|
Konu Başlığı: Kişinin bağışladığı hürriyetini mehir sayması Gönderen: Safiye Gül üzerinde 01 Haziran 2011, 15:04:36 E) NİKÂHTA DENKLİK 1— Kişinin Bağışladığı Hürriyetini Mehir Sayarak Cariyesiyle Evlenme Konusundaki Hükmü: Sahih'de rivayet edilmiştir: Hz. Peygamber (s.a.) Safiyye'yi âzad etti ve bahşettiği hürriyetini kendisine mehir yaptı. Enes'e: "Mehir olarak ne verdi?" diye soruldu. O: "Kendisini mehir yaptı." diye cevap verdi.[682] Bunun cevazını Hz. Ali (r.a.) de benimsemiş, Enes b. Mâlik de böyle yapmıştır. Tabiîlerin en âlimi ve efendisi Saîd b. el-Müseyyeb, Ebu Seleme b. Abdurrah-man, Hasan el-Basrî, Zührî, Ahmed, İshak hep aynı görüştedirler. İmam Ahmed'den başka bir rivayet daha vardır. Ona göre; nikâhına, izni ile yeniden başlamadıkça caiz olmaz. Eğer nikâha yaklaşmazsa, (kendisini evlenmek amacı ile âzad eden efendisine) kendi kıymetini ödemesi gerekir. İmam Ahmed'den, üçüncü bir rivayet daha vardır- Ona göre de efendi bir adamı vekil tayin eder. Vekil onu, âzad ettiği cariyesi ile evlendirir. Sahih olan, sünnete uygun düşen, sahabe kavillerine ve kıyasa uygun olan birinci görüştür. Çünkü efendi cariyenin mülkiyetine sahipti. Cariye sahibi, onun rakabesindeki mülkiyet hakkını düşürdü, kadınlığından istifade mülkiyetini ise nikâhla baki bıraktı. Cariyeyi âzad edip de, kendisine hizmet etmesini şart koşması, hizmet menfaatini âzaddan istisna etmesi caiz olduğuna göre, bunun evleviyetle caiz olması lâzım gelir. Hizmet menfaatinin âzaddan istisna edilmesi mevzuu daha önce Hayber gazası anlatılırken izah edilmişti.[683] [682] Buharı, 67/13; Müslim, 1365. [683] Bu konu için bk. Hayber Gazası, 3/393-394. İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 5/259. |