sidretül münteha
Fri 20 May 2011, 03:02 pm GMT +0200
Buluğa Ermeyen Çocuklara Ma'rufu Emredip Onları Mûnkerden Men'etmek
Bulûğa ermeyen çocuğa iyiliği emredip onu her çeşit kötülükten uzaklaştırmadan kastımız; onu sıhhatli dinî bir eğitimle eğitip, dinî kültür ve ahlâkla yetiştirmek, onu bulûğ çağına erince İslâm şeriatına uygun temiz bir İslâmî hayata hazırlamaktır.
Çocukların eğitim ve öğretiminin büyük bir fazilet olduğu konusunda Allah Rasûlü'nün (s.a.v.) bir çok hadislerinin mevcud olduğunu biliyoruz. Birkaçını arzedelim:
"Kişinin çocuğunu terbiye etmesi (onu eğitmesi) bir sadaka vermesinden daha hayırlıdır." 436
"Hiçbir baba, çocuğuna iyi terbiyeden daha ûstünbir bağışta bulunmamiştır." 437
Çocukları eğitip onları kültürlü yetiştirmek, sadece âhirette sevab kazandıran bir iş değil, İslâm Hukukunun anne-babaya yüklediği bir sorumluluktur da. Zaten bu sorumluluğun bir gereğidir ki ihtiyaç zuhur edince çocukları tâzir cezalarıyla tecziye etmek onların hakkıdır. Nebî (a.s.) şöyle buyurdular. (Yedi yaşına girdiklerinde çocuklarınıza namaz kılmalarını emrediniz. On yaşma girdiklerinde kılmazlarsa onları dövünüz.) 438
Hadisde namaz kılmayan çocuğun ta'zir edileceği zikrolundu ise de aynı ta'zir orucun hükmünde de geçerlidir. 439 Çocukların terbiye edilmesi ana babanın görevidir. Bu nedenle babanın görevi ile ilgili İslâm fukahası der ki: "Babanın, çocuğunu, Kur'an öğrenmeye, terbiye ve ilme zorlaması hakkıdır. Çünkü bu hak ana-babaya farzdır." 440
Çocuğun velisi ve onun bakım ve kontrolünü üstlenen kişi onun babası sayılır ve asıl olarak da onun eğitim ve öğretiminden sorumludur. Aynı şekilde anne de başka açıdan çocuğun velayetini üstlenmiştir.
Hz. Meryem'in annesi "Fukazâ'nın" kızı "Hanne" şöyle dua eder:
Hani İmrân'ın karısı: "Rabbim, karnımdaki azadlı bir kul olarak sana adadım. Benden olan bu (aday)ı kabul et. Şüphesiz (niyazımı) hakkıyla işiden, (niyyetimi) kemâliyle bilen sensin sen." demişti. 441 bu âyetle ilgili el-Cessas der ki: "Bu âyet, annenin, çocuğu koruyup kollaması, eğitim ve öğretimi konusunda sorumluluğunun bir yönünü
üstlenmesi, hakkı ve görevi olduğunu açıkça işaret etmektedir. "442
Sonuç olarak şu çıkmaktadır ki, babanın, çocukları eğitim ve öğretimde, onları ta'zirle cezalandırmada sahib olduğu haklara anne de sahiptir. 443
436 Tirmizî-Birr ve sıla- {çocuğun terbiyesi) babında rivayet etti. (Bir sa': Bin dirhem-lik hububat ölçeği) (Tercüme: c: 3/379
437 Age: 3/380 (Tere.)
438 Ebu Davut-Kitab-us-Salah (çocuk ne zaman namaz kılmalı emolunur.) babında rivayet etti.
439 Redd-ül Muhtar Aled-Dürr-il Muhtar: 3/261
440 el-Bahr-ür Râik Şerh-u Kenz-id-Dakâik: 5/49
441 Âl-i İmran: 3/35.
442 Ahkâm-ul-Kur'ân: 2/12
443 Redd-ül-Muhtar Al-ed-Dürr-il Muhtar: 3/261.