sumeyye
Mon 24 January 2011, 01:17 pm GMT +0200
1. Akıl, Kalp Ve Nefis Hakkında Gelen Bazı Nasslar:
Kur'ân-ı Kerîm'de bu meyanda şu âyetler vardır: [995]
"Akleden bir kavim için, şüphesiz bunda âyetler vardır. Cehennem ehlinin dilinden şöyle denilmiştir:
"Eğer işitsek ya da akıl etseydik, cehennemlikler içerisinde olmazdık. [996]
Hadiste de şöyle gelmiştir:
"Allah'ın ilk yarattığı şey akıldır. Ona: 'Beri gel!' demiş, beri gelmiş, 'Geri dön!' demiş, geri dönmüş ve 'Seninle sorumlu tutacağım. ' buyurmuştur. [997]
"Kişinin dini akıldır; aklı olmayanın dini yoktur. [998] "Akıl bakımından rızıklanan kimse kurtuluşa ermiştir. [999]
Bu hadislerin sıhhati konusunda ehl-i hadisin her ne kadar eleştirileri varsa da, pek çok senedi olması ve bunların birbirini desteklemesi onların sahih olduğunu gösterir.
Kur'ân'da (kalp hakkında) şöyle buyurulur:
"Ve bilin ki, Allah kişi ile onun kalbi arasına girer. [1000]
"Şüphesiz ki bunda aklı olan veya hazır bulunup kulak veren kimseler için bir öğüt vardır. [1001]
Hadiste de şöyle buyurulur:
"Dikkat edin! Bedende öyle bir et parçası vardır ki, o düzeldiğinde bütün beden düzelir; o bozulduğunda bütün beden bozulur. Dikkat edin o kalptir. [1002]
"Kalp, rüzgarın altını üstüne getirerek evirip çevirdiği çöldeki bir tüye benzer. [1003]
Nefis hakkında da şöyle buyurulmustur:
"Nefis temenni eder ve arzu duyar; cinsel organ ise onu tasdik ya da tekzip eder. [1004]
[995] Ra'd 13/4.
[996] Mülk 67/10.
[997] Mevzu olduğu söylenmektedir, bkz. Keşfu'1-hafâ, 1/309; İthaf, 1/455. (Ç)
[998] Kenzu'I-ummâl, 3/7033.
[999] Keşfu'1-hafâ, 17178.
[1000] Enfâl8/24.
[1001] Kâf 50/37.
[1002] Buhârî, îmân, 39; Müslim, Müsâkât, 107.
[1003] İbn Mâce, Mukaddime, 10; Ahmed, 4/408.
[1004] Buhârî, Kader, 9; Müslim, Kader, 20.
Şah Veliyyullah Dihlevî, Hüccetullâhi’l-Bâliğa İslâm Düşüncesinin İlkeleri, İz Yayınları: 2/271-272.