Uhut şehitlerinin sayısı

Uhut Şehitlerinin Sayısı

Daha önce Buharî'nin Berâe hadisinde; "Müşrikler bizden yetmiş kişiyi şehit etti" rivayeti geçmişti.[335]

Hammed b. Seleme, Sabit aracılığıyla Enes (r.a.)'ten şöyle dediğini naklediyor: Yâ! Ensardan nice şehit olan yetmiş kişi. Yetmiş tane Uhut harbinde, yetmiş kişi Bi'ri Mâûne faciasında, yetmiş kişi Mûte harbinde yetmiş tanede Yemame savaşında şehit verdik.[336]

Abdürrahman b. Harmele, Said b. Müseyyeb'in şöyle dediğini anlatır: Üç yerde, Ensardan yetmişer yetmişer şehit verildi. Uhut günü, Yemâme günü ve Ebû Ubeyd köprüsü günü.[337]

İbnü Cüreye anlatıyor: Bana Ömer b. Ata, İkrime aracılığıyla İbni Abbas (r.a.)'tan "Siz -Bedir harbinde- onların iki mislini onlara uğrattınız" âyetini izah ederken, "Müslümanlar Bedir'de müşriklerden yetmiş kişiyi öldürdü yetmişini de esir aldı. Müşrikler de Uhut günü Müslümanlardan yetmiş kişi öldürdüler. İşte "siz onların iki katını onlara uğrattınız (Âl-i İmran: 165)" âyetinin anlamıdır" dediğini nakleder.[338]

İbnü Lehî'a ise Ebu'l Esved aracılığıyla Urve b. Zübeyr'in: "Uhut harbinde, Rasûlüüahla birlikte olup şehit düşen, Kureyş muhacirleri ile Ensar'ın toplamı kırk dört yada kırk yedi kişiden ibarettir" (Bedir günü müşriklerden öldürülen ve esir edilenlerin sayısı seksensekiz kişiydi.) Uhut günü müşriklerden öldürülenlerin toplamı ondokuz kişiydi" dediğini nakleder.[339]

Musa b. Ukbe ise: "Kureyş ve Ensar Müslümanlardan şehit olanların toplam sayısı kırkdokuzdur" der.[340]

İbni İshak da, "Muhacir ve Ensar olarak Uhut'ta şehit düşen Müslümanların toplam sayısı altmış beş kişidir. Müşriklerden öldürülenlerin toplamı da yirmi iki kişidir.[341]

Ben (Zehebî) derim ki: Bunlar arasında "yetmiş" diyenlerin görüşü doğrudur. Meğazî yazarlarının bu sayılarda ayrı ayrı görüş belirtmeleri, şehitlerden isimleri bilinebilenlere göre saymış olmalarına hamledilir. Zira onlar şehit düşenleri sülalelerine göre saymışlardır.[342]

İbni îshâk anlatıyor:[343]

Muhacirîn'den Şehit Düşenler

1- Hamza b. Abdülmuttalib.

2- Abdû-şems oğullarının antlaşma-hsı Abdullah b. Cahş b. Riâb el-Esedî. (Rasûlüllah'm halası oğlu) Bu ikisi (Hamza ile Abdullah) aynı harbe defnedildiler.

3- Mus'ab b. Umeyr,

4- Osman b. Osman, Osman'ın lakabı şemmas'tır. Nesebi şudur: Osman b. Osman b. eş-şerîd b. Süveyd b. Heremî b. Amir b. Mahzûm el-Kureşî, el-Mahzûmî. Utbe b. Rabî'a'nın kız kardeşi oğlu olup, Habeş hicretine katılmış ve Bedir harbinde bulunmuştur. Tatlı yüzlü bir görüntüye sahib olduğu için kendisine "şemmâs " denmiştir.[344]

[335] Buharı Megazî 64/18.

[336] Beyhakî Delâii 3/277.

[337] Beyhakî Delâii 3/277; Vakîdî 1/300 (de Yahya b. Saîd- İbnül Müseyyeb isnadıyla) Beyhakî burada şu ilave bilgiyi verir ki Önemlidir:

- İbrahim b. Münzir derki: "Sabit'in Enes (r.a.) yaptığı rivayette (iki nolu dipnottaki) geçen hadiste yanlışlık vardır. Ma'ruf olan bu rivayettir."

[338] Taberî Tefsîr 7/373; Beyhakî Delâii 3/278.

[339] Beyhakî Delâİl 3/280. Parantez arasını Zehebî atlamış biz onu Beyhakî'den ikmal ettik.

[340] Beyh. Delâil 3/279.

[341] İbni Hişam 3/191; Beyhakî Delâil 3/279, 280.

[342] Beyhakî derki: "Berâe b. Azib (r.a.) ile Enes b. Mâlik (r.a.)'lerden mevsul olarak nakledilen hadislere uygun olan görüşler doğru olmaya daha layıktır." Delâil 3/279.

[343] İmam Zehebi, Tarihü’l İslam Meğazi 3/274-276

[344] Vakîdî bu ismi "Şemmâs b. Osman" olarak verir. Ibni Hacerde El-İsabe adlı eserinde onu "Şammas b. Osman" olarak alır. El-İsabe 2/155. no 3919; İbni Sa'd'da 2/42 aynı şekilde alır.

İmam Zehebi, Tarihü’l İslam Meğazi 3/276
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın