Hukmur Ra

HÜKMÜ'R-RA

(Ra ( ر) harfinin okunma hükümleri)
28 hece harfi içinde "Ra ( ر)" nın okunma hükümleri, diğer
harflerin hepsinden çoktur. Kıraat-ı İmam Asım ve rivayet-i Hafs'a göre
"Ra" harfinin -12- türlü okunma yeri vardır. Şöyleki: Ra harfi beş yerde
kalın, dört yerde ince okunur. Üç yerde de hem ince ve hem de kalın
okumak caiz olur. Şimdi bunları birer birer görelim:

a- Ra harfinin kalın okunduğu yerler:

1- Ra'nın harekesi üstün veya ötre olduğu zaman:
فِرَاشًا ) ,(رَزَقَ ) ,(آاَفِرُونَ ) ) gibi.

2- Ra sakin olup, makabli üstün veya ötre olduğu zaman:
بَرْْقٌ ) ,(قَرْيَةٌ ) ,(بِالْعُرْفِ ) ) gibi.

3- Ra sakin, makabli de sakin olup onun makabli üstün veya ötreli
olduğu zaman: ( خُسْرٌ ) ,(عُسْرٌ ) ,(بِالصَّبْرِ ) kelimeleri vakıf halinde.

4- Ra sakin olup makablinde arızî bir esre bulunursa. Arızî esre:
Altında bulunduğu harfle okunmaya başlandığı zaman var olan, bir
evvelki harf ile birlikte okunduğu zaman ise ortadan kalkan esredir. Vasıl
hemzelerinin harekeleri arızîdir.
.(اِرْجِعِى ) ,(اِنِ ارْتَبْتُمْ ) ,(لِمَنِ ارْتَضَى )

5- Esreden sonra sakin olarak bulunan Ra'dan sonra istila
harflerinden birisi gelirse. Kur'an-ı Kerim'de, bu durumda bulunan
kelimeler şunlardır: ( (مِرْصَادًا -لَبِالْمِرْصَادِ -اِرْصَادًا -قِرْطَاسٌ -فِرْقَةٌ

b- Ra harfinin ince okunduğu yerler:

1- Ra'nın kendisi esreli olduğu zaman: ( (رِجَالٌ -يُرِيدُ

2- Ra sakin, makabli esreli olunca: ( (مِرْفَقًا -فَاصْبِرْ -فَكَبِّرْهُ

3- Ra sakin, makabli de sakin, onun makabli esreli olduğu zaman:
قَدِيرٌ ) ,(حِجْرٌ ) ,(بَصٍيرٌ ) ,(اَلذِّآْرُ ) ) kelimeleri vakıf halinde.

4- Ra sakin olup makablinde harf-i lin olan ye harfi bulunduğu
zaman. Vakıf halinde ( سَيْرٌ ) ,(خَيْرٌ ) kelimeleri gibi.

c- Ra harfinin hem kalın hem de ince okunmasının caiz olduğu
yerler:

1- Esreden sonra vaki olan sakin Ra'dan sonra, istila harflerinden
biri esreli olarak bulunursa. Bunun Kur'an-ı Kerim'de tek misali vardır.
Şuara süresi ayet: (آُلُّ فِرْقٍ ) 63
2- Ra sakin, makablinde sad ( ص) ve tı ( ط) harflerinden biri de
kendileri sakin makablileri esreli olarak vaki olduğu zaman: ( مِنْ مِصْرَ ) ve
عَيْنَ الْقِطْرِ ) ) kelimelerinde olduğu gibi. ( مِصْرَ ) kelimesinin vakıf halinde
kalın ( اَلْقِطْرِ ) kelimesinin de vakıf halinde ince okunması tercih
edilmiştir.
3- Kelimenin aslına delalet etmek bakımından ince; vakıf halinde
makabline nazaran kalın okunan ra'lar: ( أَنْ أَسْرِ أََنْ أَسْرِى ) gibi. Genel
kaide uyarınca, vakıf halinde bu kelimelerdeki Ra’ların kalın okunması
gerekir. Ancak, bu kelimelerin asılları itibariyle sonlarında bulunan ve
fakat yazıda görünmeyen ye'lere işaret etmek üzere ince okunmaları da
caiz görülmüştür. Fakat kalın okumak efdaldir.
Ra harfi, idgamlı veya şeddeli bulunduğu zaman ikinci Ra nazar-ı
itibara alınır. İkinci Ra kalın okunuyorsa birincisi de kalın, yok ince
okunuyorsa birincisi de ince okunur. ( شّرِّ ) kelimesindeki Ra’lar ince, (
يَفِرُّ ) dakiler de kalın okunur.

Hükmü: Vacibtir.
www.mehmettaluhoca.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın