sidretül münteha
Fri 25 February 2011, 05:08 pm GMT +0200
1. Abdestin Farz Oluşunun Delili
Abdestin farz olduğunu bildiren delil, Kur'an, Sünnet ve îcma"dır: Kur'an-ı Kerim'de Yüce Allah:
«Ey iman etmiş olanlar, namaza kalkmak istediğinizde yüzlerinizi ve dirseklere kadar ellerinizi, -başlarınızı meshedip- topuk kemiklerine kadar ayaklarınızı yıkayınız» [3] buyurmaktadır. İslâm müctehidlerinin hepsi, «namaz vakti girince namaz kılmakla mükellef bulunan herkese bu âyet-i kerime'nin emrine uymak farzdır» demişlerdir.
Sünnet'e gelince:
Peygamber (s.a.s) Efendimiz:
«Cenâb-ı Allah, abdestsiz olarak kılınan hiçbir namazı ve çalınan maldan verilen hiçbir sadakayı kabul buyurmaz»[4]
«Cenâb-ı Allah, abdesti bozulanın ahdest almadan kıldığı namazını kabul etmez» [5] buyurmuşlardır. Bu her iki hadis de, hadis imamlannca sahih kabul edilmişlerdir.
Icma'a gelince:
Çünkü bu konuda hiçbir müctehidin görüş ayrılığında bulunduğunu işitmemi sizdir. Eğer bir görüş ayrılığı olsaydı -her hadisenin nakli alışılagelen bir şey olduğundan- mutlaka işitirdik, Abdestin, ergenlik çağına gelen ve delilik halinden uzak olan kimselere farz olduğu, sünnet ve icma' ile sabiti Peygamber (s.a.s) Efendimiz:
«Sorumluluk iki kimseden kalkmıştır ki bunlardan biri, ergenlik çağına ermeyen çocuktur, biri de aklı başına gelmeyen delidir....» [6] demiştir. Bu konuda herhangi bir görüş ayrılığı nakledilmedi-ği için aynca icma da vardır. Ancak abdest almanın vücubu için müslüman olmanın, şart olup olmadığı konusunda fıkıh âlimleri ihtilâf etmişlerdir. Fakat bu ihtilâf, yalnız âhiretle ilgili bir hüküm olduğu için, pek önemli değildir.
Abdest almanın ne zaman farz olduğuna gelince : O da namaz vakti girince abdestsiz olup namaz kılmak veyahut abdestli olmayı gerektiren bir işi -o iş hiçbir vakitle ilgili olmasa bile- yapmak isteyene farz olur. Namaz vakti girince namaz kılmak isteyen abdestsiz kimseye abdestin farz olmasında ihtilâf yoktur. Çünkü Cenâb-ı Hak yukarıda geçtiği gibi- «Ey iman edenler, Namaza kalkmak istediğinizde yüzlerinizi ve dirseklere kadar ellerinizi yıkayınız...» [7] buyurarak namaz kılmak istenince abdest almayı farz kılmıştır.
Namaz kılabilmenin şartlarından biri de namaz vaktinin girmesidir. Abdestli olmayı gerektiren işler yapmak istenince abdest almanın vacib olması ise, o şeylere dair ulemânın değişik görüşlerini anlatacağımız sırada gelecektir. [8]
[3] Maide/6.
[4] Müslim, Taharet, 2/2, no: 224; Tirmizî, Taharet, 1/1, no: 1; İbn Mâcc, Taharet, 1/272: Ahmed,2/20; Bcyhâkî, 1/42; Tayâlisî, 255-256.
[5] Buhâri, UiycU 90/2, no: 6954 (İbn Haccr, 12/329), Ayrıca Vııdu', 4/2, no: 135; Müslim, Taharet, 2/2, no: 225; Ebû Dûvûd, Taharet, 1/31, no: 60; Tirmizî, Talıâret, 1/56, no: 76.
[6] Ebû Dâvûd, Hudüd, 32/16, no: 4398; Ncsâî, Talâk (6/156); İbn Mftce, Talâk, 10/15, no: 2041; Dârimî, 2/171; Ahmed,6/100-101; Îbnu'l-Cârud, Münlekâ,s, 59, no: 148.
[7] Mâide, 5/6.
[8] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 1/75-76.