Çirkin isimler

3- Çirkin İsimler:

Her kul irade ile hareket ettiğinden ve azmetme, karar verme iradenin başlangıcı olduğundan, kulun hareket ve kesbi iradesine bağlı bulunduğundan ötürüdür ki, isimlerin en doğrusu Hemmâm ve Haris isimlendir. Zira bu isimleri taşıyanlar, bunların ifade ettiği anlamın hakikatinden uzaklaşmaz ve ayrılmazlar. Gerçek hükümranlık yalnız Allah'a ait olduğundan ve O'ndan başka gerçek hükümran bulunmadığından Allah katında en çirkin, en aşağılık ve O'nun en çok gazaba geldiği isim Şâhânşah yani Hü-kümranlak Hükümranı, Sultanlar Sultanı ismidir. Çünkü böyle bir şey Al-

lah'tan başka hiç kimse için sözkonsu değildir. O'ndan başkasını bu isimle adlandırmak en bâtıl bir husustur. Allah bâtılı sevmez.

Bazı ilim adamları buna Kâdı'l-kudât ( = Kadılar Kadısı) ismini de katmışlar ve demişlerdir ki: Kadılar Kadısı diye yalnız hak hüküm verene denir. O, haklıyı haksızdan ayıranların en hayırlısı demektir. Bir hüküm verdiğinde ona yalnızca "ol" der, o da oluverir.

İğrençlik, çirkinlik ve yalanlık bakımlarından bu ismi Seyyidünnâs ( = İnsanların Efendisi) ve Seyidü'1-küll ( = Herkesin Efendisi) isimleri izler. Bu yalnız Allah Rasûlüne (s.a.) ait bir özelliktir. Nitekim Hz. Peygamber (s.a.): "Ben kıyamet günü Âdemoğullannın efendisiyim. Bunda övünç yok" demiştir.[762] Herhangi bir kimsenin O'ndan başkasına "Âdemoğullarmın Efendisi" demesi caiz olmadığı gibi, "İnsanların Efendisi" ve "Herkesin Efendisi" demesi de katiyen caiz değildir.

Harb ve Mürre isimlerinin ifade ettikleri anlamlar nefislerin en hoşlanmadığı ve en çirkin gördüğü şeyler oldukları için, isimlerin en çirkini Harb ve Mürre isimleri olmuştur. Hanzale ( = Ebu Cehil karpuzu), Hazn ve bunlara benzer isimler de buna kıyas edilir. Bu isimler, kendilerini taşıyanlarda tesir uyandırmaya ne kadar da uygundurlar! Nitekim "Hazn" ismi Saîd b. Müseyyeb ve ailesinde hüzün (yahut sertlik) tesiri yapmıştır. [763]

[762] Buharî, 60/3; Müslim, 194 ve 2278; Ebu Davud, 4673; Tirmizî, 3618; tbn Mâce, 4308; îbn Hibbân, 2127.

[763] İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 2/345-346.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın