verdim) diye cevap verdi. Peygamber (s.a.v):
Bir koyun bile olsa, düğün yemeği yap1 buyurdu. [648]
Yine Nesâî'nin konu iie ilgili başka bir rivayetinde, Abdurrahman ibn Avf şöyle der:
Resulullah (s.a.v), beni gördü. Ben de, düğün neşesi vardı. (Ona:)
Ensardan bir kadınla evlendim' dedim. Resulullah (s.a.v):
O kadının mehri ne kadardır?' diye sordu. Ben de:
Bir çekirdek ağırlığında (beş dirhem) altın (verdim)' diye cevap verdim. [649]
Yine Nesâî, ilk baştaki rivayeti de nakletm iştir.
Ebu Dâvud ise, bu hadisi, Nesâînin ilk rivayetine (benzer) bir şekilde rivayet etmiştir.
[639] Buhârî, Nikâh 7, 49, Müslim, Nikâh 79-83 (1427); Ebu Dâvud, Nikâh 28-29 (2109); Tirmizî, Nikâh 10 (1094), Birr 22 (1933); Nesâî, Nikâh 67; İbn Mâce, Nikâh 24 (1907); Ahmed b. Hanbel, 3/165,190, 204
[640] kelimesi sözlükte, hurma çekirdeği anlamına gelir. Araplar arasında İse bir ağırlık ölçüsü olarak bilinir. Hattâbî (388/998)'nin ifadesine göre; bir nevat altın, beş dirhem gümüşe eşittir. Ezherî'de bu görüşü tercih etmiştir. Kadı İyâz (Ö. 544/1149)'m rivayetine göre; alimlerin büyük çoğunluğu bu görüştedir, (ç)
[641] Müslim, Nikâh 81
[642] Velîme"; Düğün yemeği demektir. Araplar, hazırlanış sebebine göre her ziyafete ayrı bir isim verirler. Örneğin, çocuk doğduğu zaman verilen ziyafete "akika", bir çocuğun Kur'an-ı hatmetmesi sebebiyle verilen ziyafete "hazâk", sünnet münasabetiyle verilen ziyafete "i'zâr", doğum münasebetiyle verilen ziyafete "hurs", bina yapmak suretiyle verilen ziyafete "vekîre", misafir için verilen ziyafete "nakia", bir musibetle karşılaşıldığında musibet sahibi tarafından veriekln yemeğe "vadıyma", sebepsiz olarak verilen yemeğe "me1-dûbe" ve "me'debe" ismi verilir. Yalnız vadıyma yemeği vermek, haramdır, (ç)
[643] Müslim, Nikâh 80
[644] Hadisin zahirine göre; düğün yemeği vermek, vaciptir. Hanefilere göre ise düğün yemeği, vacip olmayıp vacip kuvvetinde bir sünnettir.
Gücü yeten kimselerin, düğün yemeğini bolca vermeleri gerekir. Alimlerin büyük çoğunluğuna göre; düğün yemeğinin, en az ve en çok olan miktarları İçin bir sınırlama yoktur. Şunu, imkanların elverdiği miktarda hazırlamak yeterlidir. Müstehab olan da budur. Önemli olan, bu ziyafette Allah'ın rızasını kazanmaya çalışmak ve riyadan sakınmaktır. Yalnız düğün yemeğinin misafirlere ne zaman verileceği hususunda ihtilaf bulunmaktadır. (ç)
[645] Tirmizî, Birr 22 (1933)
[646] Buhârî, Nikâh 68, Büyü' 1
[647] Tirmizî, Birr 22 (1933); Müslim, Nikâh 80
[648] Nesâî, Nikâh 67
[649] Nesâî, Nikâh 67