sumeyye
Wed 23 March 2011, 01:14 pm GMT +0200
ALLAH (cc) ın Sıfatları Île Yemin:
ALLAH (cc) in zatî sıfatları ile de yemin edilir. 'ALLAH (cc) in izzeti ve celâli hakkı için' demek gibi... O'nun ilmine edilen yemin yemin olmaz. ALLAH (cc) in rahmetine, gazabına ve hışmına da yemin edilmez
Şunu bilmeliyiz ki; ALLAH (cc) in sıfatlan zatî ve fiilî olmak üzere iki kısımdır. İkisi arasındaki fark şudur: Zıddı ile ALLAH (cc) in vasıflandırılnıasının caiz olmadığı sıfatlar, zatî sıfatlardır; kudret, izzet, ilim ve azamet gibi sıfatlar. Hem kendisiyle, hem de zıddı ile ALLAH (cc) m vasıflandın İmasının caiz olduğu sıfatlar, fiilî sıfatlardır; rahmet, şefkat, gazap ve hışım gibi sıfatlar. Bir kimse zatî sıfatlardan biri ile yemin ettiğinde yemin etmiş sayılır. Ancak ALLAH (cc) in ilmine yemin eden kimse yemin etmiş sayılmaz. Bunun haricindeki zatî sıfatlarla edilen yemin yemindir. Çünkü ALLAH (cc) in sıfatları da zâtı gibi kadîmdir. Kendisiyle yemin etmeyi insanların örf haline getirdikleri şeyler; ALLAH (cc) in isim ve sıfatlarına katılır ve yemin olur. Bunun tersi olursa, yemin sayılmaz. ALLAH (cc) in ilmine yemin etmek, insanlar arasında örf haline gelmemiştir. Hatta ulemânın çoğu demişler ki, kişi yemine niyyet etmiş olsa da; ALLAH (cc) in ilmine yemin etmesi halinde yemin etmiş sayılmaz. Çünkü bununla yemin etmek, insanlar arasında örf haline gelmemiştir. Bazüanna göre ise, diğer sıfatlarda olduğu gibi, ALLAH (cc) in ilmine yemin eden kimse de yemin etmiş sayılır. Zatî sıfatların ALLAH (cc) in zatından başka mânaları olmadığından, bu sıfatlar söylendiğinde ALLAH (cc) m zatı söylenmiş gibi olur. Buna göre; 'ALLAH (cc) in kudretine yemin ederim ki...' diyen bir kimse; 'Kadîr olan ALLAH (cc) a yemin ederim ki...' demiş gibi olur. Bu ilim sıfatına da kıyaslanabilir. Çünkü bu zatî sıfatlardandır. Ancak âdete göre ilim kelimesi söylendiğinde onunla; 'bilinen şey' kastedilir. ALLAH (cc) tarafından bilinen şey ise ALLAH (cc) in zatından başka bir şey değildir.
Nesefî dedi ki; 'ehl-i hak mezhebine göre bu açıklama doğru olmaz. Doğrusu bunların hepsi ALLAH (cc) in sıfatlan olup, O'nun zatı ile kâimdirler. Bunlarla yemin etmek, ALLAH ile yemin etmektir.1
İmam Muhammed aradaki farkı doğru bir biçimde ortaya koymaktadır- 'bu kelimelerle ALLAH (cc) m sıfatlanndan başka şeyler kastedilir Bundan dolayı ve şüphe içerdiği için, bunlarla yemin etmek vemin olmaz. Meselâ rahmet kelimesiyle yağmur, nimet ve cennet mânaları kastedilebilir. Bir âyet-i kerîmede ALLAH (cc) şöyle buyurmuştur:
"Onlar ALLAH (cc) m rahmeti içindedirler, orada ebedî kalacaklardır." (Âl-i İmrân: 107). Hışım ve gazap ile cehennem ateşine düşme, rıza ile de cennet nimetlerine kavuşma mânası kastedilir. Bu kelimeleri söyleyen bir kimse bu bakımdan ALLAH (cc) dan başkası adına yemin etmiş olur. [18]
[18] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 3/351-352.