2— Yeyiş Şekli:

 

Hz. Peygamberdin (s.a.) yemeğe oturuş şeklindeki tutumu şöyledir:

Sahih olarak rivayet edildiğine göre, Rasülullah (s.a.) şöyle buyurmuş­tur: "Yaslanarak yemem."[753] "Tıpkı kulun oturduğu gibi oturur ve öylece yerim.»[754]

îbn Mâce, Sünen'inde Rasûlullah'ın yüzükoyun yatarak yemeyi yasak­ladığını rivayet eder.[755]

"Dayanmak'* (ittikâ), bağdaş kurarak oturma, bir şeye dayanarak oturma ve yanma dayanarak oturma olarak yorumlanmıştır. Bunların her üçü de da­yanarak oturmadır. Bu üçünden yana dayanarak oturmak, yemek yiyene za­rarlıdır. Çünkü, yenilenin mideye normal ve hızlı şekilde gitmesini, mideye baskı yapıp açılmasını engeller. Ayrıca yemek yiyen, eğilir, dik duramaz, böy­lece gıda mideye kolay bir şekilde gidemez.

Diğer iki oturuş şekli ise, kulluğa aykırı ceberut oturuşudur. Bu yüzden Rasülulİah: "Kul gibi yerim" buyurmuştur. Rasülullah, iki baldırını dikmiş olarak -yerdi,[756] Hz. Peygamber'in, Rabbine tevazu göstermek, hüzurunda-kilere edepli, yemeğe ve yiyenlere saygılı davranmak için namazda oturur gi­bi oturarak yediği de rivayet edilir. Bu, yemek şekillerinin en yararlısı ve üs-tünüdür. Çünkü bütün organlar, edepli bir oturuş olmasının yanısıra, Allah'ın yarattığı tabiî durumlarındadır. İnsanın beslendiği en güzel şekil, organları­nın tabiî durumda olduğu şekildir. Bu ise, insanın tabiî öîr şekilde dik duru­şuyla olur. Yeme oturuşlarının en kötüsü ise, yana dayanarak oturmadır. Çün­kü, sindirim organları bu durumda sıkışır, mide tabiî şekliyle durmaz, sindi­rim ve solunum organları arasında sıkışır kalır.

Şayet "dayanma"dan kastedilen, yastık ve minderlere dayanmak ise, bu durumda anlam, "Ben yemek yediğimde, ceberut ve obur kişiler gibi minder ve yastıklara dayanmam, kul gibi normal bir şekilde otururum." biçiminde olur.

Hz. .Peygamber (s.a.), üç parmağıyla yerdi. Bu en güzel yiyiş şeklidir. Çünkü yemek bir veya iki parmakla yenirse, kişi bundan tad almaz, ancak uzun süre sonra kanar ve doyar. Her yiyişte mide ve beslenme organları pa­yına düşen kısımla kanmaz, onu gözü kapalı almaz. Beş parmakla ve avuçla yemek, yiyeceğin beslenme organları ve mideye yığılmasına yol açar, belki de organlar kapanıp kişi ölür. Organlar yiyeceği hareket ettirmeye, mide ise taşımaya zorlanır; bundan da ne tad, ne zevk alınır. En güzel yiyiş şekli, Ra­sûlullah'ın (s.a.) ve üç parmakla yiyip O'na uyanlann yiyiş şeklidir.

Rasûlullah'ın (s.a.) gıda maddelerini ve yediklerini inceleyen; süt ile ba­lığı, süt ile ekşiyi, iki sıcağı, iki soğuğu, İki yapışıcıyı, iki kabız yapıcıyı, iki müshili, iki kaba maddeyi, iki genişleticiyi, bir karışım yapılması imkânsız iki nesneyi, birbirleriyle uyuşmayan kabız yapıcı ve müshili, çabuk sindirile­ni ve sindirimi zor olanı, kızartma ve pişirmeyi, tazeyi ve kavrulmuşu, süt ile yumurta, et ile sütü birlikte yediğiai göremez. Bir yiyeceği arzusunun en şiddetli noktasında yemezdi. Akşamdan kalıp ertesi gün ısıtılan, iştah açıcı sirkeli ve acılı yiyecekler gibi bozulmuş ve acılaşmış yiyecekleri de yemezdi. Bütün bunlar zararlıdır, sağlığın ve normal gidişin bozulmasına da yol açarlar.

îmkân bulduğunda yiyecekleri birbirleriyle terbiye ederdi. Birinin sıcak­lığım ötekinin soğukluğu, birinin kuruluğunu öbürünün yaşlılığı ile kırardı; nitekim, hıyar ve yaş hurmada böyle yapar, hurmayı eritilmiş yağ, kuru yo­ğurt ve hurma karışımıyla yapılmış sosla yerdi, hurma şerbetini koyu yiye­ceklerde yapıldığı gibi eriterek içerdi.

Bir tutam hurmayla bile olsa akşam yemeği yenilmesini emreder, şöyle buyururdu: "Akşam yemeği yememek, kişiyi yaşlandırır." Bu hadisi Tirmi-zî, Câm/'inde, İbn Mâce ise Sünen'inde zikreder.[757] Ebu Nuaym, Hz. Pey­gamber'in yemekten hemen sonra uyumayı yasakladığını ve bunun kalbi sı­kıştırdığını zikreder. Bu yüzden doktorîann, sağlığını korumak isteyenlere yap­tıkları bir tavsiye, akşam yemeğinden sonra yüz adım da olsa biraz yürümek, yemekten hemen sonra uyumamaktır. Çünkü bu çok zararlıdır. Müslüman doktorlar ise şunu tavsiye eder: "Veya akşam yemeğinden hemen sonra mi­deye yerleşip sindirimi kolay ve yararlı olması için namaz kılınmalıdır.']

Yemek üstüne su içip onu bozmak, özellikle de soğuk veya sıcak su iç­mek Hz. Peygamber'in âdeti değildi'. Çünkü bu gerçekten fena bir durum­dur. Şair şöyle diyor:

"Soğuk veya sıcak yerken, banyoya girerken su içme sakın,

Bundan gerçek bir şekilde sakınırsan, yaşadığın sürece karnında ağrı olacağından korkma."

Spordan, yorgunluktan, cinsî birleşmeden, yemekten sonra ve Önce, her ne kadar bazısından sonra içmek daha kolaysa da meyve yedikten sonra, ban­yodan, uykudan uyandıktan sonra su içmek mekruhtur. Bütün bunlar sağlı­ğın korunmasına aylandır. Bu konuda ikinci tabiat olan âdetlere itibar edilmez. [758]

[753] Buharî, 9/472.

[754] Ebu'ş-Şeyh rivayet etmiştir; senedinde Ubeydullah b. Veiîd el-Vassâfî vardır, zayıftır. An­cak bu hadisin Îbn Sa'd'da (1/381) başka bir yolu ve Ahmed b. Hanbel'de (Zühd, 5, 6) Hâsan'dan rivayet edilen mürsel bir şahidi vardır, senedi sahihtir. Böylece hadis kuvvet kazanır ve sahih olur.

[755] lbn Mâce, 3370; Ebu Davud, 3775: Cafer b. Bürkân—Zührî—Salim—babası senediyle. Ebu  Davud söyle diyor:  Cafer,  bu  hadisi  Zührî'den  duymamıştır,  o  münkerdir.

[756] Müslim (2044), Enes b. Mâlik'ten şöyle rivayet eder: "Rasülullah'm iki inciğini (baldırını) dikmiş bir şekilde oturarak hurma yediğini gördüm."

[757] Tirmizî, 1857. Enes b. Mâlik'ten rivayetle verir, senedinde zayıf ve meçhul râvi vardır; İbn Mâce, 3355, Câbir'den rivayet eder, senedinde İbrahim b.Abdisselâm bAbdillah b. Bâbâh el-Mahzûmî vardır, zayıftır.

[758] İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 4/430-432.

Asırlar önce rehper olan Peygamberimiz,bugün  de rehberliğini çok şükür devam ettiriyor.İnşallah bizlerde ümmeti olarak sünneti seniyelere hakkıyla uyanlardan oluruz..

Esselamu aleyküm.Hz. Muhammed tıp konusunda bizlere çok iyi örnek oluyor.Allah onun sünnetlerini uygulayanlardan eylesin bizleri.Allah razı olsun.

ve aleykum selam , cok guzel aciklanmis bir konu....peygamber efendimiz sav in yemek yerken bizler gibi oturur ve uc parmagini kullanarak yemek yerdi...rabbim peygamber efendimiz sav gibi edepli yemek yiyenlerden etsin insallah....

Rabbim bizleri paylar efendimizin edelim yemek yemesini örnek alalım paylaşım için teşekkürler. Allah razı olsun