hafız_32
Mon 15 November 2010, 06:51 pm GMT +0200
Birden Fazla Evlilik
Meşruiyeti:
Bu konuda Yüce Allah şöyle buyurmuştur; 'Eğer (kendileriyle evlendiğiniz takdirde) yetimlerin haklarına riâyet edememekten korkarsanız beğendiğiniz kadınlardan ikişer, üçer, dörder alın. Haksızlık yapmaktan korkarsanız bir tane alın; yahut da sahip olduğunuzla yetinin. Bu adaletten ayrılmamanız için en uygun olanıdır.[646]
Şanı Yüce Allah, bu âyet-i kerîmede yetimlerin velilerine hitap etmekte ve onlara şöyle buyurmaktadır; 'Eğer sorumluluğunuzda bulunan yetimlerle evlendiğiniz takdirde, onîarın me-hirlerini verememekten [647] endişe ederseniz, onlarla değil, başka kadınlarla evlenmeyi tercih ediniz. Allah Teâlâ bu konuda sizi darda bırakmamış, birden dörde kadar evlenmenize izin vermiştir. Birden fazla hanımla evlendiği takdirde, onlara adil davranmayarak- zulmedecek kimsenin bir evlilikle veya elinde bulunan cariyelerle yetinmesi vaciptir.[648]
Mümin neslin çoğalması İçin evlenmeyi teşvik eden deliller daha önce zikredilmişti. Ibn Abbâs (radiyallâhu anh), Saîd bin Cübeyr'e şöyle demiştir; 'Evlen! Hiç şüphesiz bu ümmetin en hayırlısı, hanımı en çok olanıdır.[649]
Bu ve daha birçok delil, bazı şartlarla birden fazla evliliğin müstehap olduğunu göstermektedir.
Birden Fazla Evliliğin Şartları:
1. Erkeğin, hanımlar arasında adaletli davranma gücüne sahip olması: Çünkü Yüce Allah; '...Haksızlık yapmaktan korkar-sanız bir tane alın...' buyurmuştur.
2. Kadınların fitnelerine/dedİ-kodu ve kıskançlıklarına direnebileceğinden ve onlardan dolayı Allah'ın haklarını ihlal etmeyeceğinden emin olması: Çünkü Yüce Allah; '.. .Ey iman edenler! Eşlerinizden ve çocuklarınızdan size düşman olanlar da vardır. Onlardan sakının. Eğer affeder, kusurlarını başlarına kakmaz, hoş görür ve bağışlarsanız, bilin ki, Allah gafûr/çok bağışlayan ve rahîm/çok esirgeyendir.[650]
3. Hanımlarının iffet ve namusunu koruyabilecek güce sahip olması: Kötülüklerden ve fitnelerden ailesini koruyabilmesi gerekir. Çünkü Allah, fesattan hoşnut olmaz. Nitekim Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem); «Ey gençler! Sizden kimin evlenmeye gücü yetiyorsa, hemen evlensin. Çünkü evlilik, gözü (haramdan çevirmede) çok daha etkilidir, namusu daha çok koruyucudur» buyurmuştur.[651]
4. Hanımlarının ihtiyacını karşılayabilecek maddi güce sahip olması: Çünkü Yüce Allah; 'Evlenme imkânı bulamayanlar,
Allah, lutfu ile onları varlıklı kılıncaya kadar iffetlerini korusunlar.[652] buyurmuştur.
Birden Fazla Evliliğin Meşru Kılınmasının Hikmeti:
Birtakım nedenlerden dolayı, en adaletli ve en sağlıklı yolun birden fazla evliliğin mubahlığı olduğu konusunda hiçbir akıl sahibi şüphe duymaz. Bu nedenlerden bazıları şunlardır;
1. Kadınların hayızlı olduğu, hastalandığı ve loğusa olduğu durumlarda, evliliğin en önemli gereği olan cinsel ilişkide bulunulamamaktadır. Erkek ümmetin artmasına vesile olmaya hazır olduğu ve bu konuda hiçbir suçu bulunmadığı halde, kadının mazeretinden dolayı bunu yerine getirememektedir.
2. Allah'ın bir takdiri olarak, dünya nüfusunda, kadınlara oranla erkeklerin nüfusu daha azdır. Hayatın birçok alanlarında daha aktif bulunmaları nedeniyle ölüm oranları erkeklerde daha yüksektir. Erkeklerin tek evlilikle zorunlu tutulmaları durumunda, Önemli oranda kadınlar, evlilikten mahrum kalacaklardır. Böylelikle fuhşa itiimiş olacaklardır.
Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem), kıyametin alametleri arasında erkek nüfusunun azalacağını belirtmiş ve şöyle buyurmuştur; «...erkekler azalacak, kadınlar çoğalacak; öyle ki, elli kadının ihtiyacını bir erkek karşılamak zorunda kalacak..[653]
3. Bütün kadınlar evüliğe müsaittirler. Fakat erkeklerin birçoğu maddi imkânsızlıklar ve fakirlik nedeniyle evliliğe hazırlana-mamaktadırlar. Dolayısıyla evlenebilecek erkeklerin oranı, evlenebilecek kadınların sayısından çok daha az olmaktadır.
4. Bazı erkekler, yaratılışlarının bir sonucu olarak, bir kadınla yetinemeyecek ölçüde cinsel arzuları kabarıktır. Meşru olmayan ahlakdışı ilişkilerin önlenmesi için, bu arzularını meşru yoldan karşılamaları için çok evlilik mubah kılınmıştır.
5. Kocasından boşanmış ya da vefatı nedeniyle du! Kalmış bakacak kimsesi bulunmayan bir kadın için, birden fazla evlilik bazen sığınak ve büyük bir nimet olabilmektedir.
Yukarıda belirtilen gerekçelere rağmen birden fazla evlilik, bir zorunluluk değil sadece müstehaptır. Müsamahakâr İslam şeriatının bir hükmüdür. Ancak bazı insanların bunu suiistimal etmeleri, birçok insanın gözünde bunun bir suç olarak algılanmasına, aşağılık ve kötü bir davranış olarak görülmesine ve asılsız birtakım töhmetlerle yerilmesine neden olmuştur.
[646] Nisa, 3.
[647] Mehri misili, yani onlara denk olan çevrelerindeki kızların mehirleri miktarında mehir verememekten.
[648] Âişe validemiz (radiyallâhu anhâ), bu âyet-i kerîmeyi bu ifadelere yakın anlamda tefsir etmiştir. Bkz. Buhârî, 4576.
[649] Buhârî, 5069.
[650] Teğâbun, 14.
[651] Buhârî, 5065; Müslim, 1400.
[652] Nûr,33.
[653] Buhârî, 5231; Müslim, 2671.