Katil ve maktulün velileri

c) Katil ve Maktulün Velîleri Arasındaki Hükmü:

Sahih-i Müslim'de vârid olduğu üzere, bir adam diğer birisi aleyhinde, "Kardeşimi öldürdü." d;ye davada bulunur, o da itiraf eder. Hz. Peygamber (s.a.): "(Kısas yapmak üzere) al adamını." buyurur. Adam gittikten sonra Rasûlullah: "Onu öldürürse, o da onun gibi olur." buyurur. Derken adam döner ve: "(Ya Rasûlallah) Ben onu senin emrinle aldım." der. Hz. Peygamber (s.a.): "Onun; seninle kardeşinin günahlarını üzerine almasını istemez misin?" buyurur. Adam: "Evet, isterim." der ve katili serbest bırakır.[336]

Hadisteki, "O da onun gibi olur." ifadesini iki türlü anlamak mümkündür:

1) Eğer katil kısas yolu ile öldürülürse üzerinden (günah) düşer ve boylerce onunla, kısası uygulayan aynı mertebece olur. Hadiste öldürmeden önce denmiyor, "Eğer öldürürse, o da onun gibi olur." buyuruluyor. Bu da öldürdükten sonra aralarında benzerliği gerektirir. Bu mânada hadiste bir problem de yoktur. Aksine böyle bir ifadede, hak sahibine kısastan vazgeçmesi ve affetmesi için bir tariz bulunmaktadır.

2) Eğer katil, taammüden öldürmemiş ve veli de onu kısas yolu ile öl-dürmüşse, her ikisinin durumu da birbirine müsavi olur. Zira katil cinayetten, kısası uygulayan da öldürmede kasdı bulunmayan birini öldürmekten dolayı, her ikisi de mütecaviz durumda olmaktadır. İmam Ahmed'in MüsnecT-indeki rivayeti de bu te'vili delillendirmektedir: Ebu Hureyre'nin rivayetine göre, Hz. Peygamber (s.a.) döneminde bir adam öldürülür. Dava sonunda Hz. Peygamber (s.a.) katili, maktulün velisine teslim eder. Katil: "Ya Rasû-lullah! Ben öldürmek istememiştim, (kastım yoktu)." demiş, Hz. Peygamber (s.a.) de veliye: "Eğer o sözünde doğru ise ve sen de onu öldürürsen, cehenneme girersin." buyurmuş, bunun üzerine veli adamın yakasını bırakmıştır.[337]

İbn Habîb'in kitabında bu hadiste bir fazlalık vardır ki, şöyledir: "Hz. Peygamber şöyle buyurdu: Elde kasıt, kalpte hata (böyle bir cinayet)." [338]

[336] Müslim, 1680.

[337] Ahmed'in MüsneeTinds bulamadık. Tirmizî, 1407; Ebu Davud, 4498; Nesâî, 8/13; İbn Mâce, 2690. İsnadı sahihtir. Tirmizî; "Hadis hasen-sahihtir." demiştir.

[338] İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 5/131-132.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın