sidretül münteha
Mon 28 February 2011, 04:00 pm GMT +0200
Erkek ve kadınlardan oluşan birkaç cenaze
›-69- Erkek ve kadınlardan oluşan birkaç cenaze birarada bulunacak olursa, hepsi için bir tek namaz kılınır.
Erkekler -yaşları küçük olsalar dahi- imama yakın yerleştirilir. Kadınların cenazeleri ise kıble tarafında bırakılır. Bu hususta bazı hadisler vardır:
Birinci: hadis Nafi'in, İbn Ömer'den zikrettiği rivayettir: "O (İbn Ömer) dokuz cenaze üzerine birlikte namaz kıl(dır)dı.(15) Erkekleri imama yakın, kadınları da kıble tarafına yakın yerleştirdi. Kadınları cenazelerini tek bir saf yaptı. Ali (r.a)'ın kızı ve Ömer b. el-Hattab'ın hanımı olan Um Külsum'un cenazesi ile Zeyd adındaki bir oğlu ile birlikte konuldular. İmam o gün Said b. el-As idi. İnsanlar arasında da İbn Abbas, Ebu Hureyre, Ebu Said ve Ebu Katade vardı. Çocuğu imama yakın yerde koydu. Bir adam: Ben bunu uygun görmedim. Bunun için İbn Abbas, Ebu Hureyre, Ebu Said ve Ebu Katade'ye baktım ve: Bu da ne diye sordum. Onlar: Bu sünnettir dediler." [34]
Derim ki: Nesai ve İbnu'l-Carud'un senedleri Buhari ve Müslim'in şartına göre sahihtir. Hafız (İbn Hacer) et-Telhis'de (V, 276) hadisi yalnızca İbnu'l-Carud'a nisbet etmiş ve şöyle demiştir: "Senedi sahihtir." Nevevi ise (V, 224):"Beyhaki bu hadisi hasen bir sened ile rivayet etmiştir" demektedir.
İkinci hadis el-Haris b. Nevfel'in mevlası Ammar'dan rivayet edilmiştir: O Um Külsum ile oğlunun cenazesinde bulundu. Oğlunu imama yakın yerleştirdi. [Kadın ise onun arkasında yerleştirildi ve (İbn Ömer) ikisinin üzerine namaz kıldı.] Ben buna karşı çıktım. Cemaat arasında İbn Abbas, Ebu Said el-Hudri, Ebu Katade ve Ebu Hureyre de vardı. [Onlara bu hususu sordum.] Bu sünnettir dediler."[35]
(15) Derim ki: İmam olarak kıldırdı demek istemektedir. Nitekim anlatım da buna delil teşkilediyor. Bundan sonra gelecek hadiste Beyhaki kaydedeceği bir rivayette -orada da zikredeceğimiz üzere- bunu açıkça ifade etmektedir. Bu daha sonra gelecek olan: "O gün İmam Said b. el-As idi." ifadesiyle çatışmamaktadır. Çünkü bundan maksat onun emir olduğudur.
Hafız (İbn Hacer) der ki: "Şöyle yorumlanır: İbn Ömer, Said b. el-As'ın izni ile hakikat manasıyla onlara imam oldu. "İmamo gün Said b. el-As idi." ifadesi de emirin o olduğu anlamında kabul edilir ve böylelikle her iki rivayet bir arada telif edilmiş olur."
"Senedi sahihtir. Burada sözü geçen Ammar, Haşim oğullarının bir mevlası olup tabiîndendir. Sika olduğu ittifakla kabul edilmiştir."
Beyhaki de şunları söylemektedir: "Hadisi Hammad b. Seleme, Ammar b. Ebi Ammar'dan cenazelerin nasıl yerleştirildiğini belirtmeksizin buna yakın ifadelerle rivayet etmiş ve imamın İbn Ömer olduğunu belirterek şöyle demiştir: Cemaat arasında Hasan, Hüseyin, Ebu Hureyre ve Muhammed (s.a)'ın ashasından yaklaşık seksen kişi de vardı. Hadisi eş-Şabi de rivayet etmiş olup, cenazelerin nasıl yerleştirildiğini de buna yakın lafızlarla belirtmiştir. O da imamın İbn Ömer olduğunu söylemiş fakat soru sormaktan bahsetmeyerek şunları söylemiştir: Arkasında İbnu'l-Hanefiyye, Huseyn ve İbn Abbas vardı. Bir rivayette Abdullah b. Cafer de (vardı) demektedir."
[34] Hadisi Abdu'r-Rezzak (III, 465/6337), Nesai (I, 280), İbnu'l-Carut, el-Münteka (267-268), Darakudni (194), Beyhaki (IV, 33).
[35] Hadisi Ebu Davud (II, 66) rivayet etmiş olup anlatım da ona aittir. Onun rivayet ettiği yoldan Beyhaki (IV, 33), Nesai (I, 280)'de rivayet etmişlerdir. İki fazlalık da Nesai'ye aittir. Senedi Müslim'in şartına göre sahihtir. Nevevi (V, 224) şunları söylemektedir: