Sabır Aydınlıktır

SABIR AYDINLIKTIR

Dr.Ekrem KELEŞ

I- Konunun Plânı
A- Sabrın Anlamı ve Dini Temeli
B- Sabır Alanları/ Sabır Çeşitleri
1-Musibetler Karşısında Sabır
2-Şehvetler karşısında Sabır
3-Hayır ve İyilik Yolunda karşılaşılan Güçlüklere Sabır
C- Müminin Özelliklerinden Biri Olarak Sabrı Tavsiye ve Sabır Dayanışması
D- Sabır Sonucunda Elde Edilecek Kazanımlar
a-Dünyevi Kazanımlar
1-Sabır Direnç Kazandırır
2-Sabır Ruh Sağlığını Korur
3-Nice Hayırlı İşler Yapılmasını Sağlar
b-Ebediyet Yurduna Yönelik Kazanımlar
1-Allah Sabredenleri Sever
2-Sabredenler Cenneti Hak Eder

II- Konunun Açılımı ve İşlenişi
Konunun açılımına, Rasûlullah (s.a.v.)’in ‘Sabır Aydınlıktır’ hadisiyle başlanabilir. Rasulullah (as)a, az sözle bir çok manayı ifade edebilme özelliği verildiğine dikkat çekilerek Peygamber Efendimizin, bu iki kelimelik mübârek sözleri ile de adeta binlerce hakikati ifade ettiği anlatılır.
Bu hadisin, “Sabır bir ışıktır” veya “Sabır bir aydınlıktır” şeklinde meallendirebileceği belirtilerek bu mananın, halkımızın dilinde “Sabrın sonu selamettir” ifadesi ile atasözü haline getirildiği belirtilir. İnsanların yaşadığı binlerce tecrübe, Rasûlullah (s.a.v.) Efendimizin bu mübarek sözünün, ne büyük bir gerçeği ifade ettiğini gösterdiğine vurgu yapılır.
Konunun açılımı şöyle sürdürülebilir:
İslam’da “övülen ve tavsiye edilen sabır, iman ve salih amelle hak ve hayır yolunda sabırdır ki bu, şecaat, sadakat, mertlik şiârıdır. Yoksa her kötülüğe katlanmak, her zillete boyun eğmek, pislikler içine düşüp de her ne pahasına olursa olsun, ondan çıkmaya, kurtulmaya çalışmamak, çabalamamak, ilişik etmemek, batılda, fenalıkta ne olursa olsun, saplanıp kalmak ve şerre rıza demek olan atalet, zillet ve meskenet ile çöküşten ibaret bulunan duygusuzluk değildir” İslam’da övülen ve tavsiye edilen sabır, bir dinamizm, bir hareket, bir direnç ve bir kurtuluş kaynağıdır. En çetin imtihanlardan başarıyla çıkmayı sağlayacak bir anahtardır. Çünkü:
Başa gelen musibetlerin, felaketlerin sıkıntılarından, bunalımlarından ancak sabırla çıkılabilir.
Günahların, masiyetlerin karanlığına sabırla düşülmez.
Nefse ağır gelen taatların meşakkatlerine sabırla katlanılır ve aydınlığa kavuşulur.
Ciddi bir işte başarıya ulaşabilmek ve güzel sonuçlar elde edebilmek, ancak sabırla mümkün olur.
İnsan bazen başına gelen musibetlerden öyle daralır ki içinde bulunduğu bu durumdan asla kurtulamayacağını zanneder. Halbuki başına gelen musibetlere karşı tahammül edebilen, karamsarlığa kapılmayan, bütün bunların, nihayet birer imtihan olduğunu düşünerek Yüce Yaratıcının takdirine teslimiyet gösterip sabredebilen kimseler, acıların, ümitsizliğin, sıkıntıların karanlıklarından kurtularak aydınlığa çıkarlar. Tabii burada imanın büyük bir rolü vardır. Çünkü iman edenler, başlarına gelen musibetlerin birer imtihan olduğunu, bunlara sabrederek Cenab-ı Hakkın müjdelediği mükafatlara nail olacaklarını bilirler. Bundan dolayı hakiki mü’minlerin, başlarına gelen musibetlerin sebep olduğu acıların ve sıkıntıların karanlıklarından kurtulmaları daha kolaydır.
İnsanın başına gelen musibetlerin ve felaketlerin vereceği acı ve sıkıntılardan daha beteri, günahların ve masiyetlerin zulmetidir. Allah etmesin, insan, nefsinin kötü arzularına yenilir de günahların içine düşer, masiyetlere dalarsa -kendisi farkında olmasa bile- korkunç bir karanlığın içine yuvarlanmış olur. Bu korkunç karanlığa düşmemek için sabır gerekir. Bütün çekiciliklerine rağmen hahamların cazibesine kapılmamak, sürükleyeceği çirkin ve kötü sonuçları düşünerek geçici birtakım zevklere boyun eğmemek ancak sabırla mümkün olur.
İlim adamlarının benzetmesiyle günahlar, zehirli tatlılar gibidir. İnsan onların göz alıcılığına dayanamaz ve sabredemeyerek tadarsa manen zehirlenmiş olur. Halbuki sabredenler, bütün çekiciliklerine rağmen o zehirli tatlılardan yemezler. Çünkü onlar bilirler ki Cehennem şehvetlerle perdelenmiş günahların cazibesinin arkasına saklanmıştır.
Masiyetlerin karanlığına düşmemek için nasıl sabır gerekiyorsa onlara bulaşmış olanların kurtulması için de sabır gerekir. Çünkü kişinin içine düştüğü veya alıştığı masiyetten kurtulabilmesi kolay değildir. Bu, ciddi bir tövbe gerektirir. Tövbe ise yanlış gidişe dur deyip hakkın aydınlığına dönüş yapmak demektir. Bu da sebat, azim, tahammül ve irade ister yani sabır ister.
Allah’a hakiki manada kulluk da sabırla olur. Güzel güzel ameller yapabilmek, taatlar işlerken karşılaşılacak meşakkat ve külfetlere severek katlanabilmek, Allah yolunda mücahede edebilmek, iyiliği emir kötülüğü nehyde yer alabilmek hep sabır ister.
Sabreden başarır. Hedeflenen güzel sonuçlara sabırla ulaşılır. Sabredenler kolay kolay kaybetmezler. Bu yüzden zafer de sabırla elde edilir. Sabredenler yaptıklarının karşılığına daima en güzel bir şekilde nail olurlar.
Çeşitli buluşlar yaparak insanlığa hizmet edenler, bu buluşlarını uzun süre sabırlı çalışmalar sonucunda ortaya koymuşlardır. Nice güzel eserlerin ve buluşların arkasında hep sabır vardır. İşte böyle mükemmel sabır örnekleriyle bir çok karanlıklar aydınlatılabilir, insanlığa ışık saçılır.
Sabır büyük bir hazinedir ve sabrı Allah isteyene verir. Peygamber Efendimiz mealen şöyle buyurmuştur:
“Bir kimse sabretmek isterse Allah ona sabır verir. Hiçbir kimseye sabırdan daha hayırlı ve daha kapsamlı bir ihsanda bulunulmamıştır. Şunu hiçbir zaman unutmamalıdır: Sabredenlere mükafatları hesapsız bir şekilde ödenir ve Allah sabredenlerle beraberdir.

III- Konunun Özet Sunumu
Sabır Müminin en önemli özelliklerinden biridir. Kur’ân-ı kerim’de Allah (cc) sabredenlerle yanında olduğunu haber vermektedir. Ancak sabır meskenet ve zillet demek değildir. Sabırla meskenet ve zilleti birbirinden ayırmak gerekir. Bu bakımdan her şeyden önce sabır kavramının iyi ve doğru tanınması gerekmektedir.
Hayat esasen bir mücadele sürecidir. Sabır ise bu mücadelede kaybetmemek için en önemli direnç kaynağıdır. Zaten sabır direnç demektir. İslam alimlerin sabır getrektiren üç karşılaşmadan söz etmişlerdir. Bu üç karşılaşma alanı, Musibetler, Gayr-ı meşru şehvetler ve Meşru çalışma ve taatlerdir. Gerek karşılaşılan ve her biri birer sınav olan musibetler karşısında, gerek insanı kendine çeken ve sonu felâket olan şehevî arzulara karşı ve gerekse hayır ve iyilik yolundaki engeller ve güçlükler karşısında dirençli davranmak sabırdır. Bu alanlardan her birine ilişkin olarak yol gösterici pek çok Ayet-i kerime ve hadis-i şerif vardır. Bunlardan her biri çok temel prensipler ortaya koymaktadır. Bu prensipleri öğrenerek bunların aydınlığında hareket etmek dünya ve ahiret saadetinin temelidir.Bunları dikkate almamak ise, ya musibetlerin acı sonuçları karşısında tükenmek, ya şehvetlerin öldüren cazibesine kapılıp helak olmak ya da hayır ve iyiliklerin huzur veren sonuçlarından mahrum kalmak demektir.

IV- Konu İşlenirken Başvurulabilecek Bazı Ayetler
وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِّنَ الْخَوفْ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الأَمَوَالِ وَالأنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِيبَةٌ قَالُواْ إِنَّا لِلّهِ وَإِنَّـا إِلَيْهِ رَاجِعونَ أُولَـئِكَ عَلَيْهِمْ صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَرَحْمَةٌ وَأُولَـئِكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ
“Andolsun ki sizi biraz korku ve açlıkla, bir de mallar, canlar ve ürünlerden eksilterek deneriz. Sabredenleri müjdele. Onlar; başlarına bir musibet gelince, “Biz şüphesiz (her şeyimizle) Allah’a aidiz ve şüphesiz O’na döneceğiz” derler. İşte Rableri katından rahmet ve merhamet onlaradır. Doğru yola ulaştırılmış olanlar da işte bunlardır.”
Sabırla ilgili pek çok ayet-i kerime bulunmaktadır. Bu hususta Kur’an-ı kerim fihristlerinden yararlanılabilir. Özellikle şu ayetlere bakılabilir. Bakara2/45, 153,; Al-i Imran 3/17, 146,200;Enfal 8/46,66; Ahzab 33/35; Zümer 39/10, Asr103/3

V- Konu İşlenirken Başvurulabilecek Bazı Hadisler
عن أبي مَالِكٍ الْحَارِثِ بْنِ عَاصِم الأشْعريِّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم : « الطُّهُورُ شَطْرُ الإِيمَان ، وَالْحَمْدُ لِلَّهِ تَمْلأُ الْمِيزَانَ وسُبْحَانَ اللهِ والحَمْدُ للَّه تَمْلآنِ أَوْ تَمْلأُ مَا بَيْنَ السَّموَاتِ وَالأَرْضِ وَالصَّلاَةُ نُورٌ ، وَالصَّدَقَةُ بُرْهَانٌ ، وَالصَّبْرُ ضِيَاءٌ والْقُرْآنُ حُجَّةٌ لَكَ أَوْ عَلَيْكَ . كُلُّ النَّاسِ يَغْدُو، فَباَئِعٌ نَفْسَهُ فَمُعْتِقُهاَ ، أَوْ مُوبِقُهَا» مسلم
Ebû Mâlik Hâris İbni Âsım el–Eş’arî radıyallahu anh’den rivâyet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Temizlik imanın yarısıdır. Elhamdülillah duası mizânı, sübhânellah ve elhamdülillah sözleri ise yer ile gökler arasını sevap ile doldurur. Namaz nurdur; sadaka burhandır; sabır ziyâdır. Kur’an senin ya lehinde ya da aleyhinde delildir. Herkes sabahtan (pazara çıkar) nefsini satar; kimi onu âzâd kimi de helâk eder. ”
عَنْ أبي سَعيدٍ بْن مَالِك بْن سِنَانٍ الخُدْرِيِّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا أَنَّ نَاساً مِنَ الأنصَارِ سَأَلُوا رَسُولَ الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فأَعْطاهُم ، ثُمَّ سَأَلُوهُ فَأَعْطَاهُمْ ، حَتَّى نَفِدَ مَا عِنْدَهُ ، فَقَالَ لَهُمْ حِينَ أَنْفَقَ كُلَّ شَيْءٍ بِيَدِهِ : « مَا يَكُنْ مِنْ خَيْرٍ فَلَنْ أدَّخِرَهُ عَنْكُمْ ، وَمَنْ يسْتعْفِفْ يُعِفَّهُ اللهُ وَمَنْ يَسْتَغْنِ يُغْنِهِ اللَّهُ ، وَمَنْ يَتَصَبَّرْ يُصَبِّرْهُ اللَّهُ . وَمَا أُعْطِىَ...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın