Komutanları ve valileri

9— Komutanları ve Valileri:

Bâzân b. Sâsân: Behrâm Cûr'un neslindendir. Allah Rasûlü (s.a.), Kis-ra'nın ölümünden sonra onu bütün Yemen halkının başına geçirdi. İslâm'da Yemen'e tayin edilen ilk validir. Aynı zamanda ilk müslüman olan Acem kralıdır.

Allah Rasûlü (s.a.) Bâzân'ın ölümünden sonra San'â ve civarındaki köy ve kasabalara onun oğlu Şehr b. Bâzân'ı vali tayin etti. Sonra Şehr öldürülünce Allah Rasûlü (s.a.) San'â'ya Halid b. Saîd b. Âs'ı vali yaptı.

Allah Rasûlü (s.a.) Muhacir b. Ebu Ümeyye el-Mahzûmî'yi Kinde ve Sadif'e vali tayin etti. Allah Rasûlü (s.a.) vefat ettiğinde daha görev yerine gitmemişti. Bunun üzerine Hz. Ebu Bekir, onu dinden dönen (mürted) bir takım insanlarla savaşması için (bir müfrezenin başında) gönderdi.

Ziyâd b. Ümeyye el-Ensârî'yi, Hadramevt'e;

Ebu Musa el-Eş'arî'yi, Zübeyd, Aden ve Sâhil'e;

Muaz b. Cebel'i, Cened'e;

Ebu Süfyân Sahr b. Harb'i, Necrân'a;

Ve (Ebu Süfyân'ın) oğlu Yezîd'i, Teymâ'ya vali olarak gönderdi.

Attâb b. Esîd'i, Mekke'ye vali tayin etti ve hicretin sekizinci senesi müslümanlara hac ibadeti yaptırma görevini ona verdi. O vakit 20 yaşında yoktu.

Ali b. Ebu Tâlib'i, humusları (beşte birlik vergilen) toplama ve kadılık yapma görevleriyle Yemen'e gönderdi.

Amr b. Âs'ı, Umman'a ve çevresine vali tayin etti.

Zekât toplama işine pekçok grup görevlendirdi. Zira her kabilenin zekâtlarını toplayan bir görevli vardı. Bundan dolayı zekât memurlarının sayısı kabardı.

Hz. Ebu Bekir'i hicretin dokuzuncu senesi haccı idare etme işiyle görevlendirdi ve onun ardından Hz. Ali'yi halka Berâet ( = Tevbe) sûresini okuması için gönderdi. Kimisi: "Çünkü bu sûrenin evveli, Hz. Ebu Bekir hacca gittikten sonra inmiştir."; kimisi: "Zira Arabın âdetidir; akitleri sadece kendisine itaat edilen birisi yahut kişinin ailesinden bir şahıs yapar-bozar." diyor, kimi ise diyor ki: Hz. Ali'yi, Hz. Ebu Bekir'e yardımcı ve destek olsun diye arkasından gönderdi. Bu yüzden Hz. Sıddîk Hz. Ali'ye: "Âmir misin, memur musun?" diye sormuş, o da: "Hayır, memurum." cevabını vermişti[196]Allah'ın düşmanları Rafizîler ise: "Hz. Peygamber (s.a.) onu görevinden azledip yerine Hz. Ali'yi geçirdi." diyorlar. Bu, onların yeni çıkmış iftiralarından ve bühtanlarından başkası değildir,

"Nesî olayından dolayı bu hac Zilhicce ayında mı, yoksa Zilkade ayında mı yapılmıştı?" Bu konuda âlimler görüş ayrılığına düşmüşler ve iki ayrı görüş ileri sürmüşlerdir. En doğrusunu Allah bilir. [197]

10- Sa'd b. Muâz: Bedir savaşında gölgelikte uyurken muhafızlığım yapmıştır. 2- Muhammed b. Mesleme: Uhud savaşında muhafızlığını yaptı. 3- Zübeyr b. Avvâm: Hendek savaşında muhafızlığını yaptı. 4- Abbâd b. Bişr: Muhafızlık işlerine bakan bu zattı.

Bu şahıslar dışında başka kişiler de Hz. Peygamber'in (s.a.) muhafızlığını yapmışlardır. "Allah seni insanlardan korur" âyeti[198]inince, insanların karşısına çıktı, âyeti onlara haber verdi ve muhafızları gönderdi[199]

Fedaileri:

I- Ali b. Ebu Tâlib, 2- Zübeyr b. Avvâm, 3- Mikdâd b. Amr, 4-Muhammed b. Mesleme, 5- Âsim b. Sabit b. Ebu'l-Aklah, 6- Dahhâk b. Süfyân el-Kilâbî.

Valiye göre emniyet müdürü (sahibu'ş-şurta) ne ise Hz. Peygamber'e (s.a.) göre de Kays b. Sa'd b. Ubâde el-Ensârî o idi.[200]

Hudeybiye günü Muğîre b. Şu'be kılıcıyla Hz. Peygamber'in (s.a.) başında bekledi.

Nafaka işlerine bakanlar; yüzüğüne, ayakkabısına ve misvakına göz-kulak olanlar; huzuruna girilmesine izin verenler:

Bilâl, nafaka işlerine bakardı. Muaykîb b. Ebu Fâtıma ed-Devsî mü-hürüne, İbn Mes'ûd misvakına ve ayakkabısına bakardı.

Huzuruna girilmesine müsaade edenler (yani kapıcıları) şunlardı: 1-Rebâh el-Esved, 2- Enese: Bu ikisi kölesi idiler; 3- Enes b. Mâlik, 4-Jıbu Musa el-Eş'arî. [201]

[196] Nesâî, 5/247, 248; Dârimî, 2/66,67. Râvileri sikadır. İbn Hibbân hadisin sahih olduğunu söylemiştir. Hadisin metni şöyledir: "Hz. Ebu Bekir sordu: Âmir olarak mı, yoksa elçi olarak mı gönderdi? Hz. Ali cevap verdi: Hayır, elçi olarak. Allah Rasûlü fs.a.J beni hac esnasında Arafat'ta vakfe yaparken insanlara Berâet sûresini okumam için gönderdi."

[197] İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 1/117-118.

[198] 1- Abdullah b. Revâha, 2- Enceşe, 3- Âmir b. Ekva', 4- Amcasıüfele-

Mâide, 5/67.

[199] Tirmizî, 3049; Taberî, 10/469. Hadisi Hâkim (2/313) sahih saymış, Zehebî de ona katılmıştır. Hafız İbn Hacer ise Fethu'l-Bâri'de (6/60) hasen olduğunu belirtip "Mev-sûl mü, mürsel mi olduğunda görüş ayrılığı vardır." demiştir.

[200] Buharı, 93/12; Tirmizî, 3849.

42 İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 1/118-119.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın