Sayfayı Yazdır - Hırsızlık yapan kimse hakkındaki hüküm

c) Hırsızlık Yapan Kimse Hakkındaki Hükmü:

Hz. Peygamber (s.a.) değeri üç dirhem olan bir kalkan için hırsızın elini kesmiştir.[443]

Çeyrek dinar (değerinden) daha az şeyler için el kesilmeyeceğine hükmetmiştir[444]

Şöyle buyurduğu sahih olarak bilinmektedir: "Çeyrek dinar için kesin, daha az olan şeyler için kesmeyin." Hadisi İmam Ahmed nakletmiştir[445]

Hz. Âişe şöyle demiştir: "Rasülullah (s.a.) zamanında hırsızın eli çelik veya deriden mamul bir kalkan kıymetinden —ki her ikisi de bîr değer ifade eder— daha az değerde bir şey için kesilmemiştir."[446]

Yine Hz. Peygamber'in (s.a.) şöyle buyurduğu bilinmektedir: "Allah hırsıza lanet eylesin! îpi çalar da eli kesilir, yumurta çalar da eli kesilir."[447]

Bu hadisteki "ip"ten maksadın "gemi ipi" olduğu ve yumurtadan miğfer (beydatu'î-hadtd) kastedildiği söylenmiştir. Her türlü ip ve yumurta olduğunu söyleyenler de olmuştur. Bazıları ise: "Bu olacağı önceden haber vermek kabilindendir. Yani kişi bunu çalar, giderek işi büyütür ve bu elinin kesilmesine sebep olur." demişlerdir. A'meş: "Âlimler ondan miğfer (beydu'l-hadıd) kastedildiği görüşündedirler. İpten de maksatları birkaç dirhem edecek bir iptir." demiştir.

Başkalarından ödünç alan, sonra da inkâr-eden bir kadın;hakkmda elinin kesilmesine hükmetmiştir[448]

İmam Ahmed der ki: "Bu hükümle amei etmiştir ve uygulamayadır muarız da yoktur.[449]

Yağmacı, soyguncu (muhtelis) ve hâinden el kesmenin düşürülmesine hükmetmiştir.[450] Hâinden maksat emanete hıyanet edendir. Ödünç (iare) alınan şeyin inkârı ise şer'an hırsız (sarık) isminin kapsamına girer. Çünkü Hz. Peygamber (s.a.), ödünç aldığını inkâr eden kadın hakkında kendisine şikâyette bulunduklarında elini kesmiş ve: "İdare ve kudretiyle yaşadığım Allah'a yemin ederim ki Muhammed'in kızı Fâtıma da çalsa (hırsızlık etse) mutlaka onun elini de keserdim.*' buyurmuştur.[451]

Hz. Peygamber'in (s.a.), iareyi inkâr edeni "sarık = hırsız!" kapsamına sokması, sair müskiratı "hamr=şarap" isminin kapsamına sokması gibidir. Bu nokta düşünülmelidir. Böylece (sünnet), Allah'ın kelâmını İan ne kastedildiğini ümmete açıklamaktadır.

Meyve ve hurma cümmarı (keser=hurma ağacından çıkan ve yenen ak bir nesne) çalan kimseden el kesme cezasını düşürmüş ve bunlardan ihtiyacı olup da yiyenlere bir şey lâzım gelmeyeceğine, beraberinde götürenler için ise iki mislini tazmin ve ayrıca ceza gerekeceğine hükmetmiştir.

Meyveyi (kurutmak için toplanan) harman yerinden çalan kimseye — eğer çaldığı kalkan değerine ulaşıyorsa— el kesme cezası uygulanır[452] Bu Hz. Peygamber'in (s.a.), hakkı bâtıldan ayıran ve adaleti temsil eden hükmüdür.

Otlağından alınan koyun için iki katı kıymetine hükmetmiş, ayrıca ibret cezası vermiştir. Yatalgasından (ağıl vb.) alınan koyun için ise —kalkan değerine (nisâb) ulaşıyorsa— el kesilmesine hükmetmiştir.[453]

Safvân b. Ümeyye'nin, mescidde uyurken üzerindeki ridasını çalan kimse hakkında el kesmeye hükmetmiştir. Safvân, rida'yı hırsıza hibe ya da satmak isteyince: "Onu bana getirmenden önce olaydı ya." buyurmuştur[454]

Mescidde kadınların bulunduğu yerden bir kalkan (türs) çalanın elini kesmiştir.[455]

Humus (beytülmal birimlerinden biri) kölelerinden olup da yine humus mallarından çalan bir köleden el kesmeyi düşürmüş ve: "Allah'ın malı, bazısı bazısını çalmış." buyurmuştur. Hadisi İbn Mâce rivayet etmiştir.[456]

Kendisine bir hırsız getirildi. Adam itiraf etti. Yanında mal yoktu. Hz. Peygamber (s.a.): "Sanmam ki o çalsın." buyurdu. Adam: "Evet (çaîdım)." dedi. Hz. Peygamber (s.a.) bunu iki veya üç defa tekrarladı. Sonunda emretti ve adamın eli kesildi.[457]

Yine bir başka hırsız getirildi. Hz. Peygamber (s.a.): "Onun çaldığını sanmıyorum." buyurdu. Adam: "Evet çaldım." deyince Hz. Peygamber (s.a.): "Götürün ve (elini) kesin. Sonra da (kanın kesilmesi için ateşle ya da kayar yağ ile) dağlayın ve bana getirin." buyurdu. Adamın eli kesildi ve sonra Hz. Peygamber'e getirildi. Hz. Peygamber (s.a.) ona: "Allah'a tevbe et!" buyurdu. Adam: "Tevbe ettim." deyince Hz. Peygamber: "Allah tevbeni kabul etsin." buyurdu.[458]

Tirmizî, Hz. Peygamber'in (s.a.) bir hırsızın elini kestiğini ve elini boynuna astığım belirtmiştir. Hadisin hasen olduğunu da ifade etmiştir[459]

[443] Buharı, 86/13; Müslim, 1686; Muvatta, 2/831; Tirmizî, 1446; Ebu Davud, 4385; Nesâî, 8/76. İbn Ömer'den.

[444] Buharî, 86/13; Müslim, 1684; Mâlik, 2/832; Tirmizî, 1445: Ebu Davud, 4383. Hz. Âişe'den.

[445] Ahmed 6/80. Hz. Âişe'den. İsnadı güçlüdür.

[446] Buharî, 86/13; Müslim 1684; Muvatta, 2/832.

[447] Buharî, 86/13; Müslim, 1687; Nesâî, 8/65.

[448] Ebu Davud, 4395; Nesâî, 8/70; Ahmed, 2/151; İbn Ömer'den. Müslim, 1688 (10), Hz. Âişe'nin şöyle dediğini nakletmektedir: "Mahzum kabilesinden bir kadın vardı, ödünç eşya alır ve inkâr ederdi. Hz. Peygamber, elinin kesilmesini emretti."

[449] Şerhu's-Sünne'âe (10/322) de belirtildiği gibi bu görüş İshak b. Râhûye'nin görüşüdür.

[450] Ebu Davud, 4391; Tirmizî, 1448; Nesâî, 8/89; İbn Mâce, 2591. Câbir b. Abdillah'tan. Tirmizî, hasen-sahih olduğunu söylemiştir. İbn Hibân da sahih olduğunu ifade eder (1502, 1503). Abdülhak, Ahkâm'ında ve İbnü'l-Kattân hadis hakkında birşey söylememiştir. Hadis her ikisince de sahihtir.

[451] Buharî, 86/11; Müslim, 1688. Hz. Âişe'den.

[452] Ebu Davud, 1710, 1711, 1712, 1713, 4390; Nesâî, 8/65, 86; Ahmed, 6683, 6746. Amr b. Şuayb—babası—dedesi kanalıyla. Senedi hasendir. Rafı' b. Hadîc'ten, Muvatta (2/839), Tirmizî (1449), Ebu Davud (4388) ve İbn Mâce'de (2593): "Meyve ve hurma cümmarı çalan kimseye el kesme cezası yoktur," şeklinde rivayet edilmiştir». Hadis sahihtir.

[453] Ahmed, 2/180; Nesâî, 8/86; İbn Mâce, 2596. Amr b. Şuayb—babası—dedesi isnadıyla. Sened hasendir.

[454] Ebu Davud, 4394; Nesâî, 8/68, 69, 70. Senedi sahihtir.

[455] Ahmed, 2/145; Ebu Davud, 4386; Nesâi, 8/77. İbn Ömer'den. Senedi şahindir.

[456] İbn Mâce, 2590. İbn Abbas'dan. Senedde Cübâre b. el-Mugallis ile Haccâc b. Temîm vardır, her ikisi de zayıftır.

[457] Ebu Davud, 4380; Nesâî, 8/67; İbn Mâce, 2598. Ebu Ümeyye el-Mahzûmî'den. Senedinde Ebu Zerr'in azadlısı Ebu'l-Münzir vardır ki meçhuldür. Diğer râvileri sikadır.

[458] Hâkim, Müsiedrek'de (4/381) ed-Derâverdi—Yezİd b. Husafe—Muhammed b. Abdur-rahman b. Sevban—Ebu Hureyre senediyle tahric ederek sahih olduğunu söylemiş, Ze-hebî de onu tasdik etmiştir. Ancak Dârakutnî, (2/331) tahririnden sonra şöyle demiştir: "Hadis, Sevri—Yezid b. Husayfe—Muhammed b. Abdurrahman b. Sevban tariki ile mür-se) olarak rivayet edilmiştir." Ebu Davud da el-Merâsîf'inde, Sevri'den mürsel olarak rivayet etmiştir. Abdürrezzak, İbn Cüreyc ve Sevrî'den mürsel olarak tahric etmiştir (18923). Ebu Ubeyd Kasım b. Sellâm da Ganbu'l-Hadis'indt, İsmail b. Cafer—Yezid b. Husayfe kanalıyla yine mürsel olarak zikretmiştir.

[459] Ebu Davud, 4411; Tirmizî, 1447; Nesâî, 8/92, 93; İbn Mâce, 2578. Fıidâle b. Ubeyd'-den. Hadisin senedinde Haccâc b. Ertât vardır, hata ve tedlisi çok birisidir. Ayrıca İbn Hİbbân'dan başkasınca sika kabul edilmeyen bir râvi olan Abdurrahman b. Muhayriz de bulunmaktadır.

İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 5/164-167.

๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Zadul Mead => Konuyu başlatan: Safiye Gül üzerinde 03 Haziran 2011, 16:18:10