Ünite 6 Yahudilik I

ÜNİTE 6 / YAHUDİLİK - I

S.   TEVRAT’A GÖRE YAHUDİLERİN SONU KİME DAYANMAKTADIR?
C.   Tevrat’a göre bütün insanlar tek bir atadan gelmiş ve Nuh’un oğulları zamanına kadar insanlar arasında ırki bir ayrım olmamıştır. Geleneksel Yahudi anlayışına göre Nuh’un Ham, Sam ve Yafes adındaki üç oğlu, değişik milletlerin atası olmuşlardır. Yahudilerin soyu Nuh’un seçkin oğlu Sam’a dayanmaktadır.

S.   HZ. İBRAHİM’İN BÜYÜK ATASI KİMDİR?
C.   Sam’ın neslinden gelen Eber Hz. İbrahim’in büyük atasıdır.

S.   YAHUDİLERİN EN ÖNEMLİ ATASI HZ. İBRAHİM’E VE ONUN KONUŞTUĞU DİLE NE AD VERİLMİŞTİR?
C.   Hz. İbrahim’e “Eber’in neslinden” anlamında İvrî (İbranî), onun konuştuğu dile de İvrit (İbranice) adı verilmiştir. İbranî ve İbranice terimlerinin buradan geldiği söylenmektedir.

S.   DOĞU BİLİMCİLERE (ŞARKİYATÇILARA) GÖRE İBRANÎ VE İBRANİCE’NİN KÖKENİ NEDİR? BU KELİMELER, ESKİ MISIR DİLİNDE NE ANLAMA GELMEKTEDİR?
C.   Doğubilimcilere (Şarkiyatçılara) göre İbranî ve İbranice’nin kökeni Apiru veya Hapiru’dur. Bu kelimeler, eski Mısır dilinde “kumla örtülü” anlamına gelmektedir.

S.   TEVRAT’A GÖRE HZ. İBRAHİM’İN İSMAİL VE İSHAK ADINDA İKİ OĞLU OLMUŞTUR. BUNLARDAN HANGİSİNİN SOYUNDAN ARAPLAR MEYDANA GELMİŞ, HANGİSİ İBRANİLERİN ATASI OLMUŞTUR?
C.   İsmail’in soyundan Araplar meydana gelmiştir. İshak ise İbranilerin atası olmuştur.

S.   İSHAK’IN KAÇ OĞLU DÜNYAYA GELMİŞ VE ATALARINDAN KENDİSİNE GEÇMİŞ OLAN SEÇİLMİŞLİK VASFI BU OĞULLARINDAN HANGİSİNE VERİLMİŞTİR?
C.   İshak’ın Esav ve Yakup adında iki oğlu dünyaya gelmiş ve atalarından kendisine geçmiş olan seçilmişlik vasfı bu oğullarından Yakub’a verilmiştir.

S.   YAKUB’UN ŞAHSINDA YAHUDİLERE “İSRAİL” ADI HANGİ OLAY ÜZERİNE VERİLMİŞTİR?
C.   Yakup, bir gece kırda iken, kendisini ‘’Allah adamı’’ olarak tanıtan bir adam karşısına çıkmış ve onunla sabaha kadar güreşmiş, fakat yenilmiştir. Sabah olunca rakibi Yakub’u kutsamış ve ona “Tanrıyla uğraşan” anlamında “İsrail”(Yisrael) adını vermiş, nesline de “İsrailoğulları” (Bney Yisrael) demiştir. Böylece İbranîler, İsrailoğulları adını almışlardır.

S.   BU MİLLET YAKUB’TAN SÜLEYMAN SONRASINA KADAR “İSRAİL” VE “İSRAİLOĞULLARI” OLARAK ANILMIŞTIR. SÜLEYMAN’DAN SONRA İSRAİLOĞULLARI KAÇA AYRILMIŞTIR?
C.   Süleyman’dan sonra İsrailoğulları ikiye ayrılmış, biri kuzeyde İsrail, diğeri güneyde Yahuda olmak üzere iki ayrı krallık ortaya çıkmıştır. Yahuda ile Binyamin kabileleri Yahuda krallığını, diğer on kabile ise İsrail krallığını oluşturmuştur.
S.   İSRAİL KRALLIĞI NE ZAMAN, KİMLER TARAFINDAN ORTADAN KALDIRILMIŞTIR?
C.   M.Ö. 722’de Asurlular tarafından ortadan kaldırılmıştır.

S.   ‘’YAHUDİ‘’ ADI NE ZAMAN KULLANILMAYA BAŞLAMIŞTIR?
C.   İsrail krallığının yıkılışından bir süre sonra, M.Ö. 587’de güneydeki Yahuda krallığı da Babilliler tarafından yıkılmış ve buradaki halkın önemli bir kısmı Babil şehirlerine sürgün edilmiştir. Babil sürgününden döndükten sonra, Asurlular tarafından buraya yerleştirilmiş ve Yahudi dinini kabul etmiş Samirîlerden kendilerini ayırmak için “Yahuda halkı” adını almışlardır. Bundan sonra İsrailoğulları “Yahudi” olarak anılır olmuşlardır.

S.   YAHUDİLİĞE MENSUP OLANLAR, TARİHTEN GÜNÜMÜZE HANGİ İSİMLERLE ANILMIŞLARDIR?
C.   İbranî, İsrail ve Yahudi isimleriyle anılmışlardır. “İbranî” ve “İsrail” tarihi anlamda , “Yahudi” ise özel ve yaşayan bir kavmi tanımlamak için kullanılmıştır. Tarih içinde bu iki terim karakterle ilgili bir muhteva kazanmıştır. “İsrail” olumlu karakteri , “Yahudi” ise olumsuz karakteri belirtir olmuştur.

S.   YAHUDİLER HIRİSTİYAN TOPRAKLARINDA HANGİ İSMİ KULLANMAYI TERCİH ETMİŞLERDİR?
C.   “İsraelî’’ (İsraelite) ismini kullanmayı tercih etmişlerdir.

S.   YAHUDİLER AZINLIKTA BULUNDUKLARI MÜSLÜMAN ÜLKELERDE “YAHUDİ” YERİNE HANGİ İSMİ KULLANMAYI TERCİH ETMİŞLERDİR?
C.   “Musevî” ismini kullanmayı tercih etmişlerdir.

S.   YAHUDİ VE MUSEVİ İSİMLERİ ARASINDA ANLAM BAKIMINDAN NE GİBİ BİR FARK VARDIR?
C.   “Yahudi” denince; entrika, yalan, hile, sözünde durmama, kandırma, ihanet gibi gayri ahlaki davranışlar akla gelmektedir. “Musevi” ise, daha olumlu ve yumuşak bir imaj çizmektedir.

S.   BUGÜN YAHUDİLER HANGİ İSMİ KULLANMAKTADIR?
C.   “İsrail” ve “Yahudi” ismini kullanmaktadır.

S.   1948 ‘DE FİLİSTİN’DE KURULAN DEVLETİN ADI NEDİR?
C.   İsrail’dir. Bu devletin etnik kökenine bakılmaksızın “İsraelî” (İsrailli) denmektedir. Yahudi ismi ise, ırken ve dinen Yahudi olanlar için kullanılmaktadır.

S.   KUR’AN-I KERİM’DE İSRAİL, İSRAİLOĞULLARI VE YAHUDİ KELİMELERİ GEÇMEKTEDİR. BU KELİMELERLE KİMLER KASTEDİLMEKTEDİR?
C.   İsrail kelimesiyle Hz. Yakup kastedilmektedir. Hz. İsa’dan önceki Yahudilerden ‘’İsrailoğulları’’ , ondan sonrakiler ise ‘’Yahudi’’ adıyla anılmaktadır.

S.   YAHUDİLİK NEDİR?
C.   Yahudilik; belli bir toprakla kimlikleştirilmiş bir grup hayatını, müşterek bir inancı, bir dil ve edebiyatı, folkloru, kanun kodekslerini ve sanatı bünyesinde barındıran bir dindir.

S.   YAHUDİ OLMANIN TEMEL ŞARTLARI NELERDİR?
C.   Yahudi din adamlarının belirlediği kurallara göre, Yahudilik, sadece Şema Yisrael (Yahudiliğin Kelime-i Tevhidi) cümlesini ikrar edenlerin dini değildir. Yahudi olmanın bazı ırki ve dini şartları vardır. Yahudi olmanın temel ön şartı, Yahudi bir anne babadan veya Yahudi bir anneden doğmaktır. Sadece babası Yahudi olan bir kimsenin Yahudi sayılabilmesi için Yahudi dinine de girmesi gerekir. Milliyeti bakımından Yahudi olmayıp sonradan Yahudiliğe giren kimse de Yahudi sayılır.

S.   YAHUDİLERİN TARİHİ KİMİNLE BAŞLAMIŞTIR?
C.   Hz. İbrahim’le başlamıştır.

S.   HZ. İBRAHİM’İN KAÇ ÇOCUĞU OLMUŞTUR?
C.   Eşi Sara ile evliliğinden İshak, cariyesi Hacer ile evliliğinden İsmail adında iki oğlu dünyaya gelmiştir. Ve Yahudilere göre: Hz. İbrahim’in soyu İshak’ta yücelmiştir.

S.   TEVRAT’A GÖRE HZ. İBRAHİM’İN NESLİNİ DEVAM ETTİREN İSHAK’IN KAÇ ÇOCUĞU VARDI?
C.   İshak’ın da iki oğlu vardı; Esav ve Yakup.

S.   YAHUDİ KÜLTÜRÜNDE İLK OĞUL OLMANIN NE GİBİ BİR AYRICALIĞI BULUNMAKTAYDI?
C.   Babanın otoritesi ve malının büyük bir kısmı ilk oğula kaldığı için ayrıcalığı bulunmaktaydı.

S.   İSHAK YAŞLANIP GÖZLERİ GÖRMEZ OLUNCA KİME BEREKET DUASI ETMEK İSTEDİ?
C.   İlk doğan oğlu Esav’a bereket duası etmek istedi. Fakat Yakup, annesinin de yardımını alarak babasına kendisini Esav olarak tanıttı ve bereket duasını aldı. Böylece Esav’ın hakkı olan ilk oğulluğun imtiyazını ele geçirmiş oldu. Allah Yakub’un ilk oğulluğunu onaylayarak onu mübarek kıldı.

S.   ESAV’IN ÖLDÜRMESİNDEN KORKAN YAKUP NEREYE GİTTİ?
C.   Harran’a, dayısı Laban’ın yanına gitti. Orada dayısının iki kızıyla evlendi.

S.   YAKUB’UN KAÇ ÇOCUĞU OLDU?
C.   Dayısı Laban’ın iki kızından ve cariyelerinden on iki oğlu oldu. İsrailoğullarının on iki kabilesinin kökeni, Yakub’un bu on iki oğluna dayanmaktadır.

S.   İSRAİLOĞULLARI NE KADAR SÜRE MISIR’DA KÖLE OLARAK KALDILAR?
C.   Dört yüz sene Mısır’da köle olarak kaldılar.

S.   YAHUDİLİĞİN ASIL KURUCUSU KİMDİR?
C.   Hz. Musa’dır.

S.   TEVRAT’A GÖRE TANRI MUSA’YI MISIR’A NİÇİN GÖNDERMİŞTİ?
C.   Tanrı, Horeb dağında yanan bir çalılığın içinden Hz. Musa’ya hitap etti ve ona, İsrailoğullarını Mısır esaretinden kurtarma görevi verdi. Kardeşi Harun’u da ona yardımcı yaptı. Bu aynı zamanda Hz. Musa’nın peygamberlik görevinin de başlangıcıdır.

S.   YAHUDİLİĞİN TEMEL İLKELERİNİ OLUŞTURAN ON EMİR HANGİ MADDELERDEN OLUŞMAKTADIR?
C.   Yahudiliğin temel ilkelerini oluşturan On Emir:
1.   Seni Mısır diyarından, esaret evinden çıkaran Tanrı benim. Benden başka Tanrın olmayacak.
2.   Kendin için yontma put yapmayacaksın. Hiçbir şeyin resmini yapıp tapmayacaksın.
3.   Tanrının adını boş yere ağzına almayacaksın.
4.   Cumartesi gününü daima hatırlayıp onu kutsal bileceksin. Haftanın altı gününde çalışacak, yedinci gün dinleneceksin. Cumartesi, Rabbine tahsis edilmiş genel dinlenme günüdür. O gün, ne sen, ne oğlun, ne kızın, ne hizmetçilerin, ne de hayvanların bir iş yapacaktır.
5.   Babana ve annene hürmet edeceksin.
6.   Öldürmeyeceksin.
7.   Zina yapmayacaksın.
8.   Çalmayacaksın.
9.   Komşuna karşı yalancı şahitlik yapmayacaksın.
10.   Komşunun evine tamah etmeyeceksin.; komşunun eşine , kölesine , cariyesine , öküzüne , eşeğine , hiçbir şeyine göz dikmeyeceksin.

S.   TEVRAT’A GÖRE İSRAİLOĞULLARI HZ. MUSA ZAMANINDA “ARZ-I MEV’UD” A NİÇİN GİREMEMİŞLERDİR?
C.   Hz.Musa ataları İbrahim’e, İshak’a ve Yakub’a vadedilmiş olan kutsal topraklara, Arz-ı Mev’ud’a gitmek için İsrailoğullarıyla birlikte yola çıktı. İsrailoğulları bu göç esnasında sık sık isyan ettiler. Hz. Musa’ya zorluk çıkardılar. Tanrı, isyanları sebebiyle birçok kez onları cezalandırdı. En büyük cez ise kırk yıl çölde dolaşmalarıydı. Tevrat’ın ifadesine göre, Hz. Musa bile işlediği küçük bir suç yüzünden kutsal toprakları göremedi.

S.   HZ. MUSA KAÇ YAŞINDA VE NEREDE ÖLMÜŞTÜR?
C.   Yüz yirmi yaşında iken Moab diyarında öldü ve oraya gömüldü.

S.   KUDÜS’Ü KİM FETHEDİP BAŞKENT YAPMIŞTIR? İSRAİLOĞULLARI EN İHTİŞAMLI DÖNEMLERİNİ KİMİN ZAMANINDA YAŞAMIŞLARDIR?
C.   Davud, Kudüs’ü fethedip orasını başkent yapmıştır. İsrailoğulları en ihtişamlı dönemlerini Davud zamanında yaşamışlardır.

S.   YAHUDİ TARİHİNDE ÖNEMLİ BİR YERİ OLAN MABET’İ KİM İNŞA ETTİRMİŞTİR? BU MABEDİN İSLAM TARİHİNDE ADI NEDİR?
C.   Davud’un oğlu Süleyman Tanrı’nın vadettiği gibi Kudüs’deki Moriah dağında büyük mabedi inşa et...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın