Hadice
Tue 7 June 2011, 05:14 pm GMT +0200
6. el-Beyhakî ve es-Sünenü'l-Kübrâ'sı
Asıl adı Almed b. el-Hüseyn olan el-Beyhakî, Ebû Bekr künyesi ile anılır. 384/994 tarihinde Beyhak'a bağlı Hüsrevcird köyünde doğmuştur.
Horasan âlimlerinden önce Hadis sonra fıkıh tahsil etmiştir. Daha sonra. Irak ve Hicaz'a ilim öğrenmek maksadıyla seyahatlar yapmıştır. 458/1066'da Nişapur'da vefat etmiştir.
el-Beyhakî, hayatında en çok hadisle meşgul olmuştur. Eserlerinde hadis ve fıkhu'l-hadis 'i birlikte işlemiş, hadislerdeki illetleri, sıhhati, za'fı göstermiş, hadisler arasındaki ihtilâfları telife gayret etmiştir. [338] Yeri geldikçe de lügat açıklamalarında da bulunmuştur.
Görüşlerinde genelde eş-Şafî'î'ye bağlı kalmıştır. Hatta bu yüzden «Beyhakî dışında, İmam Şafi'inin kendisine minnet borcu olan hiç bir Şafiî âlim yoktur. Beyhakî eserleriyle Şafiî mezhebine fevkalâde büyük hizmette bulunmuştur[339] denilmiştir.
Beyhâkî, hiç bir eserinde[340] uydurma olduğunu bildiği hiç bir sözü nakletmemiştir. [341]O, yine bütün eserlerinde, h. IV ve V. asır müelliflerinin genel havasına uyarak, sadece İmam Şafi'î'nin görüşlerini teyid etmiş ve öteki imamların görüşlerine itina göstermemiştir. [342]
Beyhakî, Tirmizî, Nesâî ve İbn Mâce'nin eserlerini görmemiş, [343] fakat kendilerinden ilim aldığı hocalarının adedi 100'ü aşmıştır. Bunlar arasında el-Hâkim en -NeysâbûrV nin özel bir yeri bulunmaktadır. [344]
[337] Doç. Dr. İsmail Lütfi Çakar, Hadis Edebiyâtı, İfav Yayınları: 95-96.
[338] ed-Dihlevî, Bustan, s. 103. es-Sünenü'1-kübrâ, I. 469.
[339] bk. es-Sünenü'1-kübrâ, I, 469.
[340] Eserleri için bk. es-Sünenu'1-kübrâ, I, 469.
[341] Kettânî, Risale, s.30.
[342] bk. Haşim Nedvî, es-Sünenu'1-Kübrâ, iy, (hatime 42).
[343] es-Sünenu'1-kübrâ, I, 468; ed-Dihtevî, Bustaniil-muhaddisin, s. 102
[344] Doç. Dr. İsmail Lütfi Çakar, Hadis Edebiyâtı, İfav Yayınları: 96.