ezelinur
Sun 30 May 2010, 02:29 pm GMT +0200
Beylerbeyi Camisi
Beylerbeyi Camisi
Edirne Hükümet Meydanı’ndan Sarayiçi’ne giden yolun solundaki bir yamaçta bulunan Beylerbeyi Camisi’ni kitabesi olmamakla beraber, vakıf kayıtlarından öğrenildiğine göre Sultan II.Murat dönem ümerasından, önce Tırhala Beyi sonra da Rumeli Beylerbeyi olan Sinaneddin Yusuf Paşa 1429’da yaptırmıştır.
Beylerbeyi Camisi plan bakımından yan mekanlı, tabhaneli veya ters T planlı zaviyeli camiler gurubu içerisinde düşünülmelidir. Osmanlı mimarisindeki cami tipleri arasında bu caminin farklı bir konumu bulunmaktadır.Taş ve tuğladan karma bir teknikle yapılmıştır. Mermer söveli sivri kemerli giriş kapısı oldukça gösterişlidir. İç kapının alt kısımları rûmi ve hatayî motiflerinden oluşan kalem işleriyle süslenmiştir. Girişin üzeri pandantifli bir kubbe ile örtülüdür. Bunun iki yanında kare planlı üzeri kubbe ile örtülü iki yan mekan bulunmaktadır. Bu mekanlar dışarıya üç kenardan ikişer pencere ile açılmışlardır. Ayrıca giriş holüne birer pencere ile açılmışlardır. Mekanların içerisinde yaşmaklı birer ocak nişleri bulunmaktadır.
Caminin ibadet mekanı da kare planlı iki bölümden meydana gelmiştir. Bunlardan ilk bölüm yüksek sekiz dilimli bir kubbe ile örtülmüştür. Erken Osmanlı Devri mimarisinde görülen kapalı avlulu cami tipinin burada uygulandığı üzerindeki aydınlık fenerinden anlaşılmaktadır. Mihrabın yer aldığı ikinci bölüm üç cepheli olarak yapılmış, üzeri istiridye kabuğu şeklinde dilimli bir tonozla örtülmüştür. Prof. Dr.Semavi Eyice’ye göre bu bölüm Tire’deki l441 tarihli Hacı Yahşi Bey’in yaptırmış olduğu Yeşil İmaret Camisi’ni hatırlatmaktadır. Mihrabın yer aldığı bölüm bir bakıma kilise mimarisindeki apsidleri anımsatmaktadır. Minare soldaki tabhane hücresinin köşesindedir.
Beylerbeyi Camisi Balkan Savaşı sırasında harap olmuş, l950’li yılların başında mihrap yönü başta olmak üzere caminin büyük bir bölümü çökmüştür. Son cemaat yeri de tamamen ortadan kalkmıştır. Minarenin şerefeden sonra gelen kısımları yıkılmış, Beylerbeyi Sinaneddin Yusuf Paşa’nın Türbesinin kubbesi çökmüş, medresesi ise çok daha önceki yıllarda ortadan kalkmıştır. Vakıflar Genel Müdürlüğü, Beylerbeyi Camisi’ni l960’lı yıllardan sonra yeniden yapılırcasına onarmıştır. Son cemaat yeri de bu arada yenilenmiştir.