sumeyye
Mon 24 January 2011, 01:07 pm GMT +0200
5. Müferredlik (tefrîd):
Yakînden doğan makam ve hallerden beşincisi müferredlik-tir. Tefrîd; zikrin, idrâk kuvvelerini istilâ etmesi ve bunun sonucunda Allah Teâlâ'yı sanki açıktan görüyormuş gibi olması, içinden geçirdiği düşüncelerin yok olması, içindeki pek çok ateşin sönmesidir.
Bir hadiste de Rasûlullah (s.a.), "Yürüyün! Müferridler öne geçti." başka bir rivayette, "Müferridlere ne mutlu!" buyurmuş, "Kimdir onlar?" diye sorulduğunda da, "Allah'ın zikrine düşkün olanlar.[1039] (Başka bir rivayette), "Zikrin, üzerlerindeki yükleri hafiflettiği kimselerdir. [1040] buyurmuştur.
Zikir nuru, onların akıllarını bürüyüp, ceberut âlemine yönelişleri nefislerinde yer edince, hayvanı güç etkinliğini kaybeder ve ateşi söner, nefse verdiği ağırlıklar gider. [1041]
6. İhlâs:
Yakînden doğan makam ve hallerden altıncısı ihlâstır. İhlâs, kişinin aklında Allah Teâlâ için ibadet etmenin faydasının temes-sül etmesidir. Bu ya nefsinin Hak Teâlâ'ya yakınlaşması yönünden olur. Nitekim Allah Teâlâ şöyle buyurmaktadır: "Şüphesiz ki Allah'ın rahmeti, ihsan mertebesinde olanlara çok yakındır. [1042]
Ya Allah Teâlâ'nın, rasullerinin (s.a.) dili üzere vaad buyurduğu şeylerin tasdiki yönünden olur. Bu durumda ameller, büyük bir sâikle ondan kaynaklanmış olur ve ona hiçbir şekilde riya, şöhret olma arzusu karışmaz, veya âdet olsun diye işlenmiş olmaz. Bu hal bütün amellerine hatta günlük yapılan mubah işlerine bile sirayet eder.
Allah Teâlâ şöyle buyurur:
"Dini yalnız kendisine has kılarak ve hanifler olarak Allah'a kulluk etmeleri... emrolunmuştu, [1043]
Rasûlullah (s.a.) da şöyle buyurmuştur:
"Ameller ancak niyetlere göredir. [1044]
[1040] Efrede" ve "Ferrede" kelimelerinin, sözlükte ayırmak, uzaklaştırmak anlamı da vardır. Ancak, Nihâye'de de belirtildiği gibi, hadisteki manası, kendisini ona vermek, düşkün olmak anlamındadır. (Ç)
[1041] Şah Veliyyullah Dihlevî, Hüccetullâhi’l-Bâliğa İslâm Düşüncesinin İlkeleri, İz Yayınları: 2/285-286.
[1042] A'râf7/56.
[1043] Beyyine98/5.
[1044] Buhârî, îmân, 41; Müslim, İmâre, 155.
Şah Veliyyullah Dihlevî, Hüccetullâhi’l-Bâliğa İslâm Düşüncesinin İlkeleri, İz Yayınları: 2/286.