Tuvalet ihtiyacı giderilirken kıbleye dönmek

24. Tuvalet İhtiyacı Giderildiği Sırada Kıbleye Dönmenin Yasak Olması

39. Ebu Eyyûb el-Ensârî (r.a)'tan rivayet edilmiştir:

"Büyük abdeste gittiğiniz zaman önünü ve arkasını kıbleye dönmesin. Fakat (Medine'nin) doğu tarafına doğruyada batı tarafına doğru dönünüz."

Ebu Eyyûb der ki: "Biz Şam'a geldiğimizde yönleri kıbleye doğru yapılmış tuvaletler gördük. (Tuvaletlerin içinde kıbleden) dönüyorduk ve Allah'a istiğfar [465] ediyorduk.[466]

Buhârî, Müslim, Tirmizî ve Ebu Dâvud, bu hadisi (bu lafızla) rivayet etmiştir.

Nesâî'nin, Râfi1 ibn İshâk'tan [467] yaptığı rivayet şu şekildedir:

(Râfi' ibn İshâk,) Mısır'da [468] bulunduğu sırada Ebu Eyyûb el-Ensârî'nin şöyle dediğini işitmiştir:

Resulullah (s.a.v): 'Herhangi biriniz büyük veya küçük abdeste gittiği zaman önünü ve arkasını kıbleye dönmesin [469] buyurmuştu. Allah'ın adına yemin ederim ki, ben bu tuvaletlerde nasıl hareket edeceğimi bilemiyorum.[470]

Nesâî'nin Ebu Eyyûb'tan yaptığı diğer bir rivayeti de şu şekildedir:

Peygamber (s.a.v) şöyle buyurdu: Büyük veya küçük abdest yaparken önünüzü ve arkanızı kıbleye dönmeyin. Doğuya ve batıya [471] donun. [472]

Yine Nesâî'nin Ebu Eyyûb'tan yaptığı diğer bir rivayeti de şu şekildedir:

Resulullah (s.a.v) şöyle buyurdu: Herhangi biriniz büyük abdesie gittiği zaman yönünü kıbleye doğru dönmesin. Yönünü, doğuya ve batıya dönsün.[473]

[465] Ebu Eyyûb'un "istiğfarı"; bazılarına göre, tuvaletleri kıbleye karşı yapanlar içindir. Çünkü günahkarlar için istiğfarda bulunmak sünnettir. Bazıları da, bu sitiğfarın, kıbleye karşı oldukları için yapıldığını söylerler. Fakat hadisin zahiri manasına göre, söz konusu istiğfarı yapanlar, başkaları için değil kendi nefisleri için yapmışlardır.

Abdest bozmak günah olmadığı halde, buradaki istiğfara neden gerek duyulduğuna; takva ehli kimselerin adetinin bu şekilde olması belirtilmiştir. Çünkü takva ehli kimseler, günaha girmekten korunmak için kendilerini daima kusurlu görerek istiğfarda bulunurlar, (ç)

[466] Buhârî, Vudû' 11, Salât29; Müslim, Taharet59 (264); Ebu Dâvud, Tahâret4 (9); Tirmizî, Taharet 6 (8); Nesâî, Taharet 19, 20, 21; İbn Mâce, Taharet 17 (318); Ahmed b. Hanbel, 5/416, 417, 421

[467] Bu kişinin, Şifâ'nın ailesinin kölesi yada Ebu Talha'mn kölesi olduğu söylenmiştir.

[468] Rivayetlerde hem Şam ve hem de Mısır isminin geçmesi, Ebu Eyyûb'un bu iki şehre geldiği ve ikisinde de tuvaletlerin yönlerinin kıbleye doğru olduğunu gördüğü ve bundan dolayı canının sıkıldığı geçmektedir, (ç)

[469] Büyük ve küçük abdest yaparken, ön ve arkayı, kıbleye dönme yasağının zahirine bakan imam A'zam Ebu Hanîfe ve bir grub alim, hem kırda ve hem de kapalı yerlerde bunun yasak olduğunu söylemişlerdir. Diğer fıkıhçılar İse, bu yasağın sadece kıra özgü olduğunu ileri sürmüşlerdir. Bununla ilgili açıklama daha önce geçmişti, (ç)

[470] Nesâî, Taharet 19

[471] Alimlerin açıklamasına göre; abdest bozarken doğuya ve batıya dönme emri, Medineliler ile Medine hizasında bulunup da doğuya ve batıya döndüğü zaman Kabe karşısına ve arkasına gelmeyenler hakkındadır. Bununla birlikte dünyanın diğer memleketlerinde yaşayanlar, bu emre göre hareketle abdest bozarken Kabe'nin ön veya arka taraflarında kalmamasına dikkat edeceklerdir. Çünkü kıbleye karşı saygı göstermek, müslümanların görevlerindendir. Hadiste kast edilen husus budur, (ç)

[472] Nesâî, Taharet 20

[473] Nesâî, Taharet 21
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın