sumeyye
Thu 20 September 2012, 03:33 pm GMT +0200
Cemaatin Duruşu:
(a) Kalabalık, cemaatte önde erkekler, sonra erkek çocuklar, daha sonra kadınlar saf tutar. Bu durum iki erkek ve daha fazlasında da uygulanır. Cemaat imamın arkasında düzgünce saf meydana getirir. Saflar arasında boşluk bırakmak mekruhtur.
(b) Cumhur’a göre, imamdan başka cemaat olarak bir tek erkek varsa, imamın sağına ve biraz gerisine durur, Ebu Yusufa göre aynı hizada dururlar. Bir kadm, bir erkek varsa, erkek imamın sağma, kadın arkasına durur. Bu gibi durumlarda, daha sonra gelenler de, safların düzgün tutulması için imamla namaza başlayanların bir sağına, bir soluna yerleşerek saf tutarlar.
Caferi Mezhebine göre, muktedî, imamdan veya kendinden önceki saftan çok uzakta olmamalıdır. Muktedî, imamdan önde olmamalıdır. İhtiyat, biraz gerisinde durmasıdır. [56]
(c) Muktedîler -imam dışında- iki kişi olursa, Malik ve eş-Şafiî’ye göre, arkasına dururlar. Ebu Hanife’ye göre, imam, ikisi arasına durur. İmam dışında üç kişi olunca imam ortalarına, onlar da arkasına durur. [57]
(d) Cemaatten birinin saf arkasında yalnızca durarak imama uyması halinde, -önceki saflara girecek yer olmaması dışında- Cumhur’a göre namazı sahihtir, fakat bu davranış mekruhtur; Ahmed b. Hanbel ve Ebu Sevr’e göre namaz fasiddir. [58]
(e) İmamı rükûda bulan kimse, ona uymak için ilk saflara gideceği takdirde, rekâtı kaçıracağından korkarsa, son safa durarak imama uyar, saflardan birine katılmaksızın kendi başına yalnızca bir yerde durup uyamaz; ancak rekâti kaçıracağından korkarsa, yalnız başına ve saflardan ayrı olarak da imama uyabilir.
(f) Cemaatle kılınan namaz bittikten ve müezzin “Allahumme Ente’s-Selâm...” dedikten sonra sünneti veya duayı başka bir yerde tamamlamak gerekir; aynı yerde de tamamlanabilir. Farzdan sonra safları bozmak, -sonradan gelenlerin hala farz kılınıyor sanmamaları için- müstehaptır
[57] İbn Rüşd, BM, c. I, s. 116.
[58] İbn Rüşd, BM, c. I, s. 116-117.