Eserleri

E. Eserleri:

îbn Kayyim büyük bir ilmî servet bırakmıştır. 'Hocasından elde ettiği bilgileri kendi görüşlerini de ekleyerek ustalıkla ve büyük bir hoşgörü içinde kitaplaştırmıştır. Eserlerine baktığımızda hocası İbn Teymiye'nin eserlerinde görülen cedel ve münakaşa üslubu pek görülmez. İncelediği konulan iki zıt kutup açısından ele alır ve mutedil bir görüşe varmaya çalışır. O eserlerini sakin ve mutmain bir tavırla yazar. Eserleri derin düşüncenin, geniş ufkun ve sağlam bir himmetin ürünüdür. Tertipleri ve bölümlere ayrılışları son derece güzeldir. Fikirler bir uyum içinde birbirini takip etmekte ve tatlı bir üslubla okuyuculara sunulmaktadır. Onun eserlerinde selefin nuru ve geçmiş büyüklerin hikmeti göze çarpar. Kur'an ve sünnet ışığı altında ele aldığı tasavvufî görüşlerini selef-i sâlihin —Sahabe ve tabiînin— sözlerini aktararak zenginleştirir. Çoğu basılmış olan eserlerinin başlıcalan şunlardır:

Tefsir:

1- Şerhu Esmâi'I-Kitabi'l-Azîz.

2- Emsâlu'l-Kur'an.

3- et-Tibyân fi Aksami'l-Kur'an (Eymanü'l-Kur'an).

Hadis ve Siyer:

4- Zâdu'1-Meâd fi Hedyi Hayri'1-İbâd. (Tercümesini sunduğu eseridir).

5- Tehzîbu Sünen-i Ebî Davud (İzahu îlelihi ve Müşkilâtih

6- Zâdu'l-Müsafirin ila Menâzili's-Süada fi Hedyi Hatemi'I-I

Fıkıh ve Usûlü:

7- İ'lamu'l-Muvakkıîn an Rabbi'l-ÂIemin.

8- et-Turuku'1-Hükmiyye fi's-Siyâseti'ş-Şer'iyye.

9- Tuhfetu'l-Mevdûd fi Ahkâmi'l-Mevlûd.

10- İğâsetü'l-Lehfân fi Talâkı'I-Gadbân.

11- Beyânu'd-Delîl alâ İstiğnâi'l-Müsabaka ani't-Tahlîl.

12- Ahkâmu Ehli'z-Zimme.

13- el-Furûsiyye.

14- Hükmü Târiki's-Salât.

15- Nikâhu'l-Muhrim.

16- Ref'ul-Yedeyn fi's-Salât.

17- Hükmü îğmâmi Hilali Ramazan.

18- et-Tahrîr fimâ Yehillu ve Yahrimu min Libasi'l-Harîr.

Kelâm ve Akâid:

19- eş-Şâfiyetü'1-Kâfiye fi'1-İntisar U'l-Fırkati'n-Nâciye.

20- es-Savâıku'l-Mürsele ale'l-Cehmiyye ve'I-Muattala.

21- Şifâu'1-Alîl fi Mesâili'1-Kazâ ve'1-Kader ve'I-Hikmeti ve't-Ta'lîl.

22- Hidâyetü'l-Hayârâ mine'l-Yehudi ve'n-Nasârâ.

23- Hâdi'l-Ervâh ila Bilâdi'l-Efrâh ( = Kitabu Sıfati'I-Cennet).

24- Kitabu'r-Rûh.

25- İctimau'l-Cuyûşi'l-İslâmiyye alâ Gazvi'l-Fırkati'l-Cehmiyye.

26- Cevâbatu Âbidi's-Suiban ve inne Mâhüm Aleyhi Dinü'ş-Şeytân.

27- Kitabu'l-Kebâir.

Ahlâk, Tasavvuf, İrşad ve Diğer İlimler:

28- Medâricü's-Sâlikîn.

29- Uddetü's-Sabirîn ve Zahîretü'ş-Şâkirîn.

30- Seferu'l-Hicreteyn ve Bâbu's-Saadeteyn.

31- Merâhilü's-Sâirîn Beyne Menâzili İyyâke Na'büdü ve İyyâke Nestaîn

32- Akdü Muhkemi'I-Ahkâd Beyne'l-Kelimi't-Tayyib ve'I-Ameli's Salihi'l-Merfû ile 's-Semâ.

33- Tarîku'l-Hicreteyn ve Bâbü's-Seadeteyn.

34- Miftâhü Dâri's-Saade.

35- Nuru'l-Mü'min ve Hayatüh.

36- İğâsetü'I-Lehfân min Mekâyidi's-Şeytan.

37- Nüzhetü'I-Müştâkîn ve Ravzatu'l-Muhibbîn.

38- ed-Dâu ve'd-Devâ.

39- Mesâyidü'ş-Şeytan.

40- Tafdîlu Mekke alâ Medine.

41- Fazlu'1-îlmi.

42- el-Fark Beyne'l-Hulleti ve'I-Mahabbeti ve Münazaratü'l-Halil li-Kavmihi.

43- el-Fethu'I-Kudsi -ve't-Tuhfetü'1-Mekkiyye.

44- Şerhu Esmâi'l-Hüsnâ.

45- Kitabu't-Tâun.

46- es-Sıratü'I-Müstakîm fi Ahkâmı Ehli'l-Cahîm.

47- el-Mesâilu't-Trablûsiyye.

48- Bedâiu'l-Fevâid.

49- el-Fevâid.

50- Cilâu'l-Efhâm fi's-Salât ve's-Selâm ala Hayri'I-Enâm.

51- Butlânu'l-Kimya min Erbaîne Veçhen.

52- el-Kelâmu't-Tayyib ve'I-Ameli's-Salih.

53- Nakdu'l-Menkûl ve'1-Mihakku'l-Mümeyyiz beyne'l-Merdûd vj'l-Makbûl.

54- el-Cevâbü'1-Kâfi li-men Seele ani'd-Devâi'ş-Şâfî.

İslâm'ın, dünya gündeminin —gerek entellektüel, gerek siyasi, gerekse daha başka yönlerden— önemli bir bölümünü oluşturduğu günümüzde elbet bu dinin peygamberinin etraflıca tanınması, O'nun gerçekleştirdiği mükemmel toplum yapısını anlamanın en kestirme yoludur. İslâm O'nun şahsında temsil edilmiş ve O'nun önderliğinde kendini insanlığa sunmuş bir sistemdir.

O'nun hayatı ve yaşayış tarzı incelendiğinde görülecektir ki, hayata yaklaşımı tek boyutlu değildir. Hayatın her yönünü kuşatır. Peygamberdir, devlet başkanıdır, ordu komutanıdır, hâkimdir, kılıcını çekip Allah düşmanlarıyla savaşan bir mücahiddir, tüccardır. Namaz kılan, oruç tutan, hac yapan, gece namazlarına kalkan, devamlı zikir ve tefekkürle meşgul olan bir âbiddir. Hayatı iman, aşk ve cihaddır. Evlenir, alış-veriş yapar, hastaları tedavi eder, elbisesinin söküğünü diker, ayakkabısını tamir eder, çocuklarla şakalaşır, pehlivanlarla güreşir, hanımıyla koşu yarışı yapar. Hayat dolu mükemmel bir insandır O. Kısacası Allah'ın bütün insanlara sunduğu en güzel örnektir, O. Hz. Peygamber'in (s.a.) hayatının her yönünü ele alan ve kendisine has tatlı bir üslupla anlatan İbn Kayyim'in, sahasında ilk ve en orijinal eseri Zâdu'l-Meâd1 in Türkçeye kazandırılması, bu örnek insanı izlemek durumunda olan müslümanlar ve O'nu en doğru, en güvenilir kaynaklardan öğrenmek isteyenler için kaçınılmaz bir zaruretti. Okuyanlara yeni ufuklar açacağına inandığftnız bu eserin tercümesinde esas aldığımız Arapça aslı, Şuayb el-Arnaûd ve Abdülkadir el-Arnaûd adlı iki değerli araştırıcının tahkikiyle 1985'de ikinci baskısını yapan beş ciltlik baskısıdır. Bu iki araştırıcının dipnotlarından yararlanmakla birlikte biz de bir takım dipnotlar ekledik. Ayrıca Buharı hadislerinin kitap ve bab numaraları tarafımızdan tes-bit edilmiştir. Hadislerin senedleri arasındaki tahdis sigaları rivayet tekniği sayılabileceği için zikredilmemiş, onlar yerine (-) işareti konmuştur. Konular arasına uygun yerlerde zaman zaman tarafımızdan başlıklar konulmuştur.

İlmî çalışmalarımda bana yol gösteren sayın hocam Doç.Dr. Hayred-din Karaman'a saygı ve şükranlarımı sunar, eseri yayınlamayı üstlenen İklim Yayınlarına teşekkürlerimi arzederim.

Hatalarımıza muttali olan kardeşlerimizin bizi haberdar etmesini eder, Cenab-ı Hak'dan okuyanlara fayda vermesini temenni ederi;

Gayret bizden, başarı Aüah'dan.

Şükrü Özej Üsküdar, 1988[6]

[6] İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 1/20-24.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın