> Forum > ๑۩۞۩๑ Yeni İlahiyat Önlisans Proğramı / Kredili Sistem ๑۩۞۩๑ > İlahiyat Önlisans 2. sınıf Dersleri > İlahiyat Önlisans 3. Yarıyıl > Türk Dili 1 > Ünite 4: Anlatım birimleri I Sözcükler
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Ünite 4: Anlatım birimleri I Sözcükler  (Okunma Sayısı 4160 defa)
26 Kasım 2010, 23:38:17
Safiye Gül

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 15.436


« : 26 Kasım 2010, 23:38:17 »



Ünite 4: Anlatım birimleri - I: Sözcükler


SÖZCÜĞÜN ANLAM ÖZELLİKLERİ

1)Gerçek anlam:Sözcüğün zihnimizde uyandırdığı ilk anlamdır.
 Çocuk sobaya dokundu.
 Kutuları kapının önüne bıraktı.
 Arkadaşımın kafasına taş değdi.

2)Yan anlam:Yan anlamda sözcük gerçek anlamını bir ölçüde korur.Sözcüğün, bir gerçek anlamı olmasına karşın birden fazla yan anlamları olabilir.
 Soğuk su boğazımı ağrıttı.( gerçek anlam)
 Boğazda nefis bir akşam yemeği yedik.(yan anlam)

3)Mecaz anlam:Bir sözcüğün ,gerçek anlamının tamamen dışında kazandığı yeni anlamdır.
 Öğretmenime çok kırıldım.
 Genç kızın soğuk bakışları vardı.

4)Terim anlam:Bilim,sanat,meslek dallarında,bu alanlarla ilgili özel bir anlamı karşılayan sözcüklere terim denir.Terim olarak kullanılan sözcük gerçek,
yan,mecaz anlamda taşıyabilir.
 Evin perdeleri kirlenmiş,yıkanması gerek.(gerçek anlam)
 Ördeğin ayaklarında perde var.(yan anlam)
 Gözüne perde çekmiş,gerçekleri görmüyor.(mecaz anlam)
 Bu oyun iki perde yazılmış.(terim anlam)

5)Deyim anlam:Kalıplaşmış sözcük gruplarına deyim ,kazandığı anlamada deyim anlam denir.
 Kulak kesilmiş,konuşulanları dinliyordu.('kulak kesilmiş' deyimdir.)
 O,bizim malımıza,canımıza göz dikmişti.('göz dikmek'deyimdir.)

6)Eş anlam:Aynı anlamı taşıyan sözcükler eş anlamlıdır.
 okul-mektep,görünüş-manzara,bellek-zihin,anı-hatıra....

7)Yakın anlam:Anlam bakımından birbirine yakın olan,ancak aynı anlamı karşılamayan ve genellikle birbiri yerine kullanılmayan sözcüklerdir.
 'darılmak' ve 'küsmek' sözcükleri yakın anlamlıdır.'küsme' eylemine ilişki bütünüyle kesilir.'darılma' eylemindeyse ilişki biraz soğuk da olsa devam eder.

8)Ters (karşıt) anlam:Birbirine anlam bakımından karşıt olan sözcüklerin oluşturduğu anlamdır.
 zayıf-şişman,uzun-kısa,ince-kalın....

9)Çok anlamlılık:Sözcüklerin birden fazla kavramı yansıtmalarına denir.
 Yaş(ıslak),yaş(yaşanan yıl)
 yaz(mevsim),yaz(yazma eylemi)

10)Somut ve soyut anlam:Duyularımızın herhangi biriyle algılayabildiğimiz kavramları karşılayan sözcüklere somut anlamlı sözcükler,Duyularımızla
algılayamadığımız kavramları karşılayan sözcüklere ise soyut anlamlı sözcükler denir.
 Somut anlamlı:televizyon,ses,ayakkabı,çiçek...
 Soyut anlamlı:kin,sevgi,umut,hüzün...

11)Nitel-Nicel anlam:Bir varlığın kendine has özelliklerin belirten sözcükler nitel anlamlıdır.Nitel anlamlı sözcükler,varlığın sayısal değer taşımayan
özelliklerini anlatır.Bir varlığın ölçülebilir,sayısal olarak ifade edilebilir özelliklerini belirten sözcüklerde nicel anlamlıdır.
 Bana her zaman sıcak davranır.(nitel)
 Sıcıkı bir toplantıya katıldım.(nitel)
 Dar bir caddede koşuyorduk.(nicel)
 Sınıfta küçük bir çanta duruyordu.(nicel)

13)Genel ve özel anlam:Aralarındaki ortak niteliklere göre,birden fazla varlığı içine alan,aynı kavramları topluluk halinde düşündüren sözcüklere
genel;anlamları sınırlı olan ve kavramları tek tek düşündüren sözcüklere özel anlamlı sözcükler denir.
 giysi,meyve,konut,organ...(genel anlamlı)Bütün insanlar,başarılı ve mutlu olmak için çalışmalılar.(genel)
 pantolon,portakal,gecekondu,akciğer...(özel anlam)Bütün öğrenciler,başarılı ve mutlu olmak için çalışmalılar.(özel)



SÖZCÜKLERİN YAPI ÖZELLİKLERİ

Sözcük kökü:Bir sözcüğün bölünemeyen,anlamlı en küçük parçasına kök denir.Sözcükler yapı bakımından üçe ayrılır:
1)Basit yapılı sözcükler
2)Türemiş yapılı sözcükler
3)Birleşik yapılı sözcükler

1)BASİT YAPILI SÖZCÜKLER:Bir sözcüğün ek almamış(yapım eki),anlamlı en küçük parçası köktür.Bu çeşit sözcükler,basit yapılı sözcüklerdir.
 Anlara,Dicle,su,toprak,sen,araba,insan,kırmızı,acı-,boya-.....(özel ad,ad soylu,eylem de olabilir.)

2)TÜREMİŞ YAPILI SÖZCÜKLER:Köklerden,çeşitli ekler yardımıyla yeni anlamda ve türde sözcükler türetme,dili zenginleştiren ögelerdendir.Köklerden yeni sözcük türeten eklere yapımekleri denir.
 göz:göz-lük,göz-cü,göz-le-m,göz-le-mek..
insan:insan-cıl,insan-ca...

İSİMDEN İSİM YAPMA EKLERİ
LIK                                               LI                           SIZ                     CI                                 CIK
saman-lık                              Bilgili, renkli                Ahlaksız         Bilgisayarcı, camcı                 Kedicik,
bayramlık                              Konyalı, köylü                                                                            Kızamıkçık, pamukçuk
buzluk                                   Yerli, sözlü                                                                                 Gelincik, kızılcık
demircilik                              Sağlı-sollu                                                                                   Köprücük, bademcik
rektörlük
temizlik
yüzlük
babalık, evlatlık
açlık, tokluk                                    
                                              
                                              
 CA                                                        DAŞ                       NCI                          AR                   SAL
Adamca, güzelce – nispet katar         Özdeş, soydaş      İkinci, yirminci          İkişer, yirmişer         Bitkisel,
Düşmanca, yavaşça – zarf yaptı.
Romence, İngilizce
Çukurca, Çamlıca

İSİMDEN FİİL YAPMA EKLERİ
LA                           AL             L                          A                       AR
Terle, ütüle          Boşal        Doğrul, incel      Boşa, kana         Kızar, başar
                             azal  

3)BİRLEŞİK YAPILI SÖZCÜKLER:İki ya d daha çok sözcüğün bir araya gelerek,yeni ve tek bir kavramı karşılamaları amacıyla oluşturulan sözcüklere denir.
 Zeytinyağı,uyurgezer,günaydın,nasıl....

Yardımcı eylem:Ad ya da ad soylu sözcüklerle kullanılarak anlamca birleşik yapılı eylemler ortaya çıkaran 'et-,ol-,kıl-,eyle-'gibi sözcüklerdir.
 Yolcu etmek,terk etmek,adam olmak...

SÖZCÜKLERİN TÜR ÖZELLİKLERİ

AD(isim),SIFAT (önad),ZAMİR(adıl),ZARF(belirteç),EDAT(ilgeç),BAĞLAÇ,ÜNLEM,EYLEM(fiil)

I.AD(İSİM):Canlı,cansız bütün varlıkları,dugu düşünceleri,durumları anlatan sözcüklerdir.

ÇEŞİTLERİ:1-Tür(cins)adları:Birbirine benzeyen türlerin ortak adıdır.Kedi,bahçe,kız,insan...
2-Özel adlar:Atatürk,Ankara,Ayşe,Türkiye...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
« Son Düzenleme: 26 Kasım 2010, 23:41:12 Gönderen: Hafıza Aişe »
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Ünite 4: Anlatım birimleri I Sözcükler
« Posted on: 29 Mart 2024, 17:36:49 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Ünite 4: Anlatım birimleri I Sözcükler rüya tabiri,Ünite 4: Anlatım birimleri I Sözcükler mekke canlı, Ünite 4: Anlatım birimleri I Sözcükler kabe canlı yayın, Ünite 4: Anlatım birimleri I Sözcükler Üç boyutlu kuran oku Ünite 4: Anlatım birimleri I Sözcükler kuran ı kerim, Ünite 4: Anlatım birimleri I Sözcükler peygamber kıssaları,Ünite 4: Anlatım birimleri I Sözcükler ilitam ders soruları, Ünite 4: Anlatım birimleri I Sözcüklerönlisans arapça,
Logged
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes