Eslemnur
Wed 6 October 2010, 01:18 am GMT +0200
B. Ana Babaya İyilik Farz-ı Kifayelerden Önce Gelir:
Ana babaya iyilik etmek her müslümana farzdır. Bu farz ancak kendisi gibi bir farzla aynilik gösterir. Yani, her ferdin yapması gereken namaz, oruç, zekat, seferberlik halinde cihad ve kesin yapılması gereken (zarûrât-ı diniyye) gibi farz-ı ayın ibadetler,ana babaya iyilik ibadetiyle paralellik arzeder. Bu ibadetlerin çakışması durumunda çocuk, imkan nisbetinde aralarını uzlaştırmaya gayret eder. Bunu gerçekleştiremediğinde ise, Allah'ın "aynî" farzını ana babaya iyilik farzından önce yapar.
Bundan dolayı imam Gazzali, ana babaya iyilik hadislerini zikrettikten sonra "Âlimlerin ekserisi, şüpheli şeylerde ana babaya itaatin vacip olduğu görüşündedir" demiştir.[20]
Ama farz-ı kifayelerde, yani İslâm toplumundan bir grubun yapmasıyla diğer kesimin muaf tutulduğu farzlarda, her halükarda ana babaya iyilik öncelik hakkı taşır. Mendup ve mubahlarla çatışması halinde, ana babaya iyilik ibadetinin ne denli öncelik hakkı taşıması gerektiğini artık siz kıyaslayın, bundan dolayı İmam Gazzali, "Nafilesi, farz olanı yapmaktan oyalayan kimse mağrur, farzı, nafile olanı işlemekten oyalayan kimse ise mazurdur"[21] diyerek önemli bir hukuk kaidesine işaret etmiştir. Bu kaide, insan hayatında uygulanmalı, ölçü ve prensib kabul edilmelidir. Şimdi, ana babaya iyilik ibadetinin, farz-ı kifayelerden önce geldiğini gösteren örneklere geçebiliriz.[22]