hafiza aise
Wed 23 March 2011, 03:01 pm GMT +0200
3. Şiğâr (Değiş-Tokuş Yoluyla Mehirsiz) Evlenmenin Yasak Olması
166. Abdullah ibn Ömer (r.anhümâ)'dan rivayet edilmiştir:
Resulullah (s.a.v), Şiğâr'ı yasaklamıştır. Şiğâr; aralarında mehir olmamak üzere bir kimsenin, kızını başkasına, o da kızım kendisine vermek şartıyla evlendirmesidir.[650] (Birinci rivayet)
Müslim'in bir rivayeti ise şu şekildedir:
İslam'da şiğâr [651] yoktur.[652] (İkinci rivayet)
Yine Müslim'in konu ile ilgili başka bir rivayeti ise şu şekildedir:
Resulullah (s.a.v), Şigâr'ı yasaklamıştır. [653] (Üçüncü rivayet) Müslim, bu rivayeti (bu şekilde rivayete edip) herhangi bir ilave yapmamistir.[654]
[650] Buhârî, Nikâh 28, Hiyel 4; Müslim, Nikâh 57-60 (1415); Ebu Dâvud, Nikâh 14 (2074); Tirmizî, Nikâh 30 (1124); Nesâî, Nikâh 60, 61; İbn Mâce, Nikâh 16 (1883); Ahmed b. Hanbel, 2/7, 19, 439
[651] Şiğâr" kelimesi, sözlükte; "kaldırmak" ve "boşalmak" gibi manbalara gelmektedir. Terim olarak İse; karşılıklı değiş-tokuş yapmak suretiyle mehirsiz evlenmek demektir. Bir başka ifadeyle; iki erkeğin, kızlarını yada velisi olduğu kadınları her biri diğerinin mehri olmak Ü2ere biribirlerîne vererek evlenmelerine "şiğâr" denir.
Bu tür evlenmelerde mehir hakkı kaldırıldığı için böyle evlenmeye "kaldırma" anlamında "şiğâr" isimi verilmiştir. Yine bu tür nikâhlarda kadın mehirden boşaltıldığı için böyle bir nikâha "şiğar" ismi verilmiştir.
Yalnız şiğâr yoluyla yapılan evlenmenin sahih olup olmadığı meselesi, alimler arasında tartışma konusu olmuştur. Cumhura göre, bu tür bir evlenme batıldır. Hanefıler; mehri, nikâhın şartı veya rüknü kabul etmedikleri için, bu nikâhın Nisa: 4/3 ayetinin genel hükmü İçerisine girdiği için ve nikâhdan sonra erkeğin kadına mehr-İ misil ödemesi halinde bu nikâhın geçerli olduğunu ileri sürmüşlerse de, Hanefi alimlerinden Ebu'l-Hasan es-Sindî bu konuda "İslam'da şiğâr yoktur" (Müslim, Nikâh 60, Nesâî, Nikâh 60, Hayz 15-16, Tirmizî, Nikâh 30, İbn Mâce, Nikâh 16} hadisini delil getirerek bu tür bir nikâhın batıl olduğunu belirtmiştir. Çünkü böyle bir nikâh, hiç akd edilmemiş olur. Batılhğı buradan gelmektedir. Bu nedenle de bu nikâhı, akd edilmiş özel bir nikâh çeşidi olarak kabul etmek de mümkün değildir. Dolayısıyla cumhurun görüşü daha isabetlidir. (ç)
[652] Müslim, Nikâh 60 (1415)
[653] Müslim, Nikâh 59 (1415)
[654] Tirrfnzî, Nikâh 30 (1124); Ebu Dâvud, Nikâh 14 (2074)
166. Abdullah ibn Ömer (r.anhümâ)'dan rivayet edilmiştir:
Resulullah (s.a.v), Şiğâr'ı yasaklamıştır. Şiğâr; aralarında mehir olmamak üzere bir kimsenin, kızını başkasına, o da kızım kendisine vermek şartıyla evlendirmesidir.[650] (Birinci rivayet)
Müslim'in bir rivayeti ise şu şekildedir:
İslam'da şiğâr [651] yoktur.[652] (İkinci rivayet)
Yine Müslim'in konu ile ilgili başka bir rivayeti ise şu şekildedir:
Resulullah (s.a.v), Şigâr'ı yasaklamıştır. [653] (Üçüncü rivayet) Müslim, bu rivayeti (bu şekilde rivayete edip) herhangi bir ilave yapmamistir.[654]
[650] Buhârî, Nikâh 28, Hiyel 4; Müslim, Nikâh 57-60 (1415); Ebu Dâvud, Nikâh 14 (2074); Tirmizî, Nikâh 30 (1124); Nesâî, Nikâh 60, 61; İbn Mâce, Nikâh 16 (1883); Ahmed b. Hanbel, 2/7, 19, 439
[651] Şiğâr" kelimesi, sözlükte; "kaldırmak" ve "boşalmak" gibi manbalara gelmektedir. Terim olarak İse; karşılıklı değiş-tokuş yapmak suretiyle mehirsiz evlenmek demektir. Bir başka ifadeyle; iki erkeğin, kızlarını yada velisi olduğu kadınları her biri diğerinin mehri olmak Ü2ere biribirlerîne vererek evlenmelerine "şiğâr" denir.
Bu tür evlenmelerde mehir hakkı kaldırıldığı için böyle evlenmeye "kaldırma" anlamında "şiğâr" isimi verilmiştir. Yine bu tür nikâhlarda kadın mehirden boşaltıldığı için böyle bir nikâha "şiğar" ismi verilmiştir.
Yalnız şiğâr yoluyla yapılan evlenmenin sahih olup olmadığı meselesi, alimler arasında tartışma konusu olmuştur. Cumhura göre, bu tür bir evlenme batıldır. Hanefıler; mehri, nikâhın şartı veya rüknü kabul etmedikleri için, bu nikâhın Nisa: 4/3 ayetinin genel hükmü İçerisine girdiği için ve nikâhdan sonra erkeğin kadına mehr-İ misil ödemesi halinde bu nikâhın geçerli olduğunu ileri sürmüşlerse de, Hanefi alimlerinden Ebu'l-Hasan es-Sindî bu konuda "İslam'da şiğâr yoktur" (Müslim, Nikâh 60, Nesâî, Nikâh 60, Hayz 15-16, Tirmizî, Nikâh 30, İbn Mâce, Nikâh 16} hadisini delil getirerek bu tür bir nikâhın batıl olduğunu belirtmiştir. Çünkü böyle bir nikâh, hiç akd edilmemiş olur. Batılhğı buradan gelmektedir. Bu nedenle de bu nikâhı, akd edilmiş özel bir nikâh çeşidi olarak kabul etmek de mümkün değildir. Dolayısıyla cumhurun görüşü daha isabetlidir. (ç)
[652] Müslim, Nikâh 60 (1415)
[653] Müslim, Nikâh 59 (1415)
[654] Tirrfnzî, Nikâh 30 (1124); Ebu Dâvud, Nikâh 14 (2074)