Sayfayı Yazdır - Üç mahrem vakit

5— Üç Mahrem Vakit:

Cenâb-ı Hakk'ın, kölelere, bulûğa ermemiş çocuklara sabahtan önce, öğlen kaylûle vaktinde, akşam uyku vaktindeki üç mahrem vakitte emretmiş olduğu izin istemeye gelince; îbn Abbas (r.a.) bunu emreder ve; insanlar bununla amel etmeyi terketmişlerdir, derdi. Bazı âlimler, bu âyetin neshe-dildiğini söylemekle birlikte hiçbir delil getirememişlerdir. Bazı âlimler de; âyetteki emir ,vücup için değil, nedb ve irşâd içindir, demişlerdir. Halbuki bunların da, âyeti, zahirinden başka mânâya hamletmeye delâlet edecek bir nasları yoktur. Bazı âlimler ise: Bu âyet özellikle kadınlara hastır. Erkeklere gelince, onlar her vakit izin istemelidirler demişlerdir. Bazıları diyorlar ki: Bu da bâtıl bir görüştür. Çünkü "ellezîne" çoğulu kadınlara has olmaz. Şayet mutlak olarak onlar kastedüirse, tağlib kaidesine göre erkeklerle birlikte ele alınırlar. Bazı âlimler de bunun aksini söylemişler ve: Buradaki emir kadınlar hariç sadece erkekleredir, demişler ve burada iki yerde "ellezîne" tabirinin geçmesini delil getirmişlerdir. Halbuki âyetin siyakı buna mânidir. Onu iyice düşün!

Bir grup âlim de: Bu vakitte izin isteme bir ihtiyaçtan dolayı idi. Sonra bu ihtiyaç zail oldu. Bir hüküm bir illete mebnî olarak ortaya konmuşsa, illet zail olduğunda hüküm de zail olmuş olur, demişlerdir.

Ebu Davud, Sünen'mdt şu hâdiseyi nakletmiştir: Iraklılardan bir grup, İbn Abbas'a (r.anhuma) sordular: Ey îbn Abbas! Şunlarla emrolunmuş olduğumuz "Ey mü'minler! Elleriniz altında bulunan (köle ve cariyeleriniz) ve içinizden henüz ergenlik çağma girmemiş olanlar, sabah namazından önce, öğleyin soyunduğunuz vakit ve yatsı namazından sonra (yanınıza gireceklerinde) sizden üç kere izin istesinler.." âyeti —ki[1016] halk bu âyetle amel etmeyi terketmiştir,— bunun hakkında ne diyorsun? îbn Abbas dedi ki: Muhakkak ki Cenâb-ı Hak, mü'minlere karşı çok merhametli olup, setri sevendir. Halkın evlerinde ne perde, ne de yatak odaları var idi. Bundan dolayı da, hizmetçi, çocuklar, adamın yetim kızı ve adam eve her zaman girip çıkıyorlardı. îşte bu sebebten Cenâb-ı Hak, istirahata ayrılan üç ma.hrem vakitte eve izin alarak girmeyi emretti. Cenâb-ı Hak onlara örtüler ve hayır getirdi. Hiç bir kimseyi de bundan sonra bu şekilde amel ederken görmedim.[1017]

Bazılan bu eserin îbn Abbas'tan naklinin sabit olmadığım iddia etmişler. Senedinde bulunan îkrime ve Amr b. Ebî Amr'a, ta'n isnad etmişlerdir. Halbuki bu râvilerle, Sahih sahibi olan Buharı ve Müslim delil getirmişlerdir. Bunun inkârı ise inat olup, yorumu yapılamayacak kadar uzak bir iddiadır.

Bir grup âlim de; âyet, muarızı olmaksızın âmdir, muhkemdir. İnsanların çoğu bunu terketseler de, amel etmek vaciptir, demişlerdir.

Sahih olan ise; şayet evde, kapının açılması, veya perdenin kaldırılması veya girenin çıkanın gidip gelmesi gibi, girmeye delâlet edecek ve izin alma manasına gelecek bir hareket olursa, izin almaya gerek kalmaz. Şayet

hareket bu mânaya gelmezse, mutlaka izin gerekir. Âyetin işaretiyle bu hüküm bir illetle mualleldir ki, o bulunduğunda, hüküm de bulunur. O bulunmazsa hüküm de ortadan kalkar. En doğrusunu Allah (c.c.) bilir. [1018]

[1016] Nûr; 24/58: "Ey iman edenler! Sağ ellerinizin malik olduğu ve bulûğa ermemiş erkekler sizden izin alsınlar..."

[1017] Ebu Davud, 5192. Senedi hasendir. Ayrıca îbn Kesîr, Tefsîr'inde (3/303) sahih bir isnâdla îbn Abbas'tan rivayet etmiştir.

[1018] İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 2/440-442.

๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Zadul Mead => Konuyu başlatan: Safiye Gül üzerinde 21 Temmuz 2011, 01:52:21