sumeyye
Tue 15 March 2011, 12:27 pm GMT +0200
Boğmaktan Dolayı Kısas:
Boğazı sıkmaktan veya suda boğmaktan dolayı kısas yoktur (Ebû Yûsuf, İmam Muhammed): îmameyn bu görüşe muhaliftirler. Bu bir kimseyi ağır bir şeyle vurup öldürme mes'elesidir. Eğer cani buna tekrar tekrar yaparsa; devlet reisi onu siyaseten öldürme salahiyetine sahip olur. Çünkü o yer yüzünde fesat ve bozgunculuk yapmıştır. [41]
Katiller Topluluğuna Bir Maktül İçin Kısas:
Bir kişiye karşı bir topluluk öldürülür: Zira evvelki kısımlarda geçen umumî prensipde de bu anlatılmıştı. Rivayet edildiğine göre; San'a halkından yedi kişi bir adamı öldürmüşlerdi. Hz. Ömer (ra) de onları kısasen öldürmüş ve, 'eğer maktülü San'a halkı hep birlikte öldürmüş olsalardı, hepsini de öldürürdüm' demişti. [42] Bunu sahabelerin huzurunda söylemiş ve hiç bir itirazla karşılaşmamıştı. Dolayısıyla bu bir icmâ olmuştur. Ama bir kaç kişinin birleşerek bir adamın elini kesmeleri halinde hüküm bunun hilâfına olup, o müşterek suçluların elleri kesilmez. Çünkü adam öldürmede kısas; maktülün canının çıkması sebebiyledir ki, can da parçalara bölünemez ve müşterek katillerden her biri o maktülün canını yalnız başına almış gibi olur.
El kesmeye gelince; bu fiil parçalara bölünebilir. Bu durumda müşterek suçlulardan her biri elin bir kısmını kesmiş ve telef etmiş gibi olur. Adam öldürmek için bir kaç kişinin bir araya gelmesi çokça vukûbulmaktadır. Müşterek canilerin her birine kısas tatbiki gibi caydırıcı bir cezanın vaz'edilmesi; öldürme ve el kesme gibi iki cinayetin en büyüğüne ve en çok işlenenine mâni olmak içindir. Küçüğüne mâni olmak için bu cezanın vaz'edilmesi gerekmez. [43]
[41] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/257.
[42] Bu hadîsi Buharî, Mâlik ve İbn ebî Şeybe rivayet etmiştir. Buharî'ye göre katiller dört kişi idi.
[43] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/257-258.