hafiza aise
Sat 19 March 2011, 02:52 pm GMT +0200
3. Bir Başkasını Öldüren Kimsenin, Öldürdüğü Gibi Kısas Uygulanması
231. Enes b. Mâlik (r.a)'tan rivayet edilmiştir:
"Bîr yahudi gümüş zinetleri için bir cariyeyi öldürmüştü. Onu taşla öldürmüştü. Cariye, (can vermeye) az bir zaman kala Peygamber (s.a.v)'e getirildi. Peygamber (s.a.v), cariyeye:
Seni filanca kimse mi öl dür (m ek iste)di?' diye sordu. Cariye başıyla:
Hayır!' diye işaret etti. .Sonra ikinci defa (yine onu öldürmek isteyenin filanca kimse mi olduğunu) sordu. Cariye başıyla:
Hayır!' diye işaret etti. Sonra üçüncü defa (yine onu öldürmek isteyenin filanca kimse mi olduğunu) sordu. Cariye başıyla:
Evet!' diye işaret etti.
Bunun üzerine Peygamber (s.a.v), o yalı udiyi, iki taşla öldürdü. [209]
Bir rivayette ise şu ifade yer almaktadır:
O yahudinin başını, iki taş arasında ezdi [210] Yine konu ile ilgili bir rivayet şu şekildedir:
Bir yahudi, bir cariyenin başını iki taş arasında ezmişti. [211] (Tam ölmek üzereyken bu cariye Peygamber'e getirildi.) O cariyeye:
Bunu sana kim yaptı? Filanca kimse mi, (yoksa) filanca kimse mi? diye soruldu.
Nihayet cariye, (kendisini öldürmeye teşebbüs eden) o yahudinin adı söylenince, başıyla:
Evet!' diye işaret etti.
O yahudi (yakalanıp) getirildi, (Ona, bu cariyeyi öldürmeye teşebbüs edip ermediği) soruldu. O da suçunu itiraf etti. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v) (İşlediği suça kısas olarak) başının taşla ezilmesini emretti. [212]
(Hadisin ravisi) Hemmâm: 'İki taşla ezildi' dedi. [213]
Bu hadis(in bu şekildeki metinlerin)i; Buhârî ile Müslim rivayet etmiştir Yine Buhârî'nin konu ile ilgili bir rivayeti şu şekildedir:
Peygamber (s.a.v), bir yahudiyi, üstündeki gümüş zinetlerini almak için öldürdüğü bir cariye kadına mukabil öldürdü. [214]
Yine Müslim'in konu ile ilgili rivayeti ise şu şekildedir:
Yahudilerden bir adam, Ensar'dan bir cariyeyi zinetleri için öldürmüştü. Sonra da onu kuyuya atmıştı. Başını da taşla ezmişti. Ardından yahudi yakalanıp Resulullah (s.a.v)'e getirildi. O da ölünceye kadar taşlanmasını emretti. [215]Bunun üzerine Yahudi ölünceye kadar taşlandı. [216]
Ebu Davud'un konu ile ilgili rivayeti ise şu şekildedir:
Bir cariyenin üzerinde zinetleri vardı. Bir yahudi, bu zinetleri (o cariyeden zorla alıp) başını taşla ezdi. Cariye, (can vermeye) az bir zaman kala Peygamber (s.a.v)'e getirildi. Peygamber (s.a.v), cariyeye:
Seni kim öldürfmek iste)di? Filanca kimse mi seni öldür(mek is-te)di? diye sordu. Cariye başıyla:
Hayır!' dedi. Peygamber (s.a.v), ona;
Seni filanca kimse mi öldür(mek iste)di?' diye sordu. Cariye başıyla:
Evet!' dedi.
Bunun üzerine Resulullah (s.a.v), o yahudinin (yaptığına kısas olarak öldürülmesini) emretti. Bunun üzerine o yahudi(nin başı), iki taşın arasında (ezdirilerek) öldürüldü. [217]
Yine Ebu Dâvud, bir rivayetini, Müslim'in bir rivayetine uygun bir şekil- de nakletmiştir. [218]
Yine Ebu Davud'un konu ile ilgili diğer bir rivayeti şu şekildedir:
Başı iki taş arasında azilmiş bir cariye bulundu. (Tam ölmek üzereyken) ona:
Bunu sana kim yaptı? Filanca mı, falanca mı?' diye soruldu.
Bir yahudinin ismi söylenince, başıyla (evet diye) işaret etti. Yahudi ya-kalndı. (Suçunu) itiraf etti. Resulullah (s.a.v)'de, (yptıgına kısas olarak) o yahudinin başının taşla ezilmesini emretti. [219]
Nesâî ise, Ebu Davud'un bütün rivayetlerine benzer şekilde rivayette bulunmuştur.
Tirmizî ise, Ebu Davud'un ilk rivayetine benzer bir rivayet nakledip bu rivayetin içerisinde şu ifade yer almaktadır:
"O yahudinin başını, iki taş arasında ezdi. [220]
[209] Buhârî, Diyât 4, 7; Müslim, Kasâme 15-17 (1672); Ebu Dâvud, Diyât 10 (4527, 4528, 4529, 4535); Tirmizî, Diyât 6 (1394); Nesâî, Kasâme 12-13; İbn Mâce, Diyât 24 (2665, 2666); Ahmed b. Hanbel, 3/183, 193, 203, 269
[210] Müslim, Kasâme 15 (1672)
[211] Bazı alimler, bu olayın, İslam'ın ilk yıllarında meydana geldiğini, o zamanlar öldürülen kişinin ölmeden önceki verdiği habere itibar edilirken, daha sonra bu hükmün nesh edildiğini söylerler. Alimlerin çoğunluğu ise; Katâde yoluyla gelen rivayeti esas alarak, Hz. Peygamber (s.a.v)'in yahudiyi öldürülenin iddiasıyla değil de, kendisinin itirafıyla öldürdüğünü söylerler, (ç)
[212] Kısas yapılırken, öldürene, öldürülene yaptığının aynısı uygulanır. Yani öldüren, öldürüleni, neyle ve ne şekilde öldürdüyse kendisi de o şekilde ölüdürülür. İmam Mâlik, imam Şâfîî İle İmam Ahmed, bu görüştedir.
imam A'zam Ebu Hanîfe ve talebeleri ise, katil, ancak keskin bir aletle öldürülür. Başka bir yolla kısas uygulanmaz. Hanefıler bu konuda "Kısas ancak kılıçla olur" hadisiyle amel etmişlerdir.
Yine bu hadis, kadına karşı erkeğin kısas olarak öldürülmesinin caiz olduğunu göstermektedir, (ç)
[213] Buhârî, Diyât 12
[214] Buhârî, Diyât 13
[215] Hadislerde geçen "radh", "raz" (iki taş arasında ezmek) ve "recm" (=taslamak) ke-,„ limeleri' ayni aniamdadır. Çünkü her ikisi de, taşla öldürmek demektir, (ç)
[216] Müslim, Kasâme 16 (1672)
[217] Ebu Dâvud, Diyâtl 0(4529)
[218] Ebu Dâvud, Diyât 10 (4528); Müslim, Kasâme 16 (1672)
[219] Ebu Dâvud Diyât 10 (4527)
[220] Tirmizî, Diyât 6 (1394); Ebu Dâvud, Diyât 10 (4527}
231. Enes b. Mâlik (r.a)'tan rivayet edilmiştir:
"Bîr yahudi gümüş zinetleri için bir cariyeyi öldürmüştü. Onu taşla öldürmüştü. Cariye, (can vermeye) az bir zaman kala Peygamber (s.a.v)'e getirildi. Peygamber (s.a.v), cariyeye:
Seni filanca kimse mi öl dür (m ek iste)di?' diye sordu. Cariye başıyla:
Hayır!' diye işaret etti. .Sonra ikinci defa (yine onu öldürmek isteyenin filanca kimse mi olduğunu) sordu. Cariye başıyla:
Hayır!' diye işaret etti. Sonra üçüncü defa (yine onu öldürmek isteyenin filanca kimse mi olduğunu) sordu. Cariye başıyla:
Evet!' diye işaret etti.
Bunun üzerine Peygamber (s.a.v), o yalı udiyi, iki taşla öldürdü. [209]
Bir rivayette ise şu ifade yer almaktadır:
O yahudinin başını, iki taş arasında ezdi [210] Yine konu ile ilgili bir rivayet şu şekildedir:
Bir yahudi, bir cariyenin başını iki taş arasında ezmişti. [211] (Tam ölmek üzereyken bu cariye Peygamber'e getirildi.) O cariyeye:
Bunu sana kim yaptı? Filanca kimse mi, (yoksa) filanca kimse mi? diye soruldu.
Nihayet cariye, (kendisini öldürmeye teşebbüs eden) o yahudinin adı söylenince, başıyla:
Evet!' diye işaret etti.
O yahudi (yakalanıp) getirildi, (Ona, bu cariyeyi öldürmeye teşebbüs edip ermediği) soruldu. O da suçunu itiraf etti. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v) (İşlediği suça kısas olarak) başının taşla ezilmesini emretti. [212]
(Hadisin ravisi) Hemmâm: 'İki taşla ezildi' dedi. [213]
Bu hadis(in bu şekildeki metinlerin)i; Buhârî ile Müslim rivayet etmiştir Yine Buhârî'nin konu ile ilgili bir rivayeti şu şekildedir:
Peygamber (s.a.v), bir yahudiyi, üstündeki gümüş zinetlerini almak için öldürdüğü bir cariye kadına mukabil öldürdü. [214]
Yine Müslim'in konu ile ilgili rivayeti ise şu şekildedir:
Yahudilerden bir adam, Ensar'dan bir cariyeyi zinetleri için öldürmüştü. Sonra da onu kuyuya atmıştı. Başını da taşla ezmişti. Ardından yahudi yakalanıp Resulullah (s.a.v)'e getirildi. O da ölünceye kadar taşlanmasını emretti. [215]Bunun üzerine Yahudi ölünceye kadar taşlandı. [216]
Ebu Davud'un konu ile ilgili rivayeti ise şu şekildedir:
Bir cariyenin üzerinde zinetleri vardı. Bir yahudi, bu zinetleri (o cariyeden zorla alıp) başını taşla ezdi. Cariye, (can vermeye) az bir zaman kala Peygamber (s.a.v)'e getirildi. Peygamber (s.a.v), cariyeye:
Seni kim öldürfmek iste)di? Filanca kimse mi seni öldür(mek is-te)di? diye sordu. Cariye başıyla:
Hayır!' dedi. Peygamber (s.a.v), ona;
Seni filanca kimse mi öldür(mek iste)di?' diye sordu. Cariye başıyla:
Evet!' dedi.
Bunun üzerine Resulullah (s.a.v), o yahudinin (yaptığına kısas olarak öldürülmesini) emretti. Bunun üzerine o yahudi(nin başı), iki taşın arasında (ezdirilerek) öldürüldü. [217]
Yine Ebu Dâvud, bir rivayetini, Müslim'in bir rivayetine uygun bir şekil- de nakletmiştir. [218]
Yine Ebu Davud'un konu ile ilgili diğer bir rivayeti şu şekildedir:
Başı iki taş arasında azilmiş bir cariye bulundu. (Tam ölmek üzereyken) ona:
Bunu sana kim yaptı? Filanca mı, falanca mı?' diye soruldu.
Bir yahudinin ismi söylenince, başıyla (evet diye) işaret etti. Yahudi ya-kalndı. (Suçunu) itiraf etti. Resulullah (s.a.v)'de, (yptıgına kısas olarak) o yahudinin başının taşla ezilmesini emretti. [219]
Nesâî ise, Ebu Davud'un bütün rivayetlerine benzer şekilde rivayette bulunmuştur.
Tirmizî ise, Ebu Davud'un ilk rivayetine benzer bir rivayet nakledip bu rivayetin içerisinde şu ifade yer almaktadır:
"O yahudinin başını, iki taş arasında ezdi. [220]
[209] Buhârî, Diyât 4, 7; Müslim, Kasâme 15-17 (1672); Ebu Dâvud, Diyât 10 (4527, 4528, 4529, 4535); Tirmizî, Diyât 6 (1394); Nesâî, Kasâme 12-13; İbn Mâce, Diyât 24 (2665, 2666); Ahmed b. Hanbel, 3/183, 193, 203, 269
[210] Müslim, Kasâme 15 (1672)
[211] Bazı alimler, bu olayın, İslam'ın ilk yıllarında meydana geldiğini, o zamanlar öldürülen kişinin ölmeden önceki verdiği habere itibar edilirken, daha sonra bu hükmün nesh edildiğini söylerler. Alimlerin çoğunluğu ise; Katâde yoluyla gelen rivayeti esas alarak, Hz. Peygamber (s.a.v)'in yahudiyi öldürülenin iddiasıyla değil de, kendisinin itirafıyla öldürdüğünü söylerler, (ç)
[212] Kısas yapılırken, öldürene, öldürülene yaptığının aynısı uygulanır. Yani öldüren, öldürüleni, neyle ve ne şekilde öldürdüyse kendisi de o şekilde ölüdürülür. İmam Mâlik, imam Şâfîî İle İmam Ahmed, bu görüştedir.
imam A'zam Ebu Hanîfe ve talebeleri ise, katil, ancak keskin bir aletle öldürülür. Başka bir yolla kısas uygulanmaz. Hanefıler bu konuda "Kısas ancak kılıçla olur" hadisiyle amel etmişlerdir.
Yine bu hadis, kadına karşı erkeğin kısas olarak öldürülmesinin caiz olduğunu göstermektedir, (ç)
[213] Buhârî, Diyât 12
[214] Buhârî, Diyât 13
[215] Hadislerde geçen "radh", "raz" (iki taş arasında ezmek) ve "recm" (=taslamak) ke-,„ limeleri' ayni aniamdadır. Çünkü her ikisi de, taşla öldürmek demektir, (ç)
[216] Müslim, Kasâme 16 (1672)
[217] Ebu Dâvud, Diyâtl 0(4529)
[218] Ebu Dâvud, Diyât 10 (4528); Müslim, Kasâme 16 (1672)
[219] Ebu Dâvud Diyât 10 (4527)
[220] Tirmizî, Diyât 6 (1394); Ebu Dâvud, Diyât 10 (4527}