Kalkale

KALKALE

Kalkale, lügatta: "Hareket etmek, kımıldamak" demektir.
Tecvid ilminde ise: "Kuvvetli bir ses işitilinceye kadar, mahrecin
kımıldaması ve deprenmesi" demektir. Kalkale harfleri ( قُطْبُ جَدٍ ) harfleri
olup -5- tanedir. Yalnız bu harflerde kalkalenin kuvvetli bir şekilde
yapılabilmesi için, bu harflerin kelimenin ortasında veya sonunda sakin
olarak vaki olmaları, şarttır. Harekeli oldukları zaman, kalkale sıfatı az
zahir olur.
Misaller:
(لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ ) ,(فَيَقْتُلُونَ ) ,(سُبْحَانَكَ ) ,(يَجْتَبِيكَ ) ,(اَطْوَارًا )
Kalkalenin nasıl yapılacağı ancak fem-i muhsinden öğrenilebilir.
Kısaca şöyle tarif edebiliriz. Kalkale harflerinin mahreçlerine kuvvetlice
basılır ve birden mahreçten ayrılınır. İşte mahrecin hareket etmesi
esnasında mahreçten bir ses çıkar. Bu ses sakin olan kalkale harfinin
makablindeki harfin harekesine uygun bir şekilde eda edilir. Kalkaleyi,
başkası duyacak kadar yüksek ve kuvvetli bir sesle yapmak vaciptir.
Fakat ifrat ve tefritten şiddetle kaçınmak lazımdır.
Bir kelimede, kalkale ile idgam birleşirse idgam yapılır. Kalkale
terk edilir. Çünkü idgam, kalkaleye manidir.
Misaller; ( ) ,(اَلَمْ نَخْلُقْكُمْ
(اَلْحَقُّ ) ,(وَتَبَّ ) ,(اَلْحَجُّ ) ,(اَنِ اضْرِبْ بِعَصَاكَ ) ,(لَقَدْ تَابَ اللهُ ) ,(اَحَطْتُ
kelimelerinde olduğu gibi. Bir kalkale harfi şeddeli olduğu zaman,
birincileri üzerinde idgam sebebiyle kalkale yapılamaz. İkincileri
üzerinde ise yalnız vakıf halinde kalkale yapılır. Ancak bu gibi
kalkaleleri yaparken dikkat etmeli, kalkale harflerinden ikisi de
belirtilmelidir.

Hükmü: Vacibtir.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın