sümeyra
Sat 17 December 2011, 05:40 pm GMT +0200
4230) "... Câbir (Radiyallahü anh)den
4230) "... Câbir (Radiyallahü anh)den rivayet edildiğine göre; Resûlullah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu, demiştir:
İnsanlar (ölürken taşıdıkları) niyetler üzerine haşrolunurlar."[112]
İzahı
Zevâid nevinden olan Ebû Hüreyre (Radıyallâhü anh) 'in hadîsini A h m e d de rivayet etmiştir. Zevâid yazan Câbir (Radıyallâhü anh)ın hadisini Zevâid nevinden saymamıştır. Müslim, bunun benzerini "Kitâbü'I-Cenneti" bölümünün son babında rivayet etmiştir. M ü s li m ' in rivayet ettiği Câbir (Radıyallâhü anh)'in
hadîs metni; "Her kul öldüğü hâl üzerine diriltilir" şeklindedir. Zevâid yazarının Ebû Hüreyre (Radıyallâhü anh)'in hadisi için şâhid durumunda olduğunu söylediği Câbir (Radıyallâhü anh)'ın hadisi budur.
Ne v e v i, Câbir (Radıyallâhü anh)'m hadîsi ile ilgili olarak : Alimler bu hadisin mânâsının şöyle olduğunu söylemişler:"Yâni her kul öldüğü hâl üzerine diriltilir, demiştir.
Câmiü's-Sağîr haşiyesinde el-Hıfnİ, Ebü Hüreyre (Radıyallâhü anh)'in hadîsinin izahı meyânında şöyle der: Yâni insanlar öldüğü zaman taşıdıkları niyetleri ne ise ona göre diriltilir. Bu nedenle bir cinayet işleme kararında olup bu suçu işlemek için fırsat kollarken bunu gerçekleştiremeden ölen bir kimse bu çirkin niyeti ve kararı taşıyarak diriltilir ve azminden dolayı sorumlu tutulur.
Mahşerde bu sıfatı taşıyarak teşhir edilir. Bunun aksine dîni ilim öğrenmek veya oruç tutmak niyet ve kararında iken bunu gerçekleştirmeden ölen bir kimse bu güzel sıfatı taşıyarak diriltilir ve sanki o hayrı işlemiş gibi sevablandırıhr.
El-Azizî de; Yâni insanlar ölürken taşıdıkları hayır veya şer niyetler üzerine diriltilir ve bu niyetlere göre sevab veya ceza görürler, demiştir. El Azizi "Yâ" harfi bölümünde ise Ebû Hüreyre (Radıyallâhü anh)'in hadîsinde bulunan "Niyyetler" kelimesini "Ameller" diye yorumlamıştır. Bu yoruma göre hadîsin mânâsı şöyle olur: "İnsanlar işledikleri ameller üzerine diriltilir." Artık Allah'a itaat eden mü'min mükâfatlanır. Günahkâr mü'min ise Allah'ın dilemesi hükmü altındadır. Yâni Allah dilerse bağışlar. Dilerse cezalandırır.
E 1 - H ı f n î de bu bölümde e 1 - A z i z î gibi niyetleri ameller diye yorumlamıştır. Bu iki âlimin böyle yorum yapmalarının sebebi benim kanaatıma göre Câbir (Radıyallâhü anh) 'in hadisidir. Çünkü Câbir (Radıyallâhü anh) 'in hadisini yukarda N e -v e v İ' den naklen beyân ettiğim gibi ilim adamları böyle yorumlamışlar.[113]
4230) "... Câbir (Radiyallahü anh)den rivayet edildiğine göre; Resûlullah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu, demiştir:
İnsanlar (ölürken taşıdıkları) niyetler üzerine haşrolunurlar."[112]
İzahı
Zevâid nevinden olan Ebû Hüreyre (Radıyallâhü anh) 'in hadîsini A h m e d de rivayet etmiştir. Zevâid yazan Câbir (Radıyallâhü anh)ın hadisini Zevâid nevinden saymamıştır. Müslim, bunun benzerini "Kitâbü'I-Cenneti" bölümünün son babında rivayet etmiştir. M ü s li m ' in rivayet ettiği Câbir (Radıyallâhü anh)'in
hadîs metni; "Her kul öldüğü hâl üzerine diriltilir" şeklindedir. Zevâid yazarının Ebû Hüreyre (Radıyallâhü anh)'in hadisi için şâhid durumunda olduğunu söylediği Câbir (Radıyallâhü anh)'ın hadisi budur.
Ne v e v i, Câbir (Radıyallâhü anh)'m hadîsi ile ilgili olarak : Alimler bu hadisin mânâsının şöyle olduğunu söylemişler:"Yâni her kul öldüğü hâl üzerine diriltilir, demiştir.
Câmiü's-Sağîr haşiyesinde el-Hıfnİ, Ebü Hüreyre (Radıyallâhü anh)'in hadîsinin izahı meyânında şöyle der: Yâni insanlar öldüğü zaman taşıdıkları niyetleri ne ise ona göre diriltilir. Bu nedenle bir cinayet işleme kararında olup bu suçu işlemek için fırsat kollarken bunu gerçekleştiremeden ölen bir kimse bu çirkin niyeti ve kararı taşıyarak diriltilir ve azminden dolayı sorumlu tutulur.
Mahşerde bu sıfatı taşıyarak teşhir edilir. Bunun aksine dîni ilim öğrenmek veya oruç tutmak niyet ve kararında iken bunu gerçekleştirmeden ölen bir kimse bu güzel sıfatı taşıyarak diriltilir ve sanki o hayrı işlemiş gibi sevablandırıhr.
El-Azizî de; Yâni insanlar ölürken taşıdıkları hayır veya şer niyetler üzerine diriltilir ve bu niyetlere göre sevab veya ceza görürler, demiştir. El Azizi "Yâ" harfi bölümünde ise Ebû Hüreyre (Radıyallâhü anh)'in hadîsinde bulunan "Niyyetler" kelimesini "Ameller" diye yorumlamıştır. Bu yoruma göre hadîsin mânâsı şöyle olur: "İnsanlar işledikleri ameller üzerine diriltilir." Artık Allah'a itaat eden mü'min mükâfatlanır. Günahkâr mü'min ise Allah'ın dilemesi hükmü altındadır. Yâni Allah dilerse bağışlar. Dilerse cezalandırır.
E 1 - H ı f n î de bu bölümde e 1 - A z i z î gibi niyetleri ameller diye yorumlamıştır. Bu iki âlimin böyle yorum yapmalarının sebebi benim kanaatıma göre Câbir (Radıyallâhü anh) 'in hadisidir. Çünkü Câbir (Radıyallâhü anh) 'in hadisini yukarda N e -v e v İ' den naklen beyân ettiğim gibi ilim adamları böyle yorumlamışlar.[113]