Hadice
Mon 6 June 2011, 12:58 pm GMT +0200
a. el-Bâcî ve el-Müntekâ'sı
Ebu'l-Veltd Süleyman b. Halef el-Bâcî el-Endülûsî (494/1100), daha önce geniş şekilde kaleme almış olduğu el-îstîfâ' adındaki eserini -istek üzerine- ihtisar etmiş, fıkhı meselelerin Muvatta' daki delillerine işaret edecek şekle getirmiş ve böyle bir seçim yapıldığı için de esere el-Müntekâ adını vermiştir.
el-Müntekâ' da şârih, senedleri, hadisle ilgili bütün meseleleri ve muhaliflerin görüşlerini ve delillerini zikretme yoluna gitmemiş, aksine hadis ve onunla ilgili temel meseleye yer vermiş ve bazan da bu meseleye uygun detaya işarette bulunmuştur.
el-Bâcî, bir âlimin aynı meselede değişik görüşleri olabileceğini, kendisinin de bu kitabındaki görüşlerinin şu anda varabildiği sonuçları gösterdiğini, nihâî ve kesin görüşleri anlamına alınmaması gerektiğini bildirmektedir. Ortaya koyduğu görüşleriyle, onlara muhalif görüştekileri kınadığını sanılma-masım, görüş ve yorumlarıyla meselelerin müzâkere ve değerlendirilmesine yardımcı olmak istediğini kaydetmektedir.[558]
Memzûc şerhlerden olan el-Müntekâ' da «mes'ele » «fasl » kelimeleriyle ve hadis metinlerinin başına »sonuna harfleri konularak ve «kav-luhü » diyerek açıklamalarda bulunulmuştur. Eseri neşredenler ayrıca sayfa kenarlarına Muvatta metnini koymuşlardır.
Mâliki mezhebine göre kaleme alınmış, ahkâm yönü ağırlıklı bir şerh olarak el-Müntekâ 7 cild halinde Mısır'da 1331'de ilk kez basılmıştır. Daha sonra bu baskıdan ofset neşirler yapılmıştır. [559]
[558] el-Müntekâ, I, 3.
[559] Doç. Dr. İsmail Lütfi Çakar, Hadis Edebiyâtı, İfav Yayınları: 166-167.