sumeyye
Thu 13 September 2012, 12:23 pm GMT +0200
Cem’u Takdîm’in Şartları:
Tertibe Uymak:
a) Şafiî Mezhebine göre, iki namaz birleştirilirken, ikisi arasındaki sıraya aynen uyulur, bu vaciptir; uyulmazsa, vakte ait namaz sahih olurken, diğeri ancak unutma ve bilgisizlik durumlarında nafile yerine geçer.
b) Maliki Mezhebine göre, iki namazı birleştirirken, unutma olmadıkça tertibe riayet edilir.
c) Hanbelî Mezhebine göre, cem durumunda, namazlar arasındaki tertibe uyulur. Tertibe uyulmazsa, uyulmadığı namaz ânında hatırlanırsa, kılınan namaz bâtıl olur; fakat, kıldıktan sonra hatırlanırsa, namaz sahih olur.
Niyet:
a) Şafîî Mezhebine göre, cem durumunda, birinci namazda her ikisini aynı vakitte kılmaya niyet edilir.
b) Hanbelî Mezhebi içinde iki görüş vardır. Cem’u takdim durumunda, birlikte kılmaya niyet, bir görüşte şartken, diğerinde değildir. Cem’u takdîm’de niyet, bir görüşte iftitah tekbiri sırasında yapılırken, bir görüşe göre tekbirden selâma kadar yapılabilir.
İbn Teymiye’nin belirttiğine göre, Ahmed b. Hanbel, cem için niyeti şart koşmamıştır.
Vaktin Yakın Olması:
a) Cumhur’a göre, vaktin yakınlığı şartı aranmaz.
b) Şafiî Mezhebine göre, cem’u takdîm şeklinde namaz kılabilmek için, birinci namaz vaktinin ikinciye yakın olması gerekir.
Ara Vermemek:
a) Şafiî Mezhebine göre, iki namaz arasında, iki hafif rekâtten fazla ara vermemek şarttır. Namazlara, ancak ezan, kaamet ve temizlik için ara verilebilir. Şunu da bilmek gerekir: Şafiî Mezhebine göre, teyemmümle iki namazı birleştirmek caiz değildir.
b) Hanbelî Mezhebine göre, iki namaz arasında, ancak kaamet getirecek veya abdest alacak kadar ara verip daha fazla ara vermemek gerekir. Msl. arada nafile namaz kılınırsa, namazların cem edilerek kılınması bâtıl olur.
Birincinin Sahih Olması:
Şafiî Mezhebine göre, iki namaz birleştirilirken, birinci namazın herhangi bir şekilde sahih olma şartını kaybetmemesi gerekir.
Özrün Sürmesi:
Hanbelî Mezhebine göre, her iki namazın başında ve birinci selâmında, yukarıdaki özürlerden birinin bulunması ve ikinciyi bitirene kadar devam etmesi gerekir.