sidretül münteha
Fri 10 June 2011, 02:41 pm GMT +0200
Asıl Kaynakları:
îbnu Sa'd'in et-Tabakât' indaki kaynakları iki türlüdür:
Birincisi, zamanındaki muhaddis ve tarihçilerin ekserisinin yaptığı gibi dinleyerek ağızdan alma yolu.
İkincisi de, yazma usûlüdür. Bu ikinci kaynak, dar ve sınırlıdır.
et-Tabakât'dan husûsî bir şekilde bahs edeceğimize göre, ilmî emânet hemen şunu söylememizi îcâb ettirir: îbnu Sa'd, ön plânda, şeyhlerinin ağzından duyduğu nakle istinâd etmiştir. Hattâ şeyhi
Vâkidi'den et-Tabakât'da yazılı olarak aldığı bilgileri, ayrıca şifahî olarak da almıştır, ilmî emânet, ayrıca şunu da söylememizi gerekli kılar: îsmine açıkça et-Tabakât denen bir eseri, îbnu Sa'd'dan önce, - Vâkıdî müstesna - telîf eden olmamıştır, îbnu Sa'd, asrındaki bütün meşhur mnhaddislerle görüşerek onlardan hadîs alma fırsatını da kaçırmamiştır. Onun yaşadığı ilmî çevrenin mâhiyetini anlamak için şeyhlerinden bir kaçının misâl olarak zikretmek kâfi gelecektir: Vekîc b. el-Cerrâh, Süleyman b. Harb, Huşeym b. Beşîr, Ebû Nu'aym el-Fadl b. Dükeyn, Sufyân b. Uyeyne el-Velîd b. Müslim, Ebu'l-Velîd et-Tayâlisî ve Muhammed b. Sacdân el-Mukri' ed-Darîr bunlardandır. îşte bu durum sebebiyle, daha sonraki asırlarda ve kısa bîr zaman sonra yaşayan hadîs raünekkidleri onu medh, tezkiye ve ta'dîl etmişler ve hakkında sadûktur, sikadır, rivayetlerinin çoğunda titiz davranır, demişlerdir. Hattâ îbnu Sa'd'i şeyhinden üstün tutanlar vardır. Meselâ es-Sehâvî: "İsnadı zayıf olmakla beraber kendi sikadır", der.[1137]
[1137] Dr. Subhi es-Sâlih, Hadis İlimleri ve Hadîs Istılahları, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları: 292-293.