saniyenur
Tue 28 August 2012, 10:06 am GMT +0200
Akıl
Plan yapmada, itiraf etmek gerekir ki en etkili ve önemli vasıta akıldır. Akıl muazzam bir kapasite ve yeteneğe sahiptir. Fakat insanı hangi akıl gerçek hayat nizamına (ed-Diri) sahip kılabilir? Hangi şahıs veya şahıslar? Geçmişteki, şu andaki veya gelecekteki insanlar mı? İnsan aklının sınırlı oluşunu da gözönüne alırsak en iyi hayat nizamını kurmada gerçekten ona güvenebilir miyiz? Aklın kararlarının tümü beş duyudan gelen verilere dayanmaktadır. Eğer bu veriler yanlış veya kusurlu ise akıl yanlış ya da kusurlu hükümler verecektir. Duyuların bir veri sağlayamadığı yerlerde ise aklın verdiği hükümler, zan, tahmin yürütme ve çeşitli vehimlerden daha öteye gidemeyecektir. İnsan aklının sınırları işte bunlardır. O zaman bu akıl nasıl en iyi Hayat Nizamını (ed-Din) kurabilir. ed-Dinin kurulmasında karşılaşılan problemlerde çoğu zaman duyuların pek faydası olmamaktadır. O zaman bu sorunlar, hayal, zan ve vehimlerle mi kararlaştırılmalıdır? ed-Dinin kurulmasında gerekli olan ahlâkî değerlerin belirlenmesinde duyular çok yetersiz ve güvenilmez malzemeler ortaya atmaktadır. Bu yüzden doğru ve mükemmel değerleri belirlemede akla güvenemeyiz. Dinin diğer alanlarınada duygular yeterli veriler sağlayamadığı için durum aynıdır. Bu yüzden akıl kapsamlı ve mükemmel bir hayat nizamı kuramaz. Üstelik insanın arzu ve şehvetleri aklın doğru karar vermesini engeller. Onun yollarını tıkar. Aklın verdiği kararlarda ve aldığı verilerde hiç hata yapmayacağını farzetsek bile, akıla, bütün zaaflarıyla beraber, böylesine muazzam ve önemli bir görevde güvenüemez.