ehlidunya
Tue 15 November 2011, 01:22 am GMT +0200
1. Kosova Savaşı
Mehmet HALEOĞLU
Kosova Savaşı, Osmanlı Devleti'nin kuruluş devrinde yaşadığı önemli hâdiselerden biridir. Balkan Yarımadası'nda meşhur bir ova olan Kosova, 'karatavukluk, kargalık' mânâlarına gelmektedir. Türklerin Kosova ve çevresine ilk önemli akınları 1388 yılında Yaralu Doğan Bey tarafından, Osmanlı himayesini kabul etmeyen Kosova tekfurunun bölgesine yapılmıştır. Osmanlı'nın Balkanlardaki hızlı ilerleyişi, bölge ülkeleriyle -başta Papalık olmak üzere- bütün Avrupa'yı endişelendiriyor, onları çeşitli tedbirler almaya itiyordu.
Sultan 1. Murad 1389 yılında başta şehzadeleri Bayezid ve Yakup Beyler olmak üzere, Anadolu beyliklerinin ve Rumeli'de müttefiki bulunan devletlerin askerlerinden müteşekkil yaklaşık 60 bin kişilik bir kuvvetle Sırbistan üzerine harekete geçmiştir. Öncü kuvvetlerin başında Gazi Evranos ve Paşa Yiğit bulunmaktaydı. Osmanlı ordusu Kosova Ovası boyunca Piriştine'ye doğru ilerlerken, müttefiklerin teşkil ettiği kalabalık Sırp ordusu da Lab Suyu civarında mevzilenmişti. Ordunun merkezine Sırp despotu Lazar, sağ kanadına Lazar'ın yeğeni Vuk Bronkoviç, sol kanadına da Bosna Kralı Tvrtko kumanda etmekteydi. Savaşın tarihi hakkında kaynaklarda ihtilâf vardır. Batı kaynakları 15 Haziran 1389; Türk kaynakları ise, 27 Ağustos 1389 (4 Ramazan 791) tarihini verir.
Sekiz saat kadar devam eden savaşın kesin neticesi alınamadan Sultan Murad Hüdâvendigâr, Lazar'ın damadı Miloş Obiliç tarafından hançerle yaralandı. Kısa bir süre sonra da, Sırp despotu Lazar başta olmak üzere diğer komutan ve asilzâdeler esir edilip Sırp ordusu büyük bir yenilgiye uğratıldı. Sultan Murad ağır yaralı olmasına rağmen şehadetine kadar kumandayı elinden bırakmadı. Sultan Murad'ın şehadetinden sonra iç organları buraya defnolunarak 'Meşhed-i Hüdâvendigâr' isimli bir türbe yapıldı. Türbenin etrafına, onun bakımıyla meşgul olacak Müslümanlar iskân edildi. Murad Hüdâvendigâr'ın naaşı, Bursa'ya gömülmüştür. Sultan Murad 37 muharebede bizzat bulunmuş, tahtta kaldığı 27 yıl boyunca devletin topraklarını beş kat artırarak 500 bin km2'ye çıkarmıştır.
1. Kosova Zaferi'yle Türkler kesin şekilde Balkanlara yerleşmiştir. Bu zaferle Bulgaristan tamamen Osmanlı'nın eline geçerken, Sırplar istiklâllerini kaybetmişlerdir. Kosova havalisinin ilk Osmanlı valisi de Paşa Yiğit olmuştur. Kosova ve Üsküp civarına Menemen Ovası'ndaki bazı aşiretler ile Anadolu'daki Tatar muhacirler getirilip iskân edilmiş, böylece bölgenin hem Türkleşmesine hem de Müslüman nüfusunun artmasına çalışılmıştır. Fetret döneminde bazı belirsizlikler yaşayan bölge, 2. Murad döneminde kesin hâkimiyet altına alınarak 400 yıldan fazla Osmanlı idaresinde kalmıştır.
Haziran Ayında Yaşanan Bazı Hâdiseler
4 Haziran 1876 Sultan Abdülaziz Han'ın Şehit Edilmesi,
6 Haziran 1475 Fatih Sultan Mehmed Han'ın Kırım'ı Fethi,
7 Haziran 1557 Süleymaniye Camii'nin İbadete Açılması,
22 Haziran 1565 Turgut Reis'in Şehadeti,
25 Haziran 1645 Girit'in (Hanya) Fethi,
Mehmet HALEOĞLU
Kosova Savaşı, Osmanlı Devleti'nin kuruluş devrinde yaşadığı önemli hâdiselerden biridir. Balkan Yarımadası'nda meşhur bir ova olan Kosova, 'karatavukluk, kargalık' mânâlarına gelmektedir. Türklerin Kosova ve çevresine ilk önemli akınları 1388 yılında Yaralu Doğan Bey tarafından, Osmanlı himayesini kabul etmeyen Kosova tekfurunun bölgesine yapılmıştır. Osmanlı'nın Balkanlardaki hızlı ilerleyişi, bölge ülkeleriyle -başta Papalık olmak üzere- bütün Avrupa'yı endişelendiriyor, onları çeşitli tedbirler almaya itiyordu.
Sultan 1. Murad 1389 yılında başta şehzadeleri Bayezid ve Yakup Beyler olmak üzere, Anadolu beyliklerinin ve Rumeli'de müttefiki bulunan devletlerin askerlerinden müteşekkil yaklaşık 60 bin kişilik bir kuvvetle Sırbistan üzerine harekete geçmiştir. Öncü kuvvetlerin başında Gazi Evranos ve Paşa Yiğit bulunmaktaydı. Osmanlı ordusu Kosova Ovası boyunca Piriştine'ye doğru ilerlerken, müttefiklerin teşkil ettiği kalabalık Sırp ordusu da Lab Suyu civarında mevzilenmişti. Ordunun merkezine Sırp despotu Lazar, sağ kanadına Lazar'ın yeğeni Vuk Bronkoviç, sol kanadına da Bosna Kralı Tvrtko kumanda etmekteydi. Savaşın tarihi hakkında kaynaklarda ihtilâf vardır. Batı kaynakları 15 Haziran 1389; Türk kaynakları ise, 27 Ağustos 1389 (4 Ramazan 791) tarihini verir.
Sekiz saat kadar devam eden savaşın kesin neticesi alınamadan Sultan Murad Hüdâvendigâr, Lazar'ın damadı Miloş Obiliç tarafından hançerle yaralandı. Kısa bir süre sonra da, Sırp despotu Lazar başta olmak üzere diğer komutan ve asilzâdeler esir edilip Sırp ordusu büyük bir yenilgiye uğratıldı. Sultan Murad ağır yaralı olmasına rağmen şehadetine kadar kumandayı elinden bırakmadı. Sultan Murad'ın şehadetinden sonra iç organları buraya defnolunarak 'Meşhed-i Hüdâvendigâr' isimli bir türbe yapıldı. Türbenin etrafına, onun bakımıyla meşgul olacak Müslümanlar iskân edildi. Murad Hüdâvendigâr'ın naaşı, Bursa'ya gömülmüştür. Sultan Murad 37 muharebede bizzat bulunmuş, tahtta kaldığı 27 yıl boyunca devletin topraklarını beş kat artırarak 500 bin km2'ye çıkarmıştır.
1. Kosova Zaferi'yle Türkler kesin şekilde Balkanlara yerleşmiştir. Bu zaferle Bulgaristan tamamen Osmanlı'nın eline geçerken, Sırplar istiklâllerini kaybetmişlerdir. Kosova havalisinin ilk Osmanlı valisi de Paşa Yiğit olmuştur. Kosova ve Üsküp civarına Menemen Ovası'ndaki bazı aşiretler ile Anadolu'daki Tatar muhacirler getirilip iskân edilmiş, böylece bölgenin hem Türkleşmesine hem de Müslüman nüfusunun artmasına çalışılmıştır. Fetret döneminde bazı belirsizlikler yaşayan bölge, 2. Murad döneminde kesin hâkimiyet altına alınarak 400 yıldan fazla Osmanlı idaresinde kalmıştır.
Haziran Ayında Yaşanan Bazı Hâdiseler
4 Haziran 1876 Sultan Abdülaziz Han'ın Şehit Edilmesi,
6 Haziran 1475 Fatih Sultan Mehmed Han'ın Kırım'ı Fethi,
7 Haziran 1557 Süleymaniye Camii'nin İbadete Açılması,
22 Haziran 1565 Turgut Reis'in Şehadeti,
25 Haziran 1645 Girit'in (Hanya) Fethi,