๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Zadul Mead => Konuyu başlatan: Safiye Gül üzerinde 06 Haziran 2011, 12:56:05



Konu Başlığı: Katil ve maktulün velileri
Gönderen: Safiye Gül üzerinde 06 Haziran 2011, 12:56:05
c) Katil ve Maktulün Velîleri Arasındaki Hükmü:

 

Sahih-i Müslim'de vârid olduğu üzere, bir adam diğer birisi aleyhinde, "Kardeşimi öldürdü." d;ye davada bulunur, o da itiraf eder. Hz. Peygam­ber (s.a.): "(Kısas yapmak üzere) al adamını." buyurur. Adam gittikten sonra Rasûlullah: "Onu öldürürse, o da onun gibi olur." buyurur. Derken adam döner ve: "(Ya Rasûlallah) Ben onu senin emrinle aldım." der. Hz. Peygam­ber (s.a.): "Onun; seninle kardeşinin günahlarını üzerine almasını istemez mi­sin?" buyurur. Adam: "Evet, isterim." der ve katili serbest bırakır.[336]

Hadisteki, "O da onun gibi olur." ifadesini iki türlü anlamak müm­kündür:

1) Eğer katil kısas yolu ile öldürülürse üzerinden (günah) düşer ve boyler­ce onunla, kısası uygulayan aynı mertebece olur. Hadiste öldürmeden önce denmiyor, "Eğer öldürürse, o da onun gibi olur." buyuruluyor. Bu da öl­dürdükten sonra aralarında benzerliği gerektirir. Bu mânada hadiste bir prob­lem de yoktur. Aksine böyle bir ifadede, hak sahibine kısastan vazgeçmesi ve affetmesi için bir tariz bulunmaktadır.

2) Eğer katil, taammüden öldürmemiş ve veli de onu kısas yolu ile öl-dürmüşse, her ikisinin durumu da birbirine müsavi olur. Zira katil cinayet­ten, kısası uygulayan da öldürmede kasdı bulunmayan birini öldürmekten do­layı, her ikisi de mütecaviz durumda olmaktadır. İmam Ahmed'in MüsnecT-indeki rivayeti de bu te'vili delillendirmektedir: Ebu Hureyre'nin rivayetine göre, Hz. Peygamber (s.a.) döneminde bir adam öldürülür. Dava sonunda Hz. Peygamber (s.a.) katili, maktulün velisine teslim eder. Katil: "Ya Rasû-lullah! Ben öldürmek istememiştim, (kastım yoktu)." demiş, Hz. Peygam­ber (s.a.) de veliye: "Eğer o sözünde doğru ise ve sen de onu öldürürsen, ce­henneme girersin." buyurmuş, bunun üzerine veli adamın yakasını bırak­mıştır.[337]

İbn Habîb'in kitabında bu hadiste bir fazlalık vardır ki, şöyledir: "Hz. Peygamber şöyle buyurdu: Elde kasıt, kalpte hata (böyle bir cinayet)." [338]


[336] Müslim, 1680.

[337] Ahmed'in MüsneeTinds bulamadık. Tirmizî, 1407; Ebu Davud, 4498; Nesâî, 8/13; İbn Mâce, 2690. İsnadı sahihtir. Tirmizî; "Hadis hasen-sahihtir." demiştir.

[338] İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 5/131-132.