|
Konu Başlığı: Peygamberimizin satışı haram olan nesnelerle ilgili hükümleri Gönderen: Safiye Gül üzerinde 21 Mayıs 2011, 10:02:20 A — HZ. PEYGAMBER'İN (S.A.) SATIŞI HARAM OL NESNELER HAKKINDAKİ HÜKÜMLERİ 1— Genel Olarak: Buhârî ve Müslim'in Sahih'lerinde rivayet edilen bir hadisi-i şerife göre Câbir b. Abdullah (r.a.) Hz. Peyganıber'in (s.a.) şöyle söylediğini işitti: "Allah ve Rasûlü şarabın, İaşenin, domuzun ve putların satılmasını haram kılmıştır." Bunun üzerine: "Yâ Rasûlallah, ölü hayvanın iç yağları hakkında ne dersiniz? Onunla gemiler boyanır, deriler yağlanır ve insanlar onunla kandillerini yakarlar." diye soruldu. Rasûlullah (s.a.): "Hayır, o haramdır." diye cevap verdi ve o sırada buyurdu ki: "Allah Yahudileri kahretsin. Allah onlara iç yağını haram edince onu erittiler. Sonra da satıp parasını yediler."[453]' Yine bu iki sahih hadis kaynağında İbn Abbas'tan (r.a.) şu rivayet bulunmaktadır: Hz. Ömer (r.a.) Semüre'nin şarap sattığını haber alınca şöyle dedi: Allah Semüre'yi kahretsin. O, Allah Rasûlü'nün şöyle dediğini bilmez mi: "Allah Yahudilere lanet etsin. Ölü hayvan yağı onlara haram kılındı, ama onlar onu erittiler ve sattılar."[454] Bu rivayet Hz. Ömer'in Müsned'indendir. Beyhakî ve Müstedrek sahibi Hâkim de bu rivayeti zikretmişler, ancak onu İbn Abbas'm Müsned'ine nisbet etmişlerdir. Bu iki kaynaktaki rivayette şöyle bir ziyade vardır: İbn Abbas şöyle demiştir. Hz. Peygamber (s.a.) mescidde, yani Mescid-i Haram'da idi. Bakışlarını semaya dikti, gülümsedi ve şöyle buyurdu: "Allah Yahudilere lanet etsin. Allah Yahudilere lanet etsin. Allah Yahudilere lanet etsin. İzzet ve Celâl sahibi olan Allah, ölü hayvanın yağını onlara haram kıldı, ama onlar buna rağmen onu sattılar ve parasını yediler. Allah bir kavme bir şeyin yenmesini haram kılınca onun parasını da haram kılar."'[455]' Bu rivayetin isnadı sahihtir. Beyhakî, bu hadisi İbn Abdan — es-Saffâr — ismail el-Kâdî — Müsedded — Bişr b. el-Mufaddal— Hâlid b. Hazza — Bereke Ebu'l-Velîd — İbn Abbas yoluyla rivayet etmiştir. Yine Buhârî ve Müslim'in Sahihlerinde Ebu Hureyre (r.a.) hadisinde bu rivayetin bir benzeri zikredilmiş, ancak orada: "Allah bir kavme bir şeyin yenmesini haram kılınca onun parasını da haram kılar." ifadesi yer almamıştır. Anlamı çok geniş olan bu hadisler, üç grup eşyanın haram kılındığını göstermektedir: 1) Akıllan ifsat edecek içecekler. 2) Bedenleri pis gıdalarla besleyerek insan fıtratındaki tabiîliği .ifsat edecek yiyecekler. 3) Dinleri ifsat edip şirke ve fitneye sebep olacak nesneler. Birinci grubu haram kılmak suretiyle aklı, onu ifsat ve izâle edecek şeylerden korumuş, ikinci grubu haram kılmakla kalbi, onu ifsat edecek gıdaların ona ulaşmasından korumuş —zira gıda ile gıdalanan arasında bir benzerlik sözkonusudur—, üçüncü grubu haram kılmakla da dinleri, onların ifsadına sebep olabilecek şeylerden korumuştur. Böylece bu nesnelerin haram kılınması akılların, kalplerin ve dinlerin korunmasını garanti altına almıştr. Ancak Rasûlullah'm (s.a.) sözünün sınırlarını tam olarak kavrayabilmek, o sınırlar içine giren ve girmeyen hususları bilebilmek, böylelikle o sözdeki umum ifade eden kelimeleri anlayıp içine aldığı bütün grupları aynı zamanda lafzın ve mânanın şâmil olduğu bütün grupların te'vîlini görebilmek, işte bütün bunlar Allah ve Rasûlü'nden gelen hususları anlayabilme hususiyetidir ki, âlimler bu konuda birbirlerinden derece derece farklıdırlar ve Allah o yeteneği dilediği kuluna ihsan eder. [456] [453] Buhârî, 34/112; Müslim, 1581. [454] Buhârî, 34/101 , Müslim, 1582. [455] Beyhakî, Sünen, 6/13 ; Ebu Davud, 3488. MüelHfln de dediği gibi isnadı sahihtir. [456] İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 6/319-320. |