Hadice
Fri 8 October 2010, 09:55 am GMT +0200
Bu Konuda Hz. Aişe'den Nakledilenler:
4- Müminlerin anası Aişe -Allah kendisinden razı olsun cahiliye döneminde kadınların nikâhından bahsetti ve o dönemdeki nikâh şekillerinden, islâmdaki nikâha benzeyen bir şeklini anlattı ki bunda da veli şartı vardır.
Buharî ve Dârekutnî, Peygamber'in (s.a.v.) eşi Hz. Aişe'den, cahiliye döneminde nikâhın dört çeşit olduğunu ve çeşitlerden birinin, bugünkü insanların nikâhlarına benzediğini; buna göre erkeğin, diğer erkekten velayeti altında bulunan kadını veya o erkeğin kızım ondan isteyip mehrini verdikten sonra o kadını nikahladığım anlattığını rivayet ederler. [249]
"Erkek, diğer erkekten velayeti altında bulunan kadını ya da o erkeğin kızını ondan isterdi" sözüyle velinin şart olduğu neticesi çıkmaktadır.
Hz. Aişe'den nakledilen diğer bir rivayette, Hz. Aişe yetim kızın evlenmesinin velisine ait bulunduğunu ve islâmın, o velileri yetimlerin mallarına tamah etmekten ve bu tamahlarının, o yetim kızları kendilerinden başkasıyla evlendirmekte engel olmasından ya da haklarım ve mehirlerini onlara vermeksizin kendilerinin onlarla evlenmelerini yasaklamak üzere geldiğini anlatır.
Buharî, Müslim, Nesaî, Taberî, Ibnu Kesir, Abd b. Humayd, tbnu'l-Munzir ve Ibnu Ebî Hatim, Urve b. ez-Zubeyr'den şunu naklederler: Urve b. ez-Zubeyr, Hz. Aişe'den "eğer yetimlerin haklarına riayet edememekten korkarsanız[250]ayetini sordu. Aişe dedi ki:
"Ey kızkardeşimin oğlu... Âyet, velisinin himayesinde bulunan yetim kızdan bahsediyor. Malı, velisinin malıyla ortaktır. Veli, kızın malını ve güzelliğini beğeniyor ve onunla evlenmek istiyor. Fakat mehri konusunda âdil davranmıyor, başkasının ona vereceğinin aynısını vermiyor, işte âyet bu durumdaki velilere, himayelerinde bulunan yetim kızlara âdil davranmalanm ve âdil davranmayacaklan takdirde hoşlanna gidecek başka kadınlarla evlenmelerini emrediyor. [251]
Yukandaki lafızlar Buharî'ye aittir.
Müslim'in rivayeti ise şöyledir: "Eğer yetimlerin haklanna riayet edememekten korkarsanız" âyeti hakkında Aişe şöyle dedi: Yetim kızın velisi ve vârisi bulunan kişi hakkında inmiştir. Kızın malı vardır ama onu savunacak kimsesi yoktur. Veli, malı için o kızı nikahlayıp böylece ona zarar vermesin ve kötü bir koca olmasın. "Eğer yetimlerin haklanna riayet edememekten korkarsanız beğendiğiniz (başka) kadınlarla evlenin" âyetiyle anlatılmak istenen budur. Ayet diyor ki: Size helâl olan başka kadınlarla evlenin, kendilerine zarar vereceğiniz şu yetimlerle evlenmeyin.
Bu gibi durumlarda kadın kendi kendini nikahlayabil şeydi, velinin karanna bakmaksızın ve onun kendisine zarar vermesine fırsat vermeksizin düediğiyle evlenebilirdi.
Aynı şekilde evlenmesi, velisinin onayına dayalı olmasaydı, ona zarar vermesinden sakındınlmasının bir anlamı olmazdı. Hz. Aişe'nin "velisinin himayesinde bulunan yetim kız," "kendisini savunacak kimsesi bulunmayanı nikahlamasın" sözlerinden, kadının nikah akdinin velisine ait olduğu anlaşılmaktadır. [252]