Üzeri kapatılmaya çalışılan GDO tuzağı ile uğraşan Türkiye'de şimdi de giyim sektörü vatandaşların sağlığını tehdit etmeye başladı

M. FATİH GEDİMAN / TIMETURK

Türkiye finans ve telekomünikasyon sektörüne yoğunlaşırken diğer taraftan sağlığını tehdit eden unsurları göremez duruma geldi.

Son günlerde tekstil ürünlerinde kullanılan, ter yoluyla vücuda nüfuz eden kanserojen etkili boya ve kimyasallar tüketicilerin sağlığını tehdit ediyor.

Özellikle Çin ve Hindistan gibi ülkelerden ithal edilen tekstil ürünlerinde çok yüksek limitlerde kanserojen etkili azo boyar ve ağır metal içeren maddeler tespit edildi. Bu unsurlar tam bir sağlık düşmanı ve tüketiciler için büyük önem taşıyor.

90’lı yılların geride bırakıldığı dönemden bu yana Gümrük Birliği antlaşması ile Türkiye, AB standartlarını kabul etmiş ve azo boyar maddesi Türkiye'de yasaklanmış olsa da ithal ürünler ve yasadışı yollarla ülkeye sokulan kıyafetlerin büyük risk taşıdığı öğrenildi.

Uzmanlar ne ithal ürünlerde ne de iç piyasada bu yasaklı maddelerin denetiminin sağlanamadığının, üstelik kullanıcılardan da bu yönde bir talep gelmediğinin altını çizerken “Bu yüzden AB standardı olan Eko-Teks 100 standardının kullanımı çoğu kez yalnızca AB ülkelerine ihraç ürünlerinde gerçekleştirilmekte, iç piyasada ise merdiven altlarında dahi ne olduğu belirsiz sağlıksız boyalarla giyim ürünleri boyanmaktadır. Uzmanlar da bunun da en iyi belirtisinin giyerken veya yıkarken boyanın akması olduğunu belirtmektedir.” açıklamasında bulundular.

Tüketicilerin yedikleri kadar giydiklerini de sorgulamalarının zamanının geldiğini vurgulayan Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Engin Başaran, ''Tüketicileri sağlıklarına sahip çıkmaya, giysileri bilinçli seçmeye çağırıyoruz'' dedi, şöyle devam etti:

'Bilinçsizce pazarlarda etiketsiz, gelişigüzel satılan, nerede, nasıl üretildiği belli olmayan, üzerinde kullanım etiketi ve ürün içeriği yazılı olmayan ve ucuz olduğu için satın alınan ürünlerden vazgeçilmelidir. Tüketici sağlığı ve güvenliği için risk teşkil edenlerden 3 adet almak yerine daha güvenli tek ürün almak çok daha bilinçli bir davranış olacaktır.''

152 BİN GİYSİ İMHA EDİLDİ

Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, ithal giyside 'Riske Dayalı Denetim Sistemi' ile 9 ayda, sağlığa zararlı kanserojen boya içerdiği saptanan 152 bin ithal giysinin imha edildiğini bildirdi. İthal giyside etiket denetiminin uygulamaya konulduğunu belirten Bakan Çağlayan, yaptığı yazılı açıklamada, her gün 3 bin adet ithalat işleminin risk değerlendirmesine alındığını, kamu ve özel sektör işbirliği ile yürütülen bu sistemde, klasik denetim anlayışının dışında, özel ihtisas kurumlarınca tamamen uluslararası standartlara göre bir denetim gerçekleştirildiğini vurguladı. Çağlayan, söz konusu denetim çalışmasında 22 Eylül 2010 itibariyle kanserojen boyalar içerdiği belirlenen 151 bin 484 adet, 2 bin 938 çift ve 218 set hazır giyim eşyası, 28 bin 763 metrelik 312 kilogram tekstil ürünü, 8 bin 170 çift ve 391 adet deriden mamul eşya, 3 bin 350 çift ayakkabı ve bin 999 kilogram boyanın toplatılarak, imha edildiğini ifade etti. Bu çalışmanın ardından şimdi de İthalat Tebliği'nde yapılan değişiklikle, ithal tekstil ve hazır giyim eşyalarında etiket denetimine başlanacağını bildiren Çağlayan, yeni uygulama ile de ithal giysilerin, üzerindeki etikette belirtilen içeriğe sahip olup olmadıklarının kontrol edileceğini belirtti.

HAKSIZ KAZANÇ AZALACAK

Çağlayan, "Etiket denetimlerinin RDDS kapsamına alınmasıyla, ithal hazır giyim eşyasında sıkça rastlanan etiketlendirme zorunlulukları ile etiketlerdeki bilginin eşya ile olan uyumluluğu denetlenecek. Bu yolla, örneğin giysinin etiketinde yazan (yüzde 70 yün, yüzde 30 polyester) olup olmadığı incelenecek" dedi. Tüketicinin yanıltılması ve haksız kazanç elde edilmesine yol açan bu durumun denetlenmesiyle sektördeki haksız rekabetin azalacağını belirten Çağlayan, rekabet şartlarında yeni bir düzen oluşacağını söyledi