Mehdi İle İlgili Bazı Hadislerin Kritiği
326. Bana, Meryem oğlu İsa dışında Mehdi yoktur" hadisi hakkında; bu hadis, Mehdi ile Mehdi'nin sonradan ortaya çıkacağı hususundaki hadislerle nasıl birleştirilebilir? Bu hadislerin arasını birleştirmenin yolu nedir? Mehdi hakkında hadis var mıdır, yoksa yok mudur? ile ili soru soruldu.
327. Meryem oğlu İsa dışında Mehdi yoktur" hadisine gelince, bu hadisi; İbn Mâce (ö. 273/ 886), "Sünen"de Yûnus b. Abdu'l-a'lâ'dan, o da Şafiî'den, o da Muhammed b. Hâlid el-Cenedî'den, o da Ebân b. Sâlih'den, o da Hasan'dan, o da Enes b. Mâlik'ten, o da Hz. Peygamber'den (s.a.v) rivayet etmiştir. [334]
Bu hadis, Muhammed b. Hâlid el-Cenedî'dinin (rivayetinde) tek başına kaldığı hadislerdendir. [335]
Ebu'l-Hüseyin Muhammed İbnü'l-Hüseyin el-Âburî (ö. 363/ 973) "Menâkibu'ş-Şâfiî"de konu ile ilgili olarak şöyle der:
Muhammed b. Hâlid el-Cenadî, İlim ve Nakil ehli meslek erbabınca bilinmemektedir. Mehdi ile ilgili haberler tevatür olup Mehdi, Mehdi'nin Ehl-i Beyt'ten olacağı, yedi yıl hüküm süreceği, yeryüzünü adaletle dolduracağı, İsa (a.s)'ın çıkıp Deccâl’le savaşmasında ona yardım edeceği, bu ümmete imam olacağı ve İsa (a.s)'ın onun arkasında namaz kılacağı müstefizdir.[336]
Beyhakî (ö, 458/1066}'de der ki:
"Muhammed b. Hâlid el-Cenedî, bu hadiste tek başına kalmıştır."
Hâkim (ö. 405/1014)'de der ki:
"Bu Muhammed b. Hâlid el-Cenedî, meçhul bir kimsedir. Hadisin senedinde Muhammed b. Hâlid el-Cenedî ile ilgili ihtilaf edilmiştir. Bu hadisi, Muhammed b. Hâlid el-Cenedî'den, o da Ebân İbn Ebi Ayyâş'dan, o da Hasan’ dan -mürsel olarak- Peygamber (s.a.v)'den rivayet edilmiştir.
Görüldüğü üzere bu hadis, meçhul birisi olan Muhammed b. Hâlid el-Cenedî yoluyla metruk birisi olan Ebân b. Ebi Ayyâş'tan, o da Hasan (el-Basrî)'den, o da Peygamber'den (s.a.v) şeklinde (dönüp) dolaşmaktadır.
Bu hadis, Hasan el-Basrî'nin, sahabeyi atlayarak direkt Peygamber'den rivayet etmesinden dolayı munkatı'dır.
Mehdi’nin sonradan ortaya çıkması ile ilgili hadisler ise sened yönünden daha sahihtir.[337]
Bu sahih hadislere örnek şunlardır:
328. a. Derim ki: Abdullah İbn Mes'ud'un, Peygamber'den (s.a.v) rivayet ettiği şu hadis böyledir:
"Dünya(nın ömrün)den bir gün bile kalsa, Allah, bu günü; adı adıma, babasının adı babamın adına uyan benden yada Ehl-i Beyt'imden- birisini elbette gönderecektir. Bu kişi, yeryüzü, zulüm ile adaletsizlikle dolu olduğu gibi (onu) hak ile adaletle dolduracaktır."
Bu hadisi, Ebu Dâvud ile Tirmizî rivayet etmiştir. [338]
Tirmizî bu hadisi rivayet ettikten sonra der ki;
"Bu hadis, hasen-sahihtir. Bu konuda Ali, Ebu Saîd, Ümmü Seleme ile Ebu Hureyre'den rivayetler gelmiştir."
Daha sonra Tirmizî, Ebu Hureyre'den gelen hadisi rivayet edip der ki:
"Bu hadis, hasen-sahihtir."
Bu konuda Huzeyfe İbnü'l-Yemân, Ebu Ümâme el-Bâhilî, Abdurrahman İbn Avf, Abdullah İbn Amr İbnü'1-As, Sevbân, Enes b. Mâlik, Câbir, Abdullah İbn Abbâs ile daha bir çoklarından rivayetler gelmiştir.
329. b. Ebu Dâvud (ö. 275/888)'un "Sünen"inde [339] geçtiğine göre; Hz. Ali, oğlu Hasan'ın yüzüne bakıp şöyle demiştir:
"Benim şu oğlum, Peygamber (s.a.v)'in de buyurduğu üzere, seyyiddir. Bunun neslinden; adı, Peygamberimizin adına uygun, yaratılış yönünden değil ahlak bakımından ona benzeyen bir adam çıkıp yeryüzünü adaletle dolduracaktır.[340]
330. c. Ebu Saîd el-Hudrî (r.a)'tan rivayet edildiğine göre, Resulullah (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:
Mehdî, ben(îm neslim)den olup alnı açık ve burnu yumrudur. Yeryüzü, zulüm ile adaletsizlikle dolu olduğu gibi (onu) hak ile adaletle dolduracak ve (yeryüzünde) yedi yıl hüküm sürecektir. [341]
Ebu Dâvud, bu hadisi; ceyyid bir senedle İmrân b. Dâver el-Ammî el-Kattân'dan, o da Katâde'den, o da Ebu Nadre'den, o da Ebu Saîd el-Hudrî'den rivayet etmiştir.
Tirmizî (ö. 279/892)'de, bu hadisin bir benzerini, başka bir yoldan Ebu Sıddîk en-Nâcî yoluyla Ebu Saîd el-Hudrî'den rivayet etmiştir. [342]
331. d. Ebu Dâvud (ö. 275/888), Salih b. Ebi Meryem Ebi'l-Halîl es-Subaî'den, o da arkadaşından, o da Ümmü Seleme yoluyla Peygamber (s.a.v)'in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
"Bir halife öldüğünde kargaşa çıkacak. Medinelilerden birisi, Medine'den çıkıp Mekke'ye kaçacak. (Fakat) Mekkelilerden bazı insanlar, onu (bulunduğu yerden) çıkarıp istemediği halde (Ka'be'de) Rükün ile Makam-ı İbrahim arasında ona bey'at edecekler. Şamlılar dan bur ordu, onun üzerine gönderilecek. (Fakat) o ordu, Mekke ile Medine arasındaki Beydâ' [343] denilen yerde yere batacak insanlar bunu görünce, Şam'ın Ebdali ile Iraklı’ların Asâibi (îyî kulları) gelip (Ka'be'de Rükün ile Makam-ı İbrahim arasında) ona bey'at edecek.
Daha sonra Kureyş'ten, dayıları Kelb (kabilesin) den olan bir adam çıkıp o bey'at edenler üzerine bir ordu gönderecek. Bey'at edenler, Kelb kabilesinin gönderdiği orduya galip gelecekler. Bu ordu, Kelb (kabilesin)in gönderdiği ordudur. (O zaman) Kelb (kabilesin)in ganimetinde hazır bulunmayana yazık!...
Halife olan zat (=Mehdî), (ele geçirilen) malı (insanlar arasında) paylaştıracak. İnsanlar(dan bir kısmı), Peygamberlerinin Sünnetiyle amel edecek. İslam (dini), yeryüzüne tamamen yerleşecek. (Mehdî yeryüzünde) yedi yıl kalıp daha sonra vefat edecek. Müslümanlar da, onun (cenaze) namazını kılacaklar.[344]
Bir rivayette ise "dokuz yıl kaldı" ifadesi geçmektedir. [345]
İmam Ahmed, bu hadisi, iki şekilde rivayet etmiştir. [346]
Yine Ebu Dâvud, bu hadisi; başka bir yolla Katâde'den, o da Ebu'l-Halîl'den, o da Abdullah İbnü'l-Hâris'den, o da Ümmü Seleme'den benzer bir şekilde rivayet etmiştir. [347]
Ebu Ya'lâ el-Mevsilî (ö. 307/919)'de, "Müsned'de, bu hadisi; Katâde yoluyla Salih Ebi'l-Halîl'den, o da arkadaşından, -belki de Salih dedi- o da Mücâhid'den, o da Ümmü Seleme'den rivayet etmiştir. [348]
Bu hadis, hasendir. [349] (Fakat) bu hadisin benzerine sahih denilmesi caizdir.
332. e. İbn Mâce (ö. 273/886) "Sünen"de [350] der ki:
Bize Harmele b. Yahya el-Mısrî ile İbrahim b. Saîd el-Cevherî tahdis ettiler. İkisi de dedi ki:
Bize Ebu Salih Abdulgaffâr b. Dâvud el-Harrânî tahdis etti. O da dedi ki:
Bize İbn Lehîa, o da Ebu Zür'a Amr b. Câbir el-Hadramî'den, o da Abdullah İbnü'l-Hâris b. Cüz' ez-Zebîdî'den tahdis edip dedi ki:
Resulullah (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:
"Doğululardan olan bazı insanlar, çıkıp Mehdî'nin (saltanatına) imkan hazırlarlar.” [351]
333. f. Ebu Nuaym (ö. 430/1038) "Kitâbu'l-Mehdi'de [352]
Huzeyfe'den naklen Resulullah (s.a.v) şöyle buyurduğunu zikretmiştir:
"Dünya(nın ömrün)den bir gün bile kalsa, Allah o günde adı adıma, ahlakı ahlakıma (benzeyen), 'Ebu Abdullah' künyeli birisini elbette gönderecektir."
Fakat bu hadisin senedinde Abbâs b. Bekâr olup bunun naklettiği hadisle delil getirilmez. Abdullah İbn Mes'ud ile Ebu Hureyre yolundan gelen bu lafızın bir benzeri, daha önce geçmişti. [353] Bu iki hadis, sahihtir.
334. g. Ümmü Seleme der ki:
Resulullah (s.a.v)'in şöyle buyurduğunu işittim:
"Mehdî benim ailemden, Fatıma'nın çocuklarındandır.” [354]
Bu hadisi, Ebu Dâvud ile İbn Mâce rivayet etmiştir. Hadisin senedinde, Ziyâd b. Beyân vardır.
İbn Hibbân (ö. 354/965), bu kişinin, sika olduğunu belirtmiştir.
İbn Maîn (ö. 233/847)'de der ki:
"Bu kişinin naklettiği hadiste bir sakınca yoktur."
Buhârî (ö. 256/870)'de der ki:
"Bu kişinin naklettiği hadisin senedi tartışma götürür.[355]
335. h. Ebu Nuaym der ki:
Bize Halef b. Ahmed İbnü'1-Abbâs er-Râmehurmuzî kitabında tahdis etti. O da dedi ki:
Bize Hemmâm b. Ahmed b. Eyyûb tahdis etti. O da dedi ki:
Bize Tâlût b. Abbâd tahdis etti. O da dedi ki:
Bize Süveyd b. İbrahim, o da Mahmûd b. Ömer'den, o da Ebu Seleme b. Abdurrahman b. Avf dan, o da babasından tahdis edip dedi ki:
Resulullah (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:
Allah benim ailemden ön dişleri seyrek ve alnı açık birisini elbette gönderecektir. Bu kişi, yeryüzünü adaletle dolduracaktır. Mal, onun zamanında çoğalacaktır. [356]
Fakat hadisin senedinde yer alan Tâlût ile hocası Süveyd, zayıf kimselerdirler. Biz ise bu hadisi, şahid getirmek için naklettik.
336. ı. Yahya b. Abdu'l-Humeyd el-Himmânî (ö. 228/842) "Müsned"de der ki:
Bize Kays İbnü'r-Rebi, o da Ebu Husayn'dan, o da Ebu Salih'den, o da Ebu Hureyre'den tahdis edip dedi ki: Resulullah (s.a.v) şöyle buyurmaktadır:
"Ehl-i Beytimden bir adam (yeryüzünde) hüküm sürmedikçe kıyamet kopmayacak. Bu kişi, Kostantiniyye (= İstanbul) ile Deylem dağını/diyarını feth edecek. (Dünyanın ömründen) bir gün kalsa bite, orayı feth edinceye kadar Allah bu günü elbette (onun için) uzatacaktır. [357]
Yahya İbn Maîn ile birçok kimse, Yahya b. Abdu'1-Humeyd'in, güvenilir birisi olduğunu söylemiştir.
İmam Ahmed'de, bu kişi hakkında (bir takım sözler) söylemiştir.
337. Ebu N...
[
Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın