hafiza aise
Thu 17 March 2011, 11:43 am GMT +0200
5. Av Yada Tarla İçin Köpek Beslemek
261. Ebu Hureyre (r.a)'tan rivayet edilmiştir: Resulullah (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:
"Bir kimse, (kapısında) köpek tutarsa, amelinden her gün bir kırat eksilir. Yalnız tarla veya koyun köpeği (beslemek) müstesna! [494]
Bu hadisfin bu şekildeki metnin)i, Buhârî ile Müslim rivayet etmiştir.[495]
Yine Müslim'in konu ile ilgili başka bir rivayetinde, Hz. Peygamber {s.a.v) şöyle buyurmaktadır:
Bir kimse; av, koyun yada arazi köpeğinden başka bir köpek edinirse,[496] gerçekten o kimsenin sevabından her gün iki kırat [497] eksilir.[498] Yine Müslim'in konu ile ilgili başka bir rivayeti ise şu şekildedir:
Koyun, av yada tarla köpeği müstesna, bir kimse köpek edinirse, sevabından her gün bir kırat eksilir."
Zührî der ki: Abdullah ibn Ömer'e, Ebu Hureyre'nin bu sözü haber verildi. Bunun üzerine Abdullah ibn Ömer:
Allah, Ebu Hureyre'ye rahmet eylesin! Çünk Ebu Hureyre tarla sahibi' dedi.[499]
Yine Müslim'in konu ile iİgili diğer bir rivayeti ise şu şekildedir:
"Bir kimse, av ve koyun köpeğinden başka bir köpek edinirse, amelinden her gün bir kırat eksilir.[500]
Ebu Dâvud, bu hadisi, Müslim'in bir rivayetine uygun bir biçimde nak-letmiştir.[501]
Tirmizî ile Nesâîde, bu hadisi, bu şekilde nakletmişlerdir. [502]
Yine Nesâî, birinci rivayeti, Müslim'in rivayetine uygun bir biçimde nakletm iştir. [503]
[494] Buhârî, Muzâraa 3, Bed'u'1-Halk 17; Müslim, Müsakât 57-60 (1575); Ebu Dâvud, Sayd 21-22 (2844); Tirmizî, Ahkam 17 (1490); Nesâî, Sayd 14; İbn Mâce, Sayd 2 (3204); Ahmed b. Hanbel, 2/425, 473
[495] Buhârî, Muzâraa 3; Müslim, Müsâkât 59 (1575}
[496] Köpek Cinsi, kuduz mikrobu gibi bazı zararlı mikroplan bünyesinde taşıdığı için insanlar arasında bir takım tehlikeli hastalıkların yayılmasına ve bazı köpeklerin sahibinin haberi yokken kaplan yalamaları ve sahibinin de haberi olmadan o kaplardan yiyip içmesi, ab-dest alması, evin İçerisine pislemeleri gibi hususlara bazen sebep olabilmektedir. Lüzumlu köpek beslemek; hadiste, davar yada sığır sürüsü gibi kırda otlatılan hayvanlar ile ziraat ürünlerini bekletmek ve kendisiyle av avlamak gayeleri esas alınmıştır. Lüzumsuz köpek beslemenin mahiyeti ile ilgili açıklamalara yer verilmemiştir.
Lüzumlu yada lüzumsuz köpek beslemek olayı; zamana, şartlara, kişilere ve toplumlara göre değişen bir kavramdır. Her toplumun konuyla ilgili şartları vu lüzum duydukları hususlar farklı olabilir.
Hz. Peygamber (s.a.v}, kuduz mikrobu gibi bazı zararlı mikropları bünyesinde taşıdığı için ve bazı köpeklerin sahibinin haberi yokken kaplan yalamaları ve sahibinin sahibinin de haberi olmadan o kaplardan yiyip içmeleri, abdest almalanndandan ötürü insanların, fazlaca köpekle meşgul olmamaları, sadece bazı özel hususlarda köpek beslemelerine izin vermiştir. Bu nedenle de köpeğin zararlarından insanları uzaklaştırmak için, her gün kişinin amelinden yada sevabından bir yada iki kıratın eksildiğini belirtmiştir. Günümüzde kişilerin konumları, şartlan farklı farklı olduğu için Müslümanların, kendi şart ve konumlarına göre köpek beslemeleri daha doğru olacaktır.
Ayrıca Ehl-i Sünnete göre; seyyie (=kötülük} karşılığında hasene (=iyilik) lerin eksilmesi söz konusu olamaz. Dolayısıyla bu hadisi, lüzumsuz yere köpek besleyenin sevabının ek-sileceği manasında değil de, lüzumsuz yere köpek beslemenin yasaklığı manasında algılamak daha uygun olur.
Aslında hadis, hüküm bildirmekten çok köpeğin zararlanndan İnsanları uzaklaştırma mahiyetinde terhib ve terğib içeren bir hadis konumundadır, (ç)
[497] Kırat: Sözlükte; beş arpa ağırlığı, yarım danik ve bir şeyin yirmi dörtte biri gibi manalara gelmektedir. Burada Kırat, Allah'ın bildiği bir miktar manasmdadır. (ç)
[498] Müslim, Müsâkât 57 (1575)
[499] Müslim, Müsâkât 58 (1575)
[500] Müslim, Müsâkât 60 {1575}
[501] Ebu Dâvud, Sayd 21-22 (2844); Müslim, Müsâkât 60 (1575)
[502] Tirmizî, Ahkâm 17 (1490); Nesâî, Sayd 14
[503] Nesâî, Sayd 14; Müslim, Müsâkât 59 (1575)
261. Ebu Hureyre (r.a)'tan rivayet edilmiştir: Resulullah (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:
"Bir kimse, (kapısında) köpek tutarsa, amelinden her gün bir kırat eksilir. Yalnız tarla veya koyun köpeği (beslemek) müstesna! [494]
Bu hadisfin bu şekildeki metnin)i, Buhârî ile Müslim rivayet etmiştir.[495]
Yine Müslim'in konu ile ilgili başka bir rivayetinde, Hz. Peygamber {s.a.v) şöyle buyurmaktadır:
Bir kimse; av, koyun yada arazi köpeğinden başka bir köpek edinirse,[496] gerçekten o kimsenin sevabından her gün iki kırat [497] eksilir.[498] Yine Müslim'in konu ile ilgili başka bir rivayeti ise şu şekildedir:
Koyun, av yada tarla köpeği müstesna, bir kimse köpek edinirse, sevabından her gün bir kırat eksilir."
Zührî der ki: Abdullah ibn Ömer'e, Ebu Hureyre'nin bu sözü haber verildi. Bunun üzerine Abdullah ibn Ömer:
Allah, Ebu Hureyre'ye rahmet eylesin! Çünk Ebu Hureyre tarla sahibi' dedi.[499]
Yine Müslim'in konu ile iİgili diğer bir rivayeti ise şu şekildedir:
"Bir kimse, av ve koyun köpeğinden başka bir köpek edinirse, amelinden her gün bir kırat eksilir.[500]
Ebu Dâvud, bu hadisi, Müslim'in bir rivayetine uygun bir biçimde nak-letmiştir.[501]
Tirmizî ile Nesâîde, bu hadisi, bu şekilde nakletmişlerdir. [502]
Yine Nesâî, birinci rivayeti, Müslim'in rivayetine uygun bir biçimde nakletm iştir. [503]
[494] Buhârî, Muzâraa 3, Bed'u'1-Halk 17; Müslim, Müsakât 57-60 (1575); Ebu Dâvud, Sayd 21-22 (2844); Tirmizî, Ahkam 17 (1490); Nesâî, Sayd 14; İbn Mâce, Sayd 2 (3204); Ahmed b. Hanbel, 2/425, 473
[495] Buhârî, Muzâraa 3; Müslim, Müsâkât 59 (1575}
[496] Köpek Cinsi, kuduz mikrobu gibi bazı zararlı mikroplan bünyesinde taşıdığı için insanlar arasında bir takım tehlikeli hastalıkların yayılmasına ve bazı köpeklerin sahibinin haberi yokken kaplan yalamaları ve sahibinin de haberi olmadan o kaplardan yiyip içmesi, ab-dest alması, evin İçerisine pislemeleri gibi hususlara bazen sebep olabilmektedir. Lüzumlu köpek beslemek; hadiste, davar yada sığır sürüsü gibi kırda otlatılan hayvanlar ile ziraat ürünlerini bekletmek ve kendisiyle av avlamak gayeleri esas alınmıştır. Lüzumsuz köpek beslemenin mahiyeti ile ilgili açıklamalara yer verilmemiştir.
Lüzumlu yada lüzumsuz köpek beslemek olayı; zamana, şartlara, kişilere ve toplumlara göre değişen bir kavramdır. Her toplumun konuyla ilgili şartları vu lüzum duydukları hususlar farklı olabilir.
Hz. Peygamber (s.a.v}, kuduz mikrobu gibi bazı zararlı mikropları bünyesinde taşıdığı için ve bazı köpeklerin sahibinin haberi yokken kaplan yalamaları ve sahibinin sahibinin de haberi olmadan o kaplardan yiyip içmeleri, abdest almalanndandan ötürü insanların, fazlaca köpekle meşgul olmamaları, sadece bazı özel hususlarda köpek beslemelerine izin vermiştir. Bu nedenle de köpeğin zararlarından insanları uzaklaştırmak için, her gün kişinin amelinden yada sevabından bir yada iki kıratın eksildiğini belirtmiştir. Günümüzde kişilerin konumları, şartlan farklı farklı olduğu için Müslümanların, kendi şart ve konumlarına göre köpek beslemeleri daha doğru olacaktır.
Ayrıca Ehl-i Sünnete göre; seyyie (=kötülük} karşılığında hasene (=iyilik) lerin eksilmesi söz konusu olamaz. Dolayısıyla bu hadisi, lüzumsuz yere köpek besleyenin sevabının ek-sileceği manasında değil de, lüzumsuz yere köpek beslemenin yasaklığı manasında algılamak daha uygun olur.
Aslında hadis, hüküm bildirmekten çok köpeğin zararlanndan İnsanları uzaklaştırma mahiyetinde terhib ve terğib içeren bir hadis konumundadır, (ç)
[497] Kırat: Sözlükte; beş arpa ağırlığı, yarım danik ve bir şeyin yirmi dörtte biri gibi manalara gelmektedir. Burada Kırat, Allah'ın bildiği bir miktar manasmdadır. (ç)
[498] Müslim, Müsâkât 57 (1575)
[499] Müslim, Müsâkât 58 (1575)
[500] Müslim, Müsâkât 60 {1575}
[501] Ebu Dâvud, Sayd 21-22 (2844); Müslim, Müsâkât 60 (1575)
[502] Tirmizî, Ahkâm 17 (1490); Nesâî, Sayd 14
[503] Nesâî, Sayd 14; Müslim, Müsâkât 59 (1575)