sumeyye
Fri 25 February 2011, 02:24 pm GMT +0200
Ömer bin Abdülaziz
Ana tarafından Hz. Ömer'in torunu ve Emevîler soyuna mensup olan Ömer bin Abdülaziz, babası Mısır'ın Hulvan bölgesinde vali iken 61/681'de doğdu. Küçük yaşta Kur'ân-ı Kerîm'i ezberledi. Babası onu, dinî öğrenmesi, sünneti bellemesi ve iyi bir terbiye alması için Medine'ye gönderdi. Babası vefat edince, Abdülmelik bin Mervan kendisini Dımaşk'a çağırdı ve kızı Fatıma ile evlendirdi. Velid'in halifeliği zamanında uzun süre Medine valiliğinde bulundu. Daha sonra Şam'a geldi ve 99/717 yılında halife oldu. Başta Enes bin Malik olmak üzere çok sayıda sahabîden ve Saîd bin el-Müseyyeb ve Urve gibi büyük tabiîlerden hadis öğrendi. Kendisinden de Zührî, Muhammed bin Amr bin Hazm gibi büyük zâtlar da hadis almışlardır. İslâm âlimleri onun ilmi, yüce şahsiyeti, zühdü, takvası, adaleti, Rasulullah ve dört halifesi izinde yürüme azmi üzerinde ittifak etmişlerdir. Rasulullah'ın sünnetini ezberleme, koruma ve toplama konusuna büyük bir önem verirdi. Sünnetin yazılmasını ve hadis dersleri için halkalar kurulmasını emreden ilk halife kendisidir.
Ömer bin Abdülaziz, her valiye adaletli iş görmelerini emreden talimatlar yazdı. Adaletsizliğiyle tanınan valileri ve memurları işten uzaklaştırdı. Emevî halifeleri tarafından konulmuş bid'atların kaldırılmasına çalıştı.
Bu arada, Hz. Ali'nin oğlu Hasan'ın halifelikten vazgeçmesinden itibaren Emevî halifelerinin hutbelerde Hz. Ali'ye sebbetme (kınama) âdetini yasaklayarak, bugün okunan adalet ve iyiliği emreden âyet-i kerîmeyi okuttu. Kendi soyunun yaptığı haksızlıklara karşı son derece sert davranmış, ellerinden haksızca aldıkları serveti alıkoymuş ve hak sahiplerine iade etmişti. Bu yüzden kendisini zehirleyerek öldürdüler (101/719).