Amr b. As ın teyemmüm alması

2— Amr b. Âs'ın Bu Gazada Teyemmüm Alması:

Bu gazada ordu komutanı Amr b. Âs ihtilâm olmuştu. Çok soğuk bir gece olduğu için su kullanmaktan korktu ve teyemmüm yaptı, arkadaşlarına sabah namazım kıldırdı. Bunu Hz. Peygamber'e (s.a.) haber verdiklerinde buyurdu ki: "Ey Amr, sen cünüb iken arkadaşlarına namaz mı kıldırdın?!" Amr, kendisini yıkanmaktan alıkoyan şeyi şöyle anlattı: Ben Allah Teâlâ'mn şu kelâmını işitmiştim: "...Kendi kendinizi öldürmeyin. Şüphesiz ki Allah size çok merhamet edicidir." [854] Buna karşılık Rasûlullah (s.a.) gülümsedi ve bir şey söylemedi. [855]

"Teyemmüm, hadesi (abdestsizliği ve cünüplüğü) ortadan kaldırrinzj Çünkü Hz. Peygamber (s.a.), teyemmüm yaptığı halde Amr'a cünüb denjiş tir." diyenler bu olayı delil göstermişlerdir.

Bu konuda onlara karşı gelenler, üç cevap ortaya koymuşlardır:

1— Sahabîler Amr'ı şikâyet ettiklerinde, "Cünüb iken bize sabah namazını kıldırdı" demişlerdi. Bundan dolayı Hz. Peygamber (s.a.), ona, hem soru sorma hem de olayı öğrenmek isteme tarzında: "Sen cünüb iken arkadaşlarına namaz mı kıldırdın?!" buyurmuştur, Amr, mazeretini bildirip ihtiyacı yüzünden teyemmüm yaptığını açıklayınca, Hz. Peygamber (s.a.), onun söylediklerini kabul etti.

2— Rivayetlerde farklılık vardır. Amr'ın kasıklarını yıkayıp namaz ab-desti aldığı, bundan sonra arkadaşlarına namaz kıldırdığı da rivayet edilmiştir ki bu rivayette teyemmüm zikredilmemiştir. Bu rivayet teyemmüm rivayetinden daha sağlam gözükmektedir. Abdülhak, teyemmüm rivayetini zikrettikten sonra bu hadisi naklederek şöyle demiştir: Bu rivayet birincisinden daha mevsûldür. Çünkü Abdurrahman b. Cübeyr el-Mısrî -Amr'm azatlısı Ebu Kay s- Amr senediyle nakledilmiştir. [856] Teyemmümün zikredildiği birinci rivayet ise, yine Abdurrahman b. Cübeyr'in Amr b. Âs'tan rivayeti olarak gelmekte, fakat aralarındaki Ebu Kays isimli râvi zikredilmemektedir.

3— Hz. Peygamber (s.a.), Amr'm gusletmeyi terkedişindeki fıkhı bilgisini öğrenmek istediği için ona: "Sen arkadaşlarına cünüb iken namaz mı kıldırdın?!" demişti. Amr, O'na, teyemmüm alış sebebi konusundaki fıkhı bilgisini söyleyince Peygamber (s.a.) kendisine, öyle yapma demedi. Bu da | gösterir ki, Amr'ın, haber verdiği üzere soğu.ktan dolayı helâk olmaktan korkarak yaptığı teyemmüm ve o durumda teyemmümle namaz kıldırması -Allah daha iyi bilir ya- caizdir ve bunu yapan kimseye karşı gelinmez. Böylece anlaşılmıştır ki, Hz. Peygamber (s.a.) onun fıkhını ve ilmini öğrenmek istemiştir. En iyi bilen Allah'tır. [857]

[854] Nisa, 4/29.

[855] Ebu Davud, 334; Beyhakî, 1/225. Senedi kuvvetlidir. Hadisi Buharı, Sahih'inde (6/6) muallak olarak kaydetmiş, Haftz İbn Hacer ise kuvvetli bulmuştur. İbn Hibbân (202) ve Hâkim (1/177) hadisi sahih bulmuş, Zehebî de buna katılmıştır. Münzirî de hasen olduğunu belirtmiştir. Hafız îbn Hacer der ki: Bu hadisten şu hükümler çıkarılmıştır: 1- Suyu kullanması halinde helâk olmaktan korkan kimsenin teyemmüm etmesi caizdir; soğuk veya başka sebeplerden dolayı olması farketmez. 2- Teyemmüm eden kimsenin, abdestli olanlara imam olup namaz kıldırması caizdir. 3- Hz. Peygamber (s.a) devrinde ictihad yapmak caizdir.

[856] Ebu Davud, 335. İsnadı sahihtir. Abdürrezzak da Musannef inde (878) başka bir yolla Abdullah b. Amr b. Âs'tan rivayet etmiş, ama teyemmümü zikretmemiştir.

[857] İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 3/434-435.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın