seymanur K
Tue 6 September 2011, 04:22 pm GMT +0200
Caydırıcı Hükümler
Caydmcı hükümler iki çeşittir:
1- Günah olan bir fiilin ya da failine günah yazılmayan bir mefsedetin işlenmesine devam edilmesi hususunda caydırıcı olanlar. Burada mevcut ve defedilmek suretiyle ortadan kaldırılabilen bir mefsedetin izalesi söz konusudur.
2- Geçmişte işlenmiş bir günahın ya da geçmişte varolmuş bir mefsedetin
benzeri için caydırıcı olanlar. Bunların uygulanmaması söz konusu değildir. Bunlar da ikiye ayrılır.
a- Caydırıcı mahiyetteki cezanın uygulanması ya da affedilmesi için suç işleyenin durumu hak sahiplerine bildirmesinin zorunlu olduğu haller. Adam öldürme ya da belli bir uzvu yok etme suçlarında kısas cezası ve zina iftirası için uygulanan had cezası böyledir. Hak sahibinin cezanın uygulanması veya suçlunun affedilmesi konusundaki tercihini belirtmesi için suçlunun durumu kendisine bildirmesi gerekir.
b- Suç işleyip cezayı hak eden kimsenin bunu gizlemesinin evla olduğu durumlar. Zina, içki ve hırsızlık suçlarında uygulanan had cezaları böyledir.
Haklarında caydırıcı ceza bulunan suçlar iki nevidir:
1- Suç için caydırıcı mahiyette olup suç işleyen kimse tarafından yapılması gereken şeyler. Orucun, haccın, itikafın bozulması hususunda caydırıcı olan kefaretler ile zıhar yapılması hususunda caydırıcı olan kefaret
böyledir.
2- Suç için caydırıcı mahiyette olup suç işleyen kimse tarafından yapılması gerekmeyen şeyler. Bunlar da üç çeşittir:
a- Devlet başkanları tarafından yerine getirilmesi gereken içki, hırsızlık, yol kesme ve zina suçlarına ait had cezalan.
b- Cezayı uygulama hakkına sahip olan kimsenin cezayı uygulama ya da affetmede serbest olduğu durumlar. Bu durumlarda affetmeyi tercih etmek daha faziletlidir. Adam öldürme veya bir organı yok etme suçlarında kısas cezası ve îmam Şafii'ye göre zina iftirası atma suçundaki had cezası böyledir.
c- Devlet başkanı ve hakimin uygulaması gereken tazir cezaları. Şayet işlenen suç insan haklarına yönelikse suçlunun af talep etmesi durumunda devlet başkanı ve hakimin cezayı uygulamaması caiz olmaz. Ama Allah hakkı olan bir suç ise en uygun olan hangisiyse onun yapılması gerekir. Yani cezanın uygulanması en uygun yolsa ceza uygulanmalı, uygulanmaması daha uygunsa uygulanmamalıdır.