Hendek savaşı

ON BİRİNCİ BÖLÜM HENDEK SAVAŞI
A) HENDEK SAVAŞI

İki görüşten en kuvvetlisine göre, hicretin 5. yılının Şevval ayında vuku bulmuştur. Çünkü Uhud savaşının hicri 3. yılın Şevval ayında olduğunda ihtilâf yoktur. Müşrikler, ertesi yıl yani hicrî 4. yılda Rasûluilah'a (s.a.) savaş için geleceklerine dair söz vermişlerdi. Ama o yıl kıtlık başgösterdiğinden dolayı sözlerini tutmayıp caydılar. Hicri 5. yıl olunca Rasûlullah'la (s.a.) savaşmak üzere geldiler. Siyer ve meğâzi âlimlerinin görüşü budur.

Musa b. Ukbe, megazî ve siyer âlimlerine karşı çıkarak; "Aksine (Hendek savaşı) hicrî 4. yılda vuku bulmuştur." der.

İbn Hazm: "Kuşkusuz sahih olan budur." der. Ve bu görüşe Sahihayn' -da geçen şu İbn Ömer hadisini delil gösterir: "Uhud savaşında İbn Ömer, on dörtyaşındaiken Rasûluilah'a (s.a.) gösterildi de (savaşması için) izin vermedi. Daha sonra Hendek savaşı sırasında on beş yaşında iken gösterilince izin verdi.[640]

îbn Hazm der ki: "Şu halde doğru olan, iki savaş arasında sadece bir yıl olduğudur."[641]

Bu görüşe iki şekilde karşı çıkılabilir:

1— îbn Ömer haber vermiştir ki, Hz. Peygamber (s.a.) kendisini sava-şamayacak kadar küçük gördüğü için geri çevirmiş ve savaşabileceği yaşa ulaştığını anlayınca da izin vermiştir. Yoksa bunda (İbn Ömer'i^) on dört yaşını bir yıl veya daha fazla aşmış olmasını çürüten bir durum yoktur.

2— Belki de İbn Ömer, Uhud savaşında on dört yaşma yeni basmış, Hendek savaşında ise on beşinin sonuna gelmişti. [642]

[640] Buharı, 64/29; Müslim, 1868.

[641] Cevâmiu's-Sîre, 158. İbn Kesir, Fusûl adlı eserinde (s. 56) İbn Hazm'ın görüşünü ve İbn Ömer hadisini deiil göstermesini naklederek; Evet bu hadis Sahihayn 'da mevcuttur; ama İbn Hazm'ın iddia ettiği şeye delil teşkil etmez, der. Çünkü Rasûluüah'a (s.a.) göre savaşa izin verme yaşı (asgari) onbeş yaşı idi. Onbeş yaşında olana izin veriyor, olmayana vermiyordu. îbn Ömer'e de, Uhud savaşında on beş yaşında olmadığı için izin verme miş, Hendek savaşında bu yaşa ulaştığı için izin vermiştir. Dolayısıyla bu durum, İbn

Ömer'in on beşini bir, iki, üç (yıl) hatta daha fazla aşmış olmasına engel teşkil etmez. Herhalde İbn Ömer, şöyle demiştir: "Ben, buluğa ermişken yahut savaş erlerinden biri olarak, Hendek savaşında kendimi Rasülullah'a arzettim."

[642] İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 3/309-310.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın