ezelinur
Sat 30 January 2010, 01:51 pm GMT +0200
Birden fazla ölüyü aynı mezara defnetmekle ilgili olarak mezheblerin detaylı görüşleri aşağıda anlatılmıştık.
Hanefîler: İhtiyaç anında birden fazla ölüyü aynı mezara defnetmenin caiz, aksi takdirde mekruh olacağını söylemişlerdir.
Malikiler dediler ki: Mezarlıkların dar olması gibi bir zaruretten dolayı birden fazla ölüyü aynı mezarda bir araya gömmek, müteaddit defalar birden fazla defin yapılsa bile, caiz olur. Meselâ bir defin yapüıp kapandıktan sonra başka bir defin için mezarı açmak câız olur. Zaruret olmaksızın birden fazla ölüyü ayrı ayrı vakitlerde aynı mezara defnetmek haram, aynı vakitte gömmek ise mekruh olur.
Şafiî ve Hanbeliler dediler ki: Ölülerin çokluğu, değişikliğe uğramalarından korkulması, (ayrı mezarlar kazmak nedeniyle) hayattaki kimseler için meşakkatin sözkonusu olması gibi zorunluluklar nedeniyle birden fazla ölüyü aynı mezara defnetmek caizdir. Zorunluk olmadan bunu yapmak haram olur.
Böyle bir durumla karşılaşıldığında, ölülerin en faziletlisi kıble yönüne doğru mezara yerleştirilir Ondan sonrakiler de fazilet s.rasmda göre aynı mezara yerleş irilirler. Büyük küçüğe; erkek, kadına nisbetle öncelik hakkına sahıb olur. Her iki ölü arasına toprak fasılası konulması mendubtur. İki ölü arasında sadece kefen fasılasının bulunması yeterli olmaz. Ölü, mezarında çürümüş toprak haline geldikten sonra mezarını açmak, üzerine ekin ekmek bina ve benzeri şeyler yapmak ittifakla caizdir. Malıkiler ise buna muhaliftirler.
Malikiler dediler ki: Ölü çürür ve elle tutulur bir parçası kalmazsa, ikinci defin için mezarı açmak, bu mezarın üzerinde yürümek caiz olur. Ama üzerine ekin ekmek veya bina yapmak caiz olmaz. Çünkü sırf defin nedeniyle bu toprak parçası diğer tasarruflara kapalı olur. Yalnızca defin yapılabilir. İçinde ölünün parçası kalmış olsun olmasın hüküm değişmez.[160]